10 sự kiện nổi bật ngành công thương năm 2025

Xuất nhập khẩu Việt Nam có bước tăng trưởng ngoạn mục.

Trên cơ sở bình chọn của các đơn vị thuộc Bộ và các cơ quan báo chí ngành công thương, Bộ Công thương công bố 10 sự kiện nổi bật ngành năm 2025, bao gồm:

1. Tiếp tục là năm đột phá về tham mưu chính sách và hoàn thiện thể chế, tạo “đường băng” phát triển mới trước kỷ nguyên vươn mình.

Năm 2025, Bộ Công thương đã chủ động tham mưu xây dựng các chính sách chiến lược thúc đẩy kinh tế, công nghiệp, thương mại, đầu tư, tháo gỡ điểm nghẽn để Trung ương, Quốc hội và cấp có thẩm quyền ban hành các chủ trương, Nghị quyết, Luật quan trọng có tính chất đột phá như Nghị quyết 70-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Luật Hóa chất năm 2025; Luật Thương mại điện tử; phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại;...

Đây là năm ngành công thương khẳng định rõ quyết tâm chính trị và vai trò “kiến tạo phát triển” bằng thể chế, mở đường cho tăng trưởng nhanh và bền vững trong dài hạn; khắc phục căn bản nhiều điểm nghẽn thể chế kéo dài.

Công nghiệp tăng trưởng bứt phá 9,5%.

2. Công nghiệp phục hồi, tăng trưởng bứt phá 9,5%; ngành chế biến, chế tạo tăng 10,6%, cao nhất 5 năm qua.

Năm 2025 chứng kiến sự phục hồi và bứt phá mạnh mẽ của lĩnh vực công nghiệp, nhất là ngành chế biến, chế tạo. Giá trị tăng thêm ngành công nghiệp tăng 9,5% so cùng kỳ, chế biến chế tạo tăng 10,6% là con số cao nhất trong nhiều năm qua, tạo động lực lớn thúc đẩy tăng trưởng vĩ mô.

Sản xuất công nghiệp khởi sắc nhờ “những nỗ lực tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó và chuyển đổi mô hình sản xuất” của Chính phủ và Bộ Công thương dù bối cảnh nhiều khó khăn do đứt gãy cung ứng toàn cầu, thiên tai, bão lũ,... Đáng chú ý, nội lực công nghiệp quốc gia đã tăng lên: các doanh nghiệp nội địa ngày càng tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đóng góp gần 50% giá trị sản xuất công nghiệp (so với khoảng 35% năm 2020).

3. Bảo đảm tốt nguồn cung các nguyên liệu đầu vào chiến lược cho sản xuất, thị trường trong nước phát triển mạnh, tăng gần 10%. Hàng Việt chiếm lĩnh 90% chuỗi phân phối, tạo đà nội lực tăng trưởng mới.

Năm 2025, thị trường trong nước tiếp tục đóng vai trò “bệ đỡ” then chốt cho nền kinh tế. Tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 7.000 nghìn tỷ đồng, tăng gần 10% so năm 2024, là mức tăng trưởng cao nhất trong nhiều năm qua và tăng hơn 71% so với năm 2021.

Quy mô thị trường tiêu dùng Việt Nam tăng trưởng mạnh hiện xếp hạng 32 thế giới và đang tiếp tục cải thiện, có khả năng nâng hạng. Chỉ số tâm lý người tiêu dùng ASEAN năm 2025 cho thấy Việt Nam đạt 67 điểm, dẫn đầu khu vực.

Hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại tăng nhanh về số lượng và chất lượng.

Thị trường xăng dầu, điện, than và năng lượng năm 2025 vận hành thông suốt nhờ nguồn cung được chuẩn bị kỹ; giá cả các mặt hàng thực phẩm, nguyên vật liệu cơ bản được kiểm soát, góp phần giữ lạm phát bình quân khoảng 3,4% (năm thứ 11 liên tiếp Việt Nam kiềm chế lạm phát dưới 4%).

