12 trường hợp không được chi trả BHYT khi đi khám chữa bệnh người dân cần biết
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT có hiệu lực từ ngày 1/7 tới đây đã bổ sung một số chi phí được BHYT thanh toán, tuy nhiên Luật cũng quy định không chi trả chi phí khám chữa bệnh BHYT cho 12 trường hợp.
Các trường hợp không được hưởng BHYT
Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, danh sách một số trường hợp không được hưởng BHYT vẫn được giữ nguyên theo Luật BHYT 2014, tuy nhiên, trường hợp thứ 7 và thứ 8 trong danh sách mới đã được sửa đổi, bổ sung.
Thứ nhất, chi phí đã được ngân sách nhà nước thanh toán bao gồm: Khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ, sinh con; Khám bệnh để sàng lọc, chẩn đoán sớm một số bệnh.
Vận chuyển người bệnh từ tuyến huyện lên tuyến trên trong trường hợp cấp cứu hoặc khi đang điều trị nội trú phải chuyển tuyến chuyên môn kỹ thuật đối với một số đối tượng: Người có công với cách mạng; người thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hằng tháng theo quy định của pháp luật; người thuộc hộ gia đình nghèo; người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn; trẻ em dưới 6 tuổi; người thuộc hộ gia đình cận nghèo;

Quyền lợi khám chữa bệnh của người tham gia BHYT luôn được đảm bảo, tuy nhiên Luật cũng quy định một số trường hợp không được BHYT thanh toán.
Thứ hai, điều dưỡng, an dưỡng tại cơ sở chuyên biệt;
Thứ ba, khám sức khỏe;
Thứ tư, xét nghiệm, chẩn đoán thai không nhằm mục đích điều trị;
Thứ năm, sử dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, nạo hút thai, phá thai, trừ trường hợp đình chỉ thai nghén do bệnh lý của thai nhi hoặc sản phụ;
Thứ sáu, dịch vụ thẩm mỹ;
Thứ bảy, điều trị lác và tật khúc xạ của mắt đối với người từ 18 tuổi trở lên (trước đây là từ 6 tuổi trở lên);
Thứ tám, sử dụng thiết bị y tế thay thế như chân giả, tay giả, mắt giả, răng giả, kính mắt, máy trợ thính, phương tiện trợ giúp vận động trong khám chữa bệnh và phục hồi chức năng (trước đây là vật tư y tế);
Thứ chín, khám chữa bệnh, phục hồi chức năng trong trường hợp thảm họa;
Thứ mười, điều trị nghiện ma túy, nghiện rượu hoặc chất gây nghiện khác.
Mười một, giám định y khoa, giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần.
Mười hai, tham gia thử nghiệm lâm sàng, nghiên cứu khoa học.
Mở rộng phạm vi quyền lợi cho người có thẻ BHYT
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Bảo hiểm y tế có hiệu lực từ 1/7 bổ sung một số chi phí được BHYT thanh toán, gồm:
- Khám chữa bệnh, bao gồm khám chữa bệnh từ xa, hỗ trợ khám chữa bệnh từ xa, y học gia đình, khám chữa bệnh tại nhà, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ, sinh con.
- Vận chuyển người bệnh thuộc các đối tượng quy định tại điểm a, b, c, d, đ, e, h, i, o, r khoản 3 điều 12 Luật BHYT 2008 (sửa đổi bởi khoản 10 điều 1 Luật BHYT sửa đổi 2024) trong trường hợp điều trị nội trú hoặc cấp cứu cần chuyển tuyến theo quy định tại điều 27 Luật BHYT 2008 (sửa đổi bởi khoản 22, điều 1 Luật BHYT sửa đổi 2024).
Tại dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT sửa đổi (dự kiến được trình và thông qua có hiệu lực từ 1/7/2025) Bộ Y tế đề xuất phạm vi hưởng về chi phí vận chuyển người bệnh sẽ được quy định cụ thể việc thanh toán chi phí vận chuyển theo mức khoán: 0,2 lít xăng RON92 cho 1km.
