20 phút quyết định trước khi tay súng 20 tuổi ám sát hụt ông Trump

Các viên chức cho biết những tay súng bắn tỉa đã phát hiện nghi phạm Thomas Matthew Crooks (20 tuổi) ở trên nóc tòa nhà bên ngoài khu vực an ninh tại cuộc vận động tranh cử hôm 13/7 ở Butler, Pennsylvania, lúc 17h52. Vụ nổ súng xảy ra 20 phút sau đó, tức là lúc 18h12.

Sau vụ nổ súng, Cơ quan Mật vụ Mỹ đã bị giám sát chặt chẽ và đặt câu hỏi về việc phản ứng chậm. Giám đốc Kimberly Cheatle cũng đã bị triệu tập để điều trần trước Quốc hội. Một phát ngôn viên của Bộ An ninh Nội địa cho biết bà "hoan nghênh cơ hội được điều trần".

Các nguồn tin nói với ABC News rằng Crooks đã tìm kiếm trên điện thoại hình ảnh của Tổng thống Joe Biden và cựu Tổng thống Trump, ngày diễn ra cuộc vận động tranh cử của ông Trump tại Butler cũng như ngày diễn ra Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ tại Chicago.

Lịch sử tìm kiếm điện thoại không cho thấy quan điểm chính trị của Crooks và các điều tra viên đang cố gắng xác định động cơ của người này.

Còn giám đốc FBI, phó giám đốc và người đứng đầu Cơ quan Mật vụ đã nói với các nhà lập pháp rằng Crooks đã được xác định là đối tượng tình nghi khoảng 62 phút trước khi vụ nổ súng xảy ra.

Các mốc thời gian được tóm tắt như sau:

- 17h10: Crooks lần đầu tiên được xác định là người đáng nghi.

- 17h30: Crooks được phát hiện với máy đo khoảng cách

- 17h52: Crooks đã bị Mật vụ phát hiện trên mái nhà

- 18h02: ông Trump bước lên sân khấu

- 18h12: Crooks bắn phát súng đầu tiên

Hình minh họa cho thấy vị trí của ông Trump, tay súng, lính bắn tỉa thực thi pháp luật tại vụ xả súng ở Pennsylvania. Nguồn: CBS News.

Theo các viên chức thực thi pháp luật, từ lúc Crooks bắn phát súng đầu tiên cho đến khi tay súng này bị giết chỉ mất 26 giây. 11 giây sau phát súng đầu tiên, các tay súng bắn tỉa của Cơ quan Mật vụ đã xác định được mục tiêu và 15 giây sau đó, Crooks đã bị bắn hạ.

Briefers nói rằng Crooks đã mua một hộp đạn tại Walmart vào ngày 5/7, 2 ngày sau khi cuộc vận động được công bố. Ngày 13/7, người này đã đến địa điểm tổ chức sự kiện vào buổi sáng, ở đó trong một giờ và sau đó rời đi. Crooks quay lại vào khoảng 17h và cố gắng vào khu vực an ninh.

Động cơ của vụ mưu sát vẫn còn là một bí ẩn. Dựa trên cuộc phỏng vấn với cha mẹ của kẻ nổ súng, cơ quan thực thi pháp luật tin rằng cả hai cha con Crooks đều không có khuynh hướng chính trị mạnh mẽ. Một nguồn tin tiết lộ FBI nói với các nhà lập pháp rằng cơ quan này đã tiến hành 200 cuộc phỏng vấn để phục vụ điều tra.

Dòng thời gian chi tiết

Mặc dù nguồn tin từ cơ quan thực thi pháp luật cho biết Crooks đã mua một chiếc thang dài 1,5 m tại cửa hàng Home Depot trước vụ nổ súng, có vẻ như anh ta không dùng chiếc thang này để trèo lên mái nhà và cũng không tìm thấy nó tại hiện trường.