4. Xuất nhập khẩu lập đỉnh lịch sử hơn 920 tỷ USD, xuất khẩu đạt hơn 470 tỷ USD, đưa Việt Nam vào Top 15 cường quốc thương mại thế giới.

Bất chấp kinh tế toàn cầu biến động và khó khăn do chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ, nhờ sự chủ động, linh hoạt trong tham mưu và triển khai chính sách, hoạt động thương mại của Việt Nam năm 2025 tiếp tục lập kỷ lục mới. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 ước đạt khoảng 920 tỷ USD, mức cao nhất từ trước tới nay; trong đó, xuất khẩu ước đạt 470 tỷ USD.

Nhờ đó, Việt Nam đã chính thức vươn lên nhóm 15 quốc gia có quy mô thương mại lớn nhất thế giới và xếp thứ 2 ASEAN. Cán cân thương mại tiếp tục ghi nhận xuất siêu năm thứ 10 liên tiếp (từ năm 2016) với mức thặng dư khá cao (năm 2025 ước xuất siêu đạt 22 tỷ USD).

Năm 2025, Bộ Công thương đã triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng tối đa các FTA, kiên định thực hiện Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030. Các chương trình xây dựng Hệ sinh thái tận dụng FTA, cung cấp thông tin thị trường, hướng dẫn tiếp cận tiêu chuẩn, phát triển bền vững, nâng cao giá trị thương hiệu,… được triển khai theo hướng chuyên sâu và thực chất hơn.

5. Thương mại điện tử tiếp tục phát triển tăng tốc và bền vững hơn, vượt mốc 31 tỷ USD, chiếm 10% tổng mức bán lẻ và ⅔ kinh tế số.

Thương mại điện tử Việt Nam năm 2025 tiếp tục thăng hoa, khẳng định vai trò trụ cột của kinh tế số. Quy mô thị trường ước tính vượt 31 tỷ USD, tăng gấp hơn 2 lần so với năm 2020; chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước, ⅔ kinh tế số.

Thương mại điện tử đã trở thành kênh phân phối chủ lực với hơn 60 triệu người tiêu dùng Việt Nam mua sắm trực tuyến, gấp đôi so với năm 2020. Mức chi tiêu thương mại điện tử bình quân đầu người năm 2025 đạt 400 USD/người/năm.

Hội chợ Mùa Thu 2025 - thành công vượt kỳ vọng, để lại nhiều dấu ấn đẹp.

6. Xúc tiến thương mại bứt phá mạnh mẽ, nâng tầm vị thế, thương hiệu và sức mạnh mềm quốc gia nâng hạng 7 bậc nhờ thương mại.

Năm 2025 không chỉ đánh dấu bước chuyển mình toàn diện của công tác xúc tiến thương mại mà còn khẳng định sự thăng hạng vượt bậc của giá trị thương hiệu quốc gia. Với định hướng chiến lược bám sát chuyển đổi số, phát triển xanh và tăng trưởng bền vững, hoạt động xúc tiến thương mại đã kiến tạo một hệ sinh thái gắn kết, nâng cao rõ rệt năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt trên bản đồ kinh tế thế giới.

Năm 2025, giá trị Thương hiệu quốc gia Việt Nam đạt 519,6 tỷ USD (tăng 2,5%), giữ vững vị trí thứ 32 thế giới. Nhiều thương hiệu doanh nghiệp đã vươn tầm toàn cầu. Theo đánh giá của Brand Finance, vị thế quyền lực mềm của Việt Nam đã có bước tiến vượt bậc, xếp thứ 52 trên tổng số 193 quốc gia.

7. Công tác quản lý cạnh tranh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và phòng vệ thương mại hỗ trợ sản xuất trong nước có bước tiến lớn.

Năm 2025 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về phòng vệ thương mại tại Việt Nam, khi Bộ Công thương xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định 86/2025/NĐ-CP ngày 11/4/2025 quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý ngoại thương về các biện pháp phòng vệ thương mại, thay thế cho Nghị định 10/2018/NĐ-CP.

