240 triệu thanh niên Trung Quốc không kết hôn, sinh con: Lý do vì đâu?

Tiền sính lễ quá cao là nguyên nhân khiến nhiều người trẻ không thể lấy được vợ. Ảnh: Sina.

Ngay từ năm 2022, Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc đã công bố một nhóm dữ liệu: số lượng người độc thân ở Trung Quốc đã vượt quá 200 triệu người. Chỉ 3 năm sau, số lượng người độc thân tiếp tục tăng vọt đến 240 triệu người vào năm 2025. Số lượng người độc thân ở Trung Quốc nhiều hơn mọi quốc gia trên thế giới

Việc giới trẻ từ chối kết hôn và sinh con khiến cha mẹ họ lo lắng. Do đó, một số người trong ngành cho rằng lý do khiến giới trẻ ngày nay không muốn kết hôn chủ yếu là vì họ ích kỷ và ngại khó.

Vào thời điểm một số người trong xã hội đổ lỗi cho 240 triệu người trẻ này vì không kết hôn và sinh con, tháng 3 năm nay, Giáo sư Ôn Thiết Quân, một học giả nổi tiếng đã tức giận lên án trong một bài phát biểu: Đừng đổ lỗi cho những người trẻ tuổi, gốc rễ của vấn đề từ lâu đã ăn sâu vào cấu trúc xã hội. Nghe có vẻ như những người trẻ không muốn kết hôn, nhưng thực tế là “vé vào cửa” kết hôn đang ngày càng đắt đỏ, đắt đến mức nhiều người không dám nghĩ tới.

Giáo sư Ôn Thiết Quân: Đừng đổ lỗi cho những người trẻ trong chuyện họ không kết hôn sinh con. Ảnh: NetEase.

Phát biểu của ông Ôn Thiết Quân đã nhận được sự đồng cảm của đông đảo cư dân mạng, nhiều người cũng cho rằng nguyên nhân gốc rễ của vấn đề 240 triệu người trẻ không kết hôn hoặc sinh con không nằm ở họ mà xã hội cũng phải gánh chịu một số trách nhiệm