Yếu tố làm nên thành công của sản phẩm báo chí là tư duy khác biệt

Sáng 18/11, Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức hội thảo với chủ đề Quản lý tòa soạn hội tụ: Kinh nghiệm và giải pháp cho các cơ quan báo chí trong tình hình hiện nay. Đây là diễn đàn để các lãnh đạo cơ quan báo chí trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ mô hình thực tiễn và đề xuất giải pháp nâng cao năng lực quản trị tòa soạn, chất lượng nội dung và hiệu quả hoạt động báo chí.

Phát biểu khai mạc, nhà báo Nguyễn Đức Lợi - Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam - khẳng định sự chuyển mình của báo chí hôm nay là trách nhiệm chính trị và sứ mệnh xã hội của người làm báo cách mạng. Hội thảo là cơ hội để định hình tầm nhìn mới cho sự phát triển của báo chí địa phương trong kỷ nguyên hội tụ và chuyển đổi số. Ban tổ chức kỳ vọng tìm ra hướng đi khả thi, thiết thực cho mỗi tòa soạn, người làm báo trên hành trình đổi mới.

Không đóng đinh các tác phẩm báo chí bằng văn bản

Ở phiên thảo luận đầu tiên, các đại biểu thảo luận sôi nổi về nhiều giải pháp, kinh nghiệm vận hành tòa soạn hội tụ. Tòa soạn hội tụ là mô hình tích hợp các loại hình báo chí và nền tảng số. Trung tâm của mô hình này là hệ thống phần mềm quản lý và vận hành hiện đại, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất tin tức và đáp ứng nhu cầu của công chúng trong thời đại số hóa. Mô hình này cho phép khán giả truy cập thông tin đa dạng qua văn bản, hình ảnh, video, và âm thanh trên nhiều thiết bị.

Nhà báo Nguyễn Đức Lợi - Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam - phát biểu khai mạc.

Từ thực tiễn mô hình hoạt động của Báo và PTTH Quảng Ninh, nhà báo Nguyễn Thế Lãm - Giám đốc, Tổng biên tập - nhấn mạnh chuyển đổi số trong tòa soạn gắn với vai trò của super desk - trung tâm tin tức, điều phối nội dung, quyết định thời điểm, hình thức đầu ra của thông tin đến với công chúng.

Báo và PTTH Quảng Ninh đã thành lập hội đồng hoạt động với vai trò gần giống như super desk. Hội đồng gồm giám đốc, các phó giám đốc phụ trách nội dung và lãnh đạo các phòng. Ngoài ra, để đảm bảo yêu cầu về hội tụ, các phóng viên ban chuyên môn có nhiệm vụ tổng hợp các tư liệu tác nghiệp như văn bản, video phỏng vấn về ổ dữ liệu chung.

Các nhà báo chia sẻ kinh nghiệm vận hành tòa soạn hội tụ.

Nhà báo Hoàng Nhật - Phó trưởng ban Nhân dân điện tử báo Nhân dân - cho rằng người trẻ đang chuộng "nội dung lỏng”, có thể “chảy” đến bất cứ nơi nào. Vì vậy, yếu tố làm nên thành công của sản phẩm báo chí là tư duy khác biệt.

“Với tư duy mới về sản phẩm, không nên đóng đinh các tác phẩm báo chí bằng văn bản, ví dụ, tòa soạn có thể sử dụng tác phẩm báo chí dữ liệu thay cho phóng sự văn bản vài nghìn chữ”, nhà báo Hoàng Nhật nói. Để làm được điều đó, vai trò của giám đốc sản phẩm trong cơ cấu tổ chức tòa soạn hiện đại vô cùng quan trọng.

Chia sẻ kinh nghiệm tại hội thảo, nhà báo Phạm Văn Xướng - Phó Tổng biên tập Báo và PTTH Hưng Yên - cho biết mô hình cơ quan Báo và PTTH Hưng Yên có bộ phận điều hành, sản xuất nội dung thống nhất, thay vì chia cắt. Phóng viên, biên tập viên của các loại hình cùng tham gia, cùng chia sẻ dữ liệu. Tin bài, hình ảnh, dữ liệu từ hiện trường được tiếp nhận và nơi phân luồng nội dung cho các loại hình (báo in, điện tử, phát thanh, truyền hình, mạng xã hội).

Nhiều câu hỏi đặt ra về tòa soạn hội tụ và chuyển đổi số báo chí.

“Một sản phẩm gốc có thể được tái sử dụng, chuyển thể thành nhiều phiên bản đa phương tiện, đa nền tảng. Thực hiện theo mô hình này, quy trình sản xuất nội dung được khép kín. Từ tiếp nhận thông tin, kiểm chứng, xử lý đến phát sóng, phát hành được thực hiện theo luồng, hạn chế trùng lặp, tiết kiệm nhân lực.

Ứng dụng công nghệ số, hạ tầng kỹ thuật đồng bộ cùng nền tảng quản trị nội dung dùng chung, liên thông kho dữ liệu số hóa, công cụ phân tích tương tác để điều chỉnh nội dung phù hợp thị hiếu công chúng, giúp sản phẩm báo chí dễ dàng xuất bản trên nhiều kênh cùng lúc”, nhà báo Phạm Văn Xướng chia sẻ.

Trông chờ nguồn lực phóng viên đa phương tiện

Mở đầu phiên thảo luận tiếp theo, nhà báo, TS. Nguyễn Tri Thức - Ủy viên Ban biên tập, Giám đốc Trung tâm chuyên đề và truyền thông phát hành Tạp chí Cộng sản - nhấn mạnh nhiệm vụ tạo và bồi dưỡng liên tục cho đội ngũ nhà báo.

Để nhà báo được đào tạo, bồi dưỡng liên tục, ngoài việc tự học, các cơ quan báo chí cũng cần có kế hoạch, chiến lược bài bản, cụ thể, dài hơi trong việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ.

"Việc này có thể thông qua hình thức cử cán bộ, phóng viên đi học tập trung, ngắn hạn tại các cơ sở đạo tạo báo chí trong và ngoài nước, mời các chuyên gia là nhà báo, giảng viên, kỹ sư công nghệ thông tin... đến tòa soạn trao đổi hoặc cử phóng viên, biên tập viên tham gia các khóa đào tạo của Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí - Hội Nhà báo Việt Nam. Đây là một dạng cầm tay chỉ việc đúng nghĩa, bổ ích và thiết thực”, nhà báo Nguyễn Tri Thức nói.

Các đại biểu chia sẻ ý kiến trong phần thảo luận.

Đề cập khó khăn khi vận hành tòa soạn hội tụ, Phó Tổng biên tập Báo PTTH Thái Nguyên Chu Thế Hà trăn trở việc xây dựng nguồn nhân lực phóng viên đa phương tiện, am hiểu công nghệ. Ông cũng nhắc đến khó khăn kinh phí vận hành, trong bối cảnh tòa soạn hội tụ yêu cầu cao về chuyển đổi số, công nghệ hiện đại, nhiều phần mềm phải mua từ nước ngoài.

Ngọc Ánh - Hồng Vĩnh