Cùng với Nghị định 86/2025/NĐ-CP, Bộ Công thương còn ban hành các thông tư hướng dẫn về phòng vệ thương mại có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Các thông tư hướng dẫn về trình tự nộp hồ sơ yêu cầu điều tra, quy định xử lý bảo mật thông tin, đính chính dữ liệu và quy trình giám sát chống lẩn tránh.

8. Tiếp tục tinh gọn bộ máy, quyết liệt cải cách, cắt giảm thủ tục hành chính, chủ động, đi đầu đưa cán bộ về cơ sở, hỗ trợ mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Trước yêu cầu rà soát, tinh gọn tổ chức bộ máy theo Nghị quyết 18-NQ/TW nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, Bộ Công thương đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 40/2025/NĐ-CP ngày 26/02/2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ.

Theo đó, cơ cấu tổ chức của Bộ còn 22 đơn vị, giảm 6 đầu mối, tương ứng 21,4% so với nhiệm kỳ trước. Nếu đối chiếu với thời điểm năm 2007, số đơn vị trực thuộc đã giảm 15 đầu mối, tức hơn 40%.

Bộ cũng là một trong những cơ quan tiên phong triển khai mô hình chính quyền 2 cấp khi trình Chính phủ ban hành Nghị định 139/2025/NĐ-CP và Nghị định 146/2025/NĐ-CP về phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại theo mô hình chính quyền 2 cấp.

9. Hội nhập kinh tế tiếp tục đổi mới toàn diện.

Công tác hội nhập kinh tế quốc tế năm 2025 chuyển sang giai đoạn chiều sâu với bộ máy và phương thức mới. Việc kiện toàn Ban Chỉ đạo Quốc gia về Hội nhập quốc tế và ban hành FTA Index tạo công cụ đo lường định lượng, giúp các địa phương tích cực chủ động hơn trong hội nhập kinh tế quốc tế và thực thi các FTA.

Trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ gia tăng, ngành công thương vẫn kiên định chiến lược đa dạng hóa thị trường và hội nhập quốc tế sâu rộng. Trước chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ gây rất nhiều khó khăn cho xuất nhập khẩu và sản xuất, Bộ Công thương đã tham mưu kịp thời cho lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ để có chính sách xử lý chủ động, linh hoạt, kịp thời.

Bộ Công thương cũng tiếp tục thúc đẩy đàm phán các FTA tiềm năng, đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng với những khu vực giàu tiềm năng tiếp, thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc mở rộng mạng lưới thị trường xuất khẩu, tạo dư địa mới cho doanh nghiệp; tạo nền tảng vững chắc để năm 2026, Việt Nam sẽ có thêm nhiều FTA mới.

Việt Nam có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo.

10. Bứt phá năng lượng - Việt Nam dẫn đầu ASEAN và Top 20 thế giới về tổng công suất các loại hình nguồn điện.

Năm 2025 nguồn cung năng lượng, như điện và xăng dầu được bảo đảm trong bối cảnh nguồn cung thế giới gặp nhiều khó khăn; là năm có nhiều đột phá về chính sách và hạ tầng năng lượng, tạo nền tảng cho đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình.

Năm 2025 còn chứng kiến những công trình năng lượng trọng điểm được triển khai thần tốc: Hoàn thành dự án đường dây 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên và triển khai các dự án nhập khẩu điện, không để tái diễn tình trạng thiếu điện. Đặc biệt, chuỗi dự án khí-điện Lô B-Ô Môn (tổng vốn khoảng 12 tỷ USD) đã chính thức khởi động, với việc bắt đầu chế tạo giàn khoan và cơ sở hạ tầng từ tháng 8/2025.

Tính đến hết năm 2025, hệ thống điện Việt Nam đã đứng đầu Đông Nam Á và nằm trong top 20 hệ thống điện lớn nhất thế giới về quy mô công suất, đạt khoảng 90.000MW.

Thái Linh