10 dấu ấn nổi bật năm 2023 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam

Diện bao phủ bảo hiểm xã hội ngày càng được mở rộng. Ảnh: BHXH Hà Tĩnh.

Ngày 17/1, Bảo hiểm xã hội Việt Nam công bố 10 kết quả nổi bật của ngành trong năm 2023.

1. 100% các xã, huyện và tỉnh trên toàn quốc thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế

Đến nay, 100% các xã tại 63 tỉnh, thành đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (tương ứng có 10.595 Ban Chỉ đạo cấp xã); 60/63 tỉnh đã đưa chỉ tiêu về tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương; 22/63 tỉnh trích ngân sách địa phương hỗ trợ thêm cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện; 62/63 tỉnh trích ngân sách địa phương hỗ trợ thêm cho người tham gia bảo hiểm y tế.

Sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương từ cấp tỉnh tới cấp xã cho thấy sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị trong thực hiện mục tiêu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế toàn dân theo tinh thần các Nghị quyết của Đảng.

2. Diện bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp tiếp tục tăng

Năm 2023, tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống Nhân dân tiếp tục gặp khó khăn. Tuy nhiên, với việc triển khai đồng bộ các giải pháp, số người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tiếp tục tăng trưởng.

Năm 2023, cả nước có khoảng 18,26 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội, đạt 39,25% lực lượng lao động trong độ tuổi; 14,7 triệu người tham gia bảo hiểm thất nghiệp, đạt gần 31,6% lực lượng lao động trong độ tuổi.

Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội ngày càng được mở rộng. Ảnh: BHXH Tuyên Quang.

Diện bao phủ bảo hiểm y tế tiếp tục phát triển bền vững qua các năm. Cụ thể, năm 2021 tỷ lệ bao phủ là 91,01% (vượt 0,01%); năm 2022 là 92,04% (vượt 0,04%); năm 2023 có trên 93,3 triệu người tham gia đạt tỷ lệ 93,35%, tiệm cận mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân.

3. Số người thụ hưởng chính sách ngày càng lớn, quyền lợi tiếp tục được đảm bảo kịp thời, chất lượng phục vụ ngày càng cao

Thực hiện Nghị định số 42/2023/NĐ-CP của Chính phủ, toàn Ngành đã ưu tiên tập trung nguồn lực, chi trả đầy đủ, kịp thời lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, và trợ cấp hằng tháng theo mức hưởng mới từ ngày 14/8/2023, và hoàn thành ngay trong buổi sáng ngày đầu chi trả, với 100% người hưởng qua tài khoản cá nhân (khoảng hơn 1,24 triệu người), với tổng số tiền trên 8,8 nghìn tỷ đồng.

Trong năm 2023, toàn Ngành đã giải quyết gần 95,7 nghìn người hưởng lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng; hơn 8,8 triệu lượt người hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe; phối hợp với ngành Lao động giải quyết cho hơn 1 triệu người hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp. Tổng số chi các quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp đạt trên 439,27 nghìn tỷ đồng.

Ngành đã cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính từ 114 thủ tục (năm 2015) xuống chỉ còn 25 thủ tục, trong đó 100% thủ tục được cung cấp trực tuyến ở mức độ 4…

Chi trả lương hưu cho người hưởng. Ảnh: BHXH Việt Nam.

Trong năm qua, cả nước đã có khoảng 64% số người nhận các chế độ bảo hiểm xã hội, trợ cấp thất nghiệp qua tài khoản cá nhân tại khu vực đô thị, tăng 3% so với năm 2022 (vượt 4% chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao).

4. Quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tiếp tục được quản lý chặt chẽ, an toàn, hiệu quả

Quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đã trở thành quỹ an sinh lớn nhất, được quản lý, sử dụng đúng mục đích, an toàn, bền vững, công khai, minh bạch. Quy mô các quỹ tăng qua từng năm, được thực hiện chi trả đầy đủ, kịp thời tới từng người tham gia, thụ hưởng.

Bên cạnh việc đảm bảo quyền lợi người tham gia, quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế còn là nguồn tài chính quan trọng của quốc gia.

Với cơ cấu đầu tư vào trái phiếu Chính phủ chiếm trên 80% tổng dư nợ đầu tư, các quỹ bảo hiểm đã góp phần đáp ứng nhu cầu huy động vốn của ngân sách nhà nước, giúp thực hiện chính sách tài chính vĩ mô, ổn định tài chính quốc gia, cơ cấu lại nợ công, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

5. Một trong những đơn vị đi đầu trong triển khai Đề án 06

Trong năm 2023, ngành đã xác thực hơn 95 triệu thông tin nhân khẩu trong cơ sở dữ liệu do Bảo hiểm xã hội Việt Nam quản lý, với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Trong đó, có khoảng 86,6 triệu người đang tham gia, thụ hưởng chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, chiếm 97% tổng số người tham gia.

Đây là cơ sở, tiền đề quan trọng để cải cách thủ tục hành chính, bảo đảm quyền lợi người tham gia, thụ hưởng chính sách, đồng thời phòng chống trục lợi chính sách hiệu quả.

Ngành cũng phối hợp với ngành Công an, Y tế và các Bộ, ngành liên quan triển khai sử dụng thẻ căn cước công dân gắn chíp phục vụ người dân đi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế; triển khai 2 nhóm thủ tục hành chính liên thông “Đăng ký khai sinh - đăng ký thường trú - cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi, và Đăng ký khai tử - Xóa đăng ký thường trú - Hỗ trợ chi phí mai táng, Trợ cấp mai táng”…

Người dân chỉ cần đến bộ phận Một cửa của Ủy ban nhân dân cấp xã nộp hồ sơ và nhận 3 kết quả cùng lúc.

Trong năm 2023, đã tiếp nhận và giải quyết 443.138 hồ sơ đề nghị cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi (rút ngắn thời gian chờ cấp thẻ từ 5 ngày xuống 2 ngày); 5.658 hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng mai táng phí (rút ngắn thời gian giải quyết từ 10 ngày xuống còn 7 ngày)…

Công tác chuyển đổi số của ngành tiếp tục có những bước tiến vững chắc. Ảnh: BHXH Việt Nam.

Đến nay, 100% cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế trên toàn quốc đã triển khai khám chữa bệnh bảo hiểm y tế bằng căn cước công dân gắn chíp, với hơn 55 triệu lượt người sử dụng, rút ngắn thời gian, thủ tục khám chữa bệnh, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và quản lý, sử dụng hiệu quả quỹ bảo hiểm y tế.

6. Số tiền chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp giảm sâu nhất từ trước đến nay

Năm 2023, Bảo hiểm xã hội Việt Nam chủ trì và phối hợp thực hiện thanh tra, kiểm tra tại hơn 22.000 đơn vị với tổng số tiền chậm đóng các đơn vị đã khắc phục là trên 2.023 tỷ đồng.

Nhờ các giải pháp quyết liệt, linh hoạt, đồng bộ, năm 2023, số tiền chậm đóng chỉ chiếm 2,69% số phải thu - là tỷ lệ thấp nhất từ năm 2016 trở lại đây (giảm từ 6% năm 2016 xuống còn 2,69%).

Việc tiếp tục duy trì tỷ lệ chậm đóng ở mức thấp góp phần đảm bảo quyền lợi cho người lao động, nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng pháp luật của người sử dụng lao động trong thực hiện chính sách.

7. Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, bổ sung nhóm đối tượng được ngân sách hỗ trợ tham gia bảo hiểm y tế

Ngành đã phối hợp với Bộ Y tế và các Bộ, ngành liên quan đề xuất Chính phủ ban hành Nghị quyết số 30/NQ-CP tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thanh toán chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế giai đoạn hậu Covid-19, và giải quyết tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế; Nghị định số 75/2023/NĐ-CP giải quyết khó khăn về cơ chế thanh toán kinh phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế vượt tổng mức thanh toán, và bổ sung thêm nhiều nhóm đối tượng thuộc diện tham gia bảo hiểm y tế.

Khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho người dân. Ảnh: BHXH Quảng Nam.

Thực hiện Nghị định số 75, Ngành đã kịp thời thanh toán chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho các cơ sở khám chữa bệnh.

8. Đã có khoảng 35 triệu người sử dụng ứng dụng “VssID – Bảo hiểm xã hội số”

Ngành tiếp tục nâng cấp ứng dụng VssID, bổ sung nhiều tiện ích quan trọng như: tính năng hiển thị số tiền và thời gian đơn vị chưa đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động; cấp lại mật khẩu ứng dụng tự động bằng trí tuệ nhân tạo tích hợp trên Tổng đài chăm sóc khách hàng; liên thông, chia sẻ một số tính năng của VssID với ứng dụng VneID tạo thuận lợi cho người sử dụng…

Sau hơn 3 năm triển khai, người dùng không chỉ thực hiện các dịch vụ công trực tuyến, mà còn là công cụ để giám sát nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của chủ sử dụng lao động, cảnh báo, ngăn chặn trục lợi quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

Đến nay, ứng dụng đã thu hút khoảng 35 triệu người sử dụng và nhận được nhiều phản hồi tích cực, đánh giá cao.

Theo bảng xếp hạng hiện nay về "Ứng dụng được tải nhiều nhất tại Việt Nam" trên App Store, ứng dụng VssID đứng thứ 25 trong nhóm các ứng dụng cung cấp miễn phí. Đây cũng là một trong 3 ứng dụng của cơ quan nhà nước được Bộ Thông tin và Truyền thông đánh giá là có lượng người dùng lớn tại Việt Nam.

9. Công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế đổi mới, hội nhập và phát triển

Quan hệ hợp tác về an sinh xã hội với các nước, nhất là các đối tác truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc...; các tổ chức quốc tế (như Ngân hàng Thế giới, Tổ chức Tiền tệ Quốc tế…) tiếp tục được duy trì, mở rộng.

Hội nghị Đối thoại giữa Bảo hiểm xã hội Việt Nam và các doanh nghiệp FDI Nhật Bản, hồi tháng 10/2023. Ảnh: BHXH Việt Nam.

Trong năm 2023, Đoàn công tác của ngành đã thăm và làm việc với các cơ quan an sinh xã hội của Nhật Bản, Hàn Quốc, nhằm chia sẻ kinh nghiệm, phối hợp triển khai hỗ trợ ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, và thực hiện Hiệp định song phương về bảo hiểm xã hội. Tổ chức thành công Hội nghị đối thoại với khoảng 100 doanh nghiệp FDI Nhật Bản về thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

10. Công tác truyền thông, tư vấn, giải đáp chính sách tiếp tục đổi mới

Năm 2023, ngành đã phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương và địa phương đăng tải hơn 32.000 tin, bài, phóng sự…; thực hiện khoảng 28.800 hội nghị truyền thông, tập huấn, tư vấn, đối thoại với khoảng 1,58 triệu lượt người tham dự; khoảng 139.000 cuộc truyền thông nhóm nhỏ cho khoảng 1,08 triệu lượt người...

Năm 2023, đã hỗ trợ, tư vấn, giải đáp trên 1,7 triệu lượt người; tổ chức 12 hội nghị đối thoại, giải đáp chính sách tại 12 tỉnh, thành phố, thu hút gần 2.450 người tham gia...

Nhật Dương