Các nguồn tin cho biết Crooks đã trèo lên máy điều hòa không khí có thể tiếp cận từ mặt đất và kéo người lên đỉnh của một tòa nhà bên ngoài khu vực an ninh. Từ đó, anh ta đã tiếp cận được đỉnh của tòa nhà American Glass Research (AGR) lân cận.

Các nhân chứng nói rằng họ nhìn thấy Crooks trèo lên mái tòa nhà AGR để nhắm bắn ông Trump, người đang phát biểu trên bục cách đó khoảng 130 m.

Nơi xảy ra vụ nổ súng nhắm vào ông Trump.

Cựu tổng thống cho biết ông bị thương do đạn bắn vào tai phải. 3 người tham gia cuộc vận động đã bị bắn trong vụ việc, bao gồm cả lính cứu hỏa tình nguyện 50 tuổi Corey Comperatore thiệt mạng khi che đạn cho gia đình. Hai người tham gia sự kiện khác đã ổn định sức khỏe.

Vài phút trước khi thực hiện vụ ám sát, Crooks đã được nhìn thấy đi lại gần máy đo từ trường - nơi những người tham gia cuộc vận động đang được quét vũ khí trước khi vào địa điểm tổ chức ngoài trời.

Sự xuất hiện vài phút của Crooks trong khu vực máy dò kim loại trước vụ nổ súng đã khiến một người trong lực lượng thực thi pháp luật chú ý. Người này đã nghi ngờ và bắt đầu tiếp cận Crooks. Vào thời điểm đó, kẻ ám sát đã lùi lại và mất hút trong đám đông. Không rõ chuyện này xảy ra trước vụ nổ súng bao lâu.

Trong khoảng thời gian từ lúc Crooks bị phát hiện gần máy đo từ trường cho đến khi bị cáo buộc nổ súng nhắm vào ông Trump, đã có hai đợt truyền thanh. Một đợt báo cáo rằng cảnh sát đang tìm kiếm một người khả nghi và đợt còn lại là cảnh báo chung chung hơn rằng cảnh sát đang theo dõi một điều gì đó đáng ngờ.

Khi các sĩ quan bắt đầu tìm kiếm người khả nghi, Crooks đã đi đến khu vực tòa nhà AGR. Vào thời điểm đó, cảnh sát địa phương đang tập trung bên trong tòa nhà này, Giám đốc Cơ quan Mật vụ Cheatle cho biết.

Cụ thể hơn, có cả cảnh sát địa phương và các đơn vị chống bắn tỉa trong tòa nhà AGR - nơi Crooks leo lên để nhắm bắn ông Trump.

Các tay súng bắn tỉa của Cơ quan Mật vụ bố trí trên các tòa nhà gần sân khấu đã biết tòa nhà AGR đang được lực lượng thực thi pháp luật sử dụng làm nơi tập trung. Giới chức điều tra tin rằng điều này có thể dẫn đến sự chậm trễ trong phản ứng của các tay súng bắn tỉa của Mật vụ vì trước tiên họ phải xác định xem nghi phạm có phải là mối đe dọa hay không.

Nhưng một khi Crooks đã nổ súng nhắm vào cựu tổng thống, các tay súng bắn tỉa của Cơ quan Mật vụ không thể chờ đợi lâu hơn nữa và đã hạ gục Crooks.

Cheatle cho biết: "Việc tìm kiếm, phát hiện, nhận dạng và cuối cùng là vô hiệu hóa người đó phải diễn ra trong một thời gian rất ngắn và điều này khiến mọi việc trở nên khó khăn".

Trong khi đó, hai nguồn tin nắm rõ tình hình nói với ABC News rằng trước sự kiện, Cơ quan Mật vụ đã yêu cầu một xe tuần tra cảnh sát địa phương được bố trí tại tòa nhà AGR, nhưng các viên chức cảnh sát địa phương không thể cung cấp xe. Chi tiết này được Washington Post đưa tin lần đầu.

