167 điểm kinh doanh tự phát làm xấu xí hình ảnh Thủ đô, nguyên nhân gì khiến 'chợ cóc' tồn tại dai dẳng?
Hiện Hà Nội có tới 167 điểm kinh doanh tự phát, tồn tại song song với 457 chợ dân sinh. Nguyên nhân khiến 'chợ cóc' tồn tại dai dẳng, gây áp lực lớn cho quản lý đô thị chính là thói quen mua sắm 'tiện đâu mua đấy' của người dân và chi phí thuê chợ cao.
Theo Sở Công Thương Hà Nội, hiện trên địa bàn thành phố có 167 điểm kinh doanh tự phát, tập trung nhiều ở các phường Từ Liêm, Giảng Võ, Hà Đông, Tam Hưng, Bạch Mai, Khương Đình, Hưng Đạo, Cầu Giấy...
Trong khi đó, toàn thành phố có 457 chợ các loại, song phần lớn đã tồn tại 20 - 30 năm, nhiều chợ xuống cấp, thiếu tiện ích, chỉ đáp ứng khoảng 40% nhu cầu mua sắm tại khu vực nội thành và 70% ở ngoại thành.
Theo Sở Công thương, nguyên nhân chính khiến chợ cóc, chợ tạm tồn tại là thói quen mua sắm lâu đời của người dân, tốc độ đô thị hóa nhanh kéo theo nhu cầu tiêu dùng thiết yếu lớn, trong khi hệ thống chợ dân sinh chưa đáp ứng đủ.
Hiện Hà Nội có tới 167 điểm kinh doanh tự phát, tồn tại song song với 457 chợ dân sinh. Nguyên nhân khiến "chợ cóc" tồn tại dai dẳng, gây áp lực lớn cho quản lý đô thị chính là thói quen mua sắm tiện đâu mua đấy của người dân và chi phí thuê chợ cao. Ảnh: Bảo Loan
Chi phí thuê địa điểm tại chợ truyền thống còn cao, khiến nhiều tiểu thương ngại vào chợ, thay vào đó tận dụng lòng đường, vỉa hè để buôn bán, gây ùn tắc và mất mỹ quan đô thị.
Theo Chủ tịch UBND xã Yên Lãng Lê Văn Khương, dù các địa phương đã nỗ lực cải tạo, nâng cấp hệ thống chợ, song việc thu hút tiểu thương rất khó khăn. Một bộ phận người dân vẫn giữ thói quen "tiện đâu mua đấy" thay vì vào siêu thị, cửa hàng tiện lợi.
Trong khi đó, lực lượng chức năng còn mỏng, công tác giải tỏa thiếu bền vững nên tình trạng chợ cóc dễ tái phát.
Trước thực trạng này, Sở Công Thương Hà Nội đề xuất các địa phương tăng cường giải tỏa theo lộ trình, gắn trách nhiệm cụ thể cho công an, trật tự đô thị và duy trì lực lượng chốt giữ sau khi dẹp chợ.
Đồng thời, cần đẩy mạnh tuyên truyền thay đổi thói quen mua sắm, hướng người dân vào chợ truyền thống, cửa hàng tiện lợi, siêu thị.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền nhấn mạnh, trong thời gian tới Sở Công Thương cần phối hợp với các địa phương rà soát, phân loại và xây dựng kế hoạch xóa bỏ dứt điểm chợ cóc, chợ tạm trong năm 2026.
Song song với đó, thành phố sẽ ưu tiên kêu gọi doanh nghiệp xã hội hóa đầu tư cải tạo, xây mới chợ; nghiên cứu mô hình chợ an toàn thực phẩm, chợ 0 đồng để nhân rộng. Nếu chưa huy động được vốn xã hội hóa, ngành công thương sẽ đề xuất sử dụng ngân sách để nâng cấp hệ thống chợ, kiểm soát nguồn gốc và chất lượng hàng hóa, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.
Ngoài ra, Hà Nội sẽ phối hợp cùng Sở Y tế đầu tư trung tâm kiểm định, xe kiểm nghiệm lưu động nhằm tăng cường quản lý chất lượng hàng hóa tại các chợ. Các địa phương cũng phải lập danh sách chính xác các điểm chợ cóc, báo cáo đầy đủ để có lộ trình xử lý triệt để.
Như vậy, để giải quyết dứt điểm tình trạng chợ cóc, chợ tạm, ngoài nỗ lực giải tỏa của lực lượng chức năng, Hà Nội cần đồng bộ nhiều giải pháp: Xã hội hóa xây dựng chợ mới, hỗ trợ chính sách cho tiểu thương, tăng cường tuyên truyền thay đổi thói quen mua sắm của người dân.
