109 tổ chức tín dụng tham gia đề án phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam
Trong năm 2023, đã có 109 tổ chức tín dụng gửi báo cáo kết quả triển khai đề án phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam.
Vừa qua tại Hà Nội, Tạp chí Ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp với Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh quốc (ACCA) tổ chức Toa đàm với chủ đề: "Thực hành Báo cáo Phát triển bền vững: Kinh nghiệm và thực tiễn triển khai". Tọa đàm do TS Đào Minh Tú - Phó Thống đôc Thường trực NHNN chủ trì với sự tham gia của các chuyên gia đến từ các bộ, ngành, cơ quan trung ương;...
Phát biểu khai mạc tọa đàm, TS Đào Minh Tú cho biết, phát triển bền vững đã trở thành xu hướng tất yếu trên toàn thế giới cũng như tại Việt Nam. Các tổ chức, doanh nghiệp đang ngày càng phát huy vai trò trong phát triển bền vững; ý thức về việc chịu trách nhiệm cho những tác động đến môi trường, kinh tế, xã hội do mình tạo ra trong toàn bộ chuỗi giá trị.
Các tổ chức quốc tế và Chính phủ các nước cũng ngày càng quan tâm, ban hành quy đinh và chính sách thúc đẩy các doanh nghiệp, tổ chức tài chính, ngân hàng áp dụng tiêu chuẩn ESG và công bố thông tin Báo cáo Phát triển bền vững. Cùng với đó, thực hiện chiến lược phát triển bền vững, hướng tới hài hòa mối quan hệ giữa các bên liên quan là chiến lược thiết yếu đối với thành công trong dài hạn của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, để góp phần làm tăng giá trị của doanh nghiệp và tối ưu hóa lợi ích hoạt động kinh doanh bền vững, các doanh nghiệp cần công bố thông tin về phát triển bền vững ra công chúng nhằm tăng cường sự minh bạch thông tin của doanh nghiệp và đạt được sự thừa nhận từ bên ngoài. Do đó, Báo cáo Phát triển bền vững ra đời và ngày càng được các doanh nghiệp quan tâm, chú trọng.
Báo cáo Phát triển bền vững là thông lệ đo đếm, công bố và chịu trách nhiệm của tổ chức, doanh nghiệp trước các bên liên quan về các hoạt động của mình nhằm hướng tới phát triển bền vững. Báo cáo Phát triển bền cũng có vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của tổ chức, doanh nghiệp; không chỉ giúp các doanh nghiệp củng cố tăng cường hợp tác với các bên liên quan, nhà đầu tư và cộng đồng mà còn giúp các doanh nghiệp tăng cường quản lý rủi ro kinh doanh, nâng cao khả năng thích nghi trong môi trường thay đổi nhanh chóng và cạnh tranh hiệu quả hơn. Đây cũng là một trong những công cụ giúp xây dựng môi trường.
Thời gian qua tại Việt Nam, các tổ chức, doanh nghiệp đã dần nhận thức được tầm quan trọng trong việc xây dựng báo cáo Phát triển bền vững, nhiều doanh nghiệp, tập đoàn đã tiên phong trong lập Báo cáo Phát triển bền vững ngay từ khi chưa có quy định pháp lý yêu cầu bắt buộc lập Báo cáo Phát triển bền vững.
Đối với ngành ngân hàng, một số ngân hàng đã công bố Báo cáo Phát triển bền vững riêng biệt như Ngân hàng Thương mai cổ phần Đầu tư và Phát triến Việt Nam (BIDV), Ngân hàng Thương mai cổ phần Á Châu (ACB). Ngân hàng Thương mại cổ phần Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh (HDBank); một số ngân hàng khác lồng ghép Báo cáo Phát triển bền vững vào báo cáo thường niên.
Song, vẫn còn một số ngân hàng không có thông tin phát triển bền vững trong các báo cáo được công bố, trong khi đó, các tổ chức tín dụng là chủ thể đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện những mục tiêu về chính sách tiền tệ, định hướng phát triển kinh tế của đất nước thông qua việc điều hướng dòng vốn của ngân hàng đến các lĩnh vực cần thiết, đảm bảo cho mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia.
Bà Sharon Machado, Giám đốc Phát triển bền vững, Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh quốc (ACCA) cho rằng, việc tạo lập và sử dụng các thông tin liên quan đến tính bền vững sẽ giúp các tổ chức, các nhà quản lý xác định và quản lý rủi ro liên quan đến phát triển bền vững một cách tốt hơn, qua đó mang lại hiệu quả hoạt động kinh doanh bền vững cho các tổ chức, đồng thời nâng cao hơn nữa vị thế tài chính cho các tổ chức này.