Dự thảo Nghị định này cũng quy định cụ thể về thanh toán chi phí vận chuyển trong trường hợp cơ sở khám chữa bệnh cung cấp dịch vụ hay người bệnh tự túc phương tiện.
Quỹ BHYT sẽ chi trả chi phí sử dụng dịch vụ kỹ thuật y tế, thuốc, thiết bị y tế, máu, chế phẩm máu, khí y tế, vật tư, dụng cụ, hóa chất trong khám chữa bệnh theo phạm vi thanh toán của quỹ BHYT.
Liên quan đến khám chữa bệnh theo yêu cầu, trước đây, người bệnh không được BHYT chi trả, nay theo quy định mới, người có thẻ BHYT đi khám chữa bệnh theo yêu cầu được quỹ BHYT thanh toán phần chi phí khám chữa bệnh theo phạm vi được hưởng theo quy định.
Phần chi phí chênh lệch giữa giá dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu với mức thanh toán của quỹ BHYT do người bệnh thanh toán cho cơ sở khám chữa bệnh.
Mức hưởng BHYT mới nhất thế nào?
Về mức hưởng BHYT mới nhất hiện nay, Nghị định số 02/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung quy định về mức hưởng BHYT đối với các trường hợp quy định tại Điều 22 của Luật BHYT. Cụ thể:
1. Các đối tượng quy định tại các khoản 3, 4, 5, 8, 9, 11, 17 và 20 Điều 3 Nghị định này được hưởng 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 22 của Luật BHYT.
2. Các đối tượng được hưởng 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 22 của Luật BHYT và không áp dụng tỷ lệ thanh toán theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 21 của Luật BHYT, bao gồm:
Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945; Người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945; Bà mẹ Việt Nam anh hùng; Thương binh, người hưởng chính sách như thương binh, thương binh loại B, bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; Thương binh, người hưởng chính sách như thương binh, thương binh loại B, bệnh binh khi điều trị vết thương, bệnh tật tái phát; Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; Trẻ em dưới 6 tuổi.
3. 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với trường hợp chi phí cho một lần khám bệnh, chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở.
4. 95% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với các đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 2, các khoản 12, 18 và 19 Điều 3 và các khoản 1, 2 và 5 Điều 4 của Nghị định này.

Khám chữa bệnh BHYT tại các cơ sở y tế.
5. Lộ trình thực hiện và tỷ lệ mức hưởng khi khám bệnh, chữa bệnh ngoại trú tại cơ sở khám, chữa bệnh cấp cơ bản theo quy định tại điểm e và điểm h khoản 4 Điều 22 của Luật BHYT:
Từ ngày 01/1/2025, khi khám, chữa bệnh ngoại trú tại cơ sở khám, chữa bệnh cấp cơ bản đạt số điểm dưới 50 điểm hoặc được tạm xếp cấp cơ bản, người tham gia BHYT được quỹ BHYT thanh toán 100% mức hưởng;
Từ ngày 01/7/2026, khi khám, chữa bệnh ngoại trú tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp cơ bản đạt số điểm từ 50 điểm đến dưới 70 điểm, người tham gia BHYT được quỹ BHYT thanh toán 50% mức hưởng;
Từ ngày 01/7/2026, khi khám, chữa bệnh ngoại trú tại cơ sở khám, chữa bệnh cấp cơ bản mà trước ngày 01/01/2025 đã được cơ quan có thẩm quyền xác định là tuyến tỉnh hoặc tuyến trung ương hoặc tương đương tuyến tỉnh hoặc tuyến trung ương, người tham gia BHYT được quỹ BHYT thanh toán 50% mức hưởng;
Từ ngày 01/7/2026, khi khám bệnh, chữa bệnh ngoại trú tại cơ sở khám, chữa bệnh cấp chuyên sâu mà trước ngày 01/01/2025 đã được cơ quan có thẩm quyền xác định là tuyến tỉnh hoặc tương đương tuyến tỉnh theo quy định tại điểm h khoản 4 Điều 22 của Luật BHYT, người tham gia BHYT được quỹ BHYT thanh toán 50% mức hưởng.