Các tay súng đã biết đến nghi phạm 20 phút trước vụ nổ súng.

Khi cuộc điều tra của FBI vẫn tiếp tục trong ngày 17/7, nhiều câu hỏi được đặt ra về cách tay súng có thể leo lên mái nhà mà không bị phát hiện và ngăn cản, sau đó có được tầm nhìn trực diện và bắn một loạt đạn về phía cựu tổng thống.

Trong khi Crooks đang trên đường đến vị trí bắn, các mật vụ đã nghe lén thông tin vô tuyến về một người khả nghi mà cảnh sát đang tìm kiếm. Họ cũng nghe lực lượng thực thi pháp luật địa phương nói về một cuộc đối đầu nào đó liên quan đến cảnh sát.

Cảnh sát trưởng Quận Butler Michael T. Slupe nói rằng ông được các viên chức thực thi pháp luật khác thông báo rằng một cảnh sát của thị trấn Butler đang tìm kiếm người khả nghi đã léo lên mái tòa nhà AGR và đối đầu với tay súng trong chốc lát. Crooks đã chĩa vũ khí buộc cảnh sát phải lùi lại. Tiếng súng vang lên vài phút sau đó.

Thiết bị đáng ngờ

Các điều tra viên cho biết đã tìm thấy một máy phát từ xa trong túi của Crooks, có thể được dùng để kích hoạt hai thiết bị đáng ngờ được tìm thấy trong xe và một thiết bị trong nhà của nghi phạm.

Các thiết bị này đều được chế tạo tương tự trong các thùng chứa đạn dược bằng những thành phần bao gồm máy thu và dường như được ghép nối với điều khiển từ xa được tìm thấy trong túi của nghi phạm.

Các máy thu trong mỗi thiết bị được kết nối với một loạt những thành phần tạo nổ nhưng chưa được xác định cụ thể. Mục đích sử dụng các thiết bị này cũng chưa được làm rõ. Không rõ liệu chúng có được thiết kế để gây ra một vụ nổ lớn làm tổn thương nhiều người hay chúng được thiết kế để tạo ra khói, lửa và một vụ nổ cấp thấp nhằm đánh lạc hướng.

Các điều tra viên cũng tìm thấy một áo giáp chiến thuật (tactical vest) trong xe của nghi phạm, mặc dù không rõ tại sao anh ta không mặc nó trong vụ tấn công. Một số điều tra viên đang tự hỏi liệu Crooks có dự liệu được cái chết của mình hay không.

Động cơ của nghi phạm Thomas Matthew Crooks (20 tuổi) vẫn còn là bí ẩn.

Kẻ nổ súng xin sếp ở viện dưỡng lão nghỉ làm hôm 13/7, nhưng nói thêm rằng sẽ quay lại làm việc sớm nhất là vào ngày 14/7. Nhưng cho đến nay, các điều tra viên vẫn chưa tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào cho thấy Crooks có đồng phạm.

Quá trình kiểm tra điện thoại của Crooks không cung cấp bất kỳ thông tin quan trọng nào về động cơ của nghi phạm, chỉ có những thông tin mà các nguồn tin mô tả là "thường lệ" đối với một thanh niên 20 tuổi.

Cho đến nay, giới chức điều tra đã phát hiện ra rằng Crooks là kẻ cô độc, kỳ quặc và không có bạn bè. Các nhà phân tích của FBI đang cố gắng đánh giá liệu Crooks khó tiếp cận hay cố gắng che giấu điều gì đó. Crooks cũng từng bị "bắt nạt" trong quá khứ, nhưng những hành vi chống lại anh ta "không quá đáng", một nguồn tin cho biết.

Khoảnh khắc tay súng bắn ông Trump từ mái nhà Đoạn video cho thấy nhiều người có mặt đang hoảng loạn hét lên về việc "người đàn ông có súng đang nằm trên mái nhà" trước khi những tiếng súng vang lên.

Lê Vy

Ảnh: NYTimes