Theo bà Sharon Machado, ngành ngân hàng đang hướng đến việc mở ra nhiều cơ hội liên quan đến kinh doanh bền vững. Tuy nhiên, bên cạnh các cơ hội thì sẽ có các rủi ro liên quan đến tính bền vững của ngân hàng như rủi ro về suy giảm lợi nhuận hoặc tổn thất đối với các khoản đầu tư, do các rủi ro của người vay hoặc việc bỏ lỡ cơ hội tiếp cận thị trường tài chính xanh đang phát triển...
Các thông tin liên quan đến phát triển bền vững sẽ hỗ trợ việc phân tích và ra quyết định, giúp cho các tổ chức có thể tuân thủ các quy định và nhận biết được những yếu tố thúc đẩy hoạt động kinh doanh theo hướng bền vững hơn.
Trong khi đó, bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước) cho biết, thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã chủ đông, linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng nhằm mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, tập trung tín dụng cho các ngành sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, thúc đẩy tín dụng xanh, góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế...
Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng đã chủ động lồng ghép, xây dựng các Đề án, Chương trình tín dụng góp phần tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thực hiện các dự án xanh, thân thiện với môi trường, hỗ trợ tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, từ đó góp phần thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh,và phát triển bền vững, từ đó góp phần thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh, phát triển bền vững của quốc gia.
Từ năm 2017 - 2023, dư nợ cấp tín dụng xanh của hệ thống ngân hàng tăngtrưởng bình quân đạt hơn 22%/năm.
Cũng theo bà Tùng, tính đến 31/3/2024, đã có 47 tổ chức tín dụng (TCTD) báo cáo phát sinh dư nợ tín dụng xanh theo Công văn số 9050/NHNN-TD với dư nợ đạt 636.964 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng khoảng 4,5% tổng dư nợ toàn nền kinh tế; 34 TCTD thực hiện đánh giá rủi ro môi trường và xã hội với dư nợ tín dụng được đánh giá rủi ro môi trường và xã hội đạt khoảng 2,9 triệu tỷ đồng, chiếm hơn 21%/tổng dư nợ cho vay của nền kinh tế. 100% các TCTD đã thực hiện đánh giá rủi ro môi trường trong hoạt động cấp tín dụng theo Thông tư 17/2022/TT-NHNN, đã có 68 TCTD báo cáo tình hình thực hiện Thông tư 17/2022/TT-NHNN theo Công văn số 2371/NHNN-TD ngày 27/03/2024 của NHNN.
Về báo cáo Đề án phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam, trong năm 2023, theo thống kê của Viện Chiến lược đã có 109 TCTD báo cáo kết quả triển khai Đề án bao gồm 36/46 ngân hàng thương mại (NHTM), 46/50 chi nhánh ngân hàng nước ngoài (chi nhánh NHNNg), 21/26 tổ chức tín dụng phi ngân hàng bao gồm công ty tài chính và công ty cho thuê tài chính (CTTC), 4/4 tổ chức tín dụng vi mô; ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH), ngân hàng Hợp tác xã.
Bên cạnh đó, nhiều TCTD đã đẩy mạnh công tác truyền thông, công bố thông tin và các báo cáo số liệu về tín dụng xanh, phát triển bền vững trên website...
Điều này cho thấy, các giải pháp triển khai của ngành ngân hàng đã góp phần thúc đẩy tín dụng xanh, kịp thời đáp ứng nhu cầu về nguồn vốn để thực hiện các dự án xanh, bền vững, vì lợi ích cộng đồng. Bên cạnh đó, cũng còn một số khó khăn, thách thức mà ngành ngân hàng cần phải nỗ lực triển khai trong thời gian tới nhằm nâng cao hiệu quả của các chính sách, giải pháp trong chính sách tín dụng, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh quốc gia.
Theo đó, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục các giải pháp hoàn thiện các quy định, định hướng về ngân hàng xanh và tín dụng xanh hợp với những mục tiêu tăng trưởng xanh, phát triển bền vững. Đồng thời, tăng cường năng lực cho hệ thống ngân hàng trong thực hiện tín dụng - ngân hàng xanh cho các tổ chức tín dụng và cá nhân tham gia xâydựng và triển khai cơ chế, chính sách, chương trình, sản phẩm ngân hàng - tín dụng xanh, tham gia các diễn đàn quốc tế về tài chính bền vững; tích cực đàm phán nhằm huy động nguồn lực từ các tổ chức tài chính quốc tế để thực hiện.
Trong khuôn khổ tọa đàm, nhiều nhà quản lý, các chuyên gia, nhà khoa học đến từ một số đơn vị như Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường; ACCA; ngân hàng thương mại; doanh nghiệp... đã cùng thảo luận các vấn đề liên quan đến phát triển bền vững. Theo đó, các diễn giả đã có những chia sẻ, phân tích kinh nghiệm, hướng dẫn thực hành lập Báo cáo Phát triển bền vững trong các tổ chức, doanh nghiệp, đặc biệt là đối với các tổ chức tín dụng Việt Nam. Từ đó, đưa ra một số khuyến nghị nhằm khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam trong việc thực hành Báo cáo Phát triển bền vững.