Yêu Tổ quốc bằng con đường âm nhạc

Nhạc trưởng Lê Phi Phi.

"Rock SYMPHONY" là chương trình hòa nhạc quy mô đầu tiên tại Việt Nam có sự kết hợp giữa nhạc giao hưởng và rock do các nhà hát: Nhạc vũ kịch Việt Nam, Nhạc vũ kịch TP Hồ Chí Minh tổ chức. Sau các tác phẩm hòa tấu mở đầu, nhạc trưởng Lê Phi Phi đã khích lệ, truyền cảm hứng tới khán giả: "Các bạn hãy vỗ tay, hãy hát, hãy nhảy, hãy giơ những chiếc điện thoại lên dù cho là chụp ảnh, hay livestream…".

Có lẽ đây là lần đầu tiên khán giả được cảm nhận thêm về chân dung vị nhạc trưởng này, bởi những lần biểu diễn trước đó, anh luôn giữ phong thái nghiêm nghị, chuẩn chỉ quen thuộc của người chỉ huy dàn nhạc hàn lâm. Cách gợi mở từ nhạc trưởng Lê Phi Phi nhanh chóng lan tỏa không khí sôi động trong nhà hát. Sự khắt khe, chuẩn mực của nhạc giao hưởng được hòa quyện với cảm hứng tự do, phá cách mà nhạc rock mang lại. Ðể hai thể loại tưởng chừng đối lập này tạo nên lối kết hợp hoàn hảo, xóa nhòa giới hạn của thói quen thưởng thức âm nhạc kiểu truyền thống, phải kể tới sự tài hoa, bản lĩnh của nhạc trưởng. Chương trình khép lại bằng những tràng pháo tay không dứt từ khán giả. Nhờ những buổi hòa nhạc như thế, phần nào họ đã mở rộng được biên độ thưởng thức âm nhạc để đón nhận luồng gió phá cách, thể nghiệm đến từ những nghệ sĩ tâm huyết như Lê Phi Phi.

Nhạc trưởng Lê Phi Phi sinh ra trong một gia đình nghệ sĩ trí thức. Cha anh là nhạc sĩ Hoàng Vân (tên thật là Lê Văn Ngọ), mẹ là tiến sĩ y khoa - bác sĩ Lê Thị Ngọc Anh, chị gái là tiến sĩ - nhà nghiên cứu âm nhạc Lê Y Linh. Nhạc sĩ Hoàng Vân, tác giả của nhiều ca khúc nổi tiếng, như: Bài ca xây dựng, Hò kéo pháo, Người chiến sĩ ấy, Quảng Bình quê ta ơi, Tôi là người thợ lò, Ca ngợi Tổ Quốc... là một trong những nhạc sĩ đầu tiên được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. Gia đình nhạc sĩ Hoàng Vân sống ở phố Hàng Thùng (Hà Nội), hầu hết các thành viên đều chơi piano giỏi, ngoài ra thành thạo nhiều nhạc cụ, ngoại ngữ, am hiểu nghệ thuật.

Nhạc trưởng Lê Phi Phi du học tại Nhạc viện Tchaikovsky (Liên Xô) từ năm 1987 và định cư ở nước Cộng hòa Ma-xê-đô-ni-a. Mỗi lần anh về nước thăm gia đình đều kết hợp thực hiện các dự án âm nhạc quy mô lớn, trong đó có chương trình hòa nhạc "Ðiều còn mãi". Chia sẻ cùng chúng tôi, anh kể, trước khi cha anh qua đời (ngày 14-2-2018), ông luôn dự tất cả các chương trình do con trai mình chỉ huy dàn nhạc. Nhạc sĩ Hoàng Vân ngồi suốt mấy tiếng đồng hồ, không bao giờ dựa lưng vào ghế mà người rướn lên, hòa nhịp với từng giai điệu vang lên trên sân khấu. Nhờ đó, Lê Phi Phi luôn cảm nhận sự ấm áp, nâng đỡ của cha trong bước đường sự nghiệp. Theo anh, tinh thần lớn nhất nhạc sĩ Hoàng Vân truyền cho gia đình chính là sự lạc quan, tin vào ngày mai tươi sáng, điều này cũng thể hiện rõ qua các sáng tác của ông. Kỷ niệm Lê Phi Phi nhớ nhất là dịp Quốc khánh 2-9 năm 2017, buổi hòa nhạc "Ðiều còn mãi" tại Hà Nội do anh chỉ huy dàn nhạc khép lại bằng bản nhạc Hồi tưởng với giai điệu "một thời đạn bom một thời hòa bình" của nhạc sĩ Hoàng Vân. Rời sân khấu, anh gặp ngay đôi mắt cha mình rưng rưng, chân ông bước chậm lại phía con trai…

Sinh sống xa Tổ quốc nhưng nhạc trưởng Lê Phi Phi và chị gái luôn thống nhất quan điểm vun đắp tình cảm, truyền thống nghệ thuật của gia đình. Sau khi nhạc sĩ Hoàng Vân qua đời, các con ông đã lập một trang web lưu lại tất cả những dữ liệu về tác giả tác phẩm, kỷ niệm, công trình nghiên cứu liên quan đến cha mình với mục đích phục vụ công chúng. Trước đó khá lâu, tiến sĩ Lê Y Linh sưu tập được gần hết những tổng phổ, có nhiều tác phẩm chưa công bố của nhạc sĩ Hoàng Vân và lưu dưới dạng số.

Trong khoảng 20 năm qua, mỗi dịp trở về Việt Nam, con cháu nhạc sĩ Hoàng Vân vẫn duy trì nếp sống giản dị, sum vầy từ việc cùng nhau đi chợ chọn cành đào chơi Tết hay quây quần sửa soạn bữa cơm. Nhạc trưởng Lê Phi Phi chia sẻ, ở nước ngoài, không gian gia đình anh cũng đậm chất Việt Nam từ nội thất như sập gụ, tủ chè… cho tới những món ăn, cách thức sinh hoạt. Năm 2020 này, anh tiếp tục tham gia những dự án âm nhạc quy mô lớn tại Việt Nam hứa hẹn tính đột phá, mới mẻ và tất cả đang trong giai đoạn khởi động bằng tinh thần cầu thị, nỗ lực mang đến giá trị nghệ thuật tích cực cho khán giả.

MAI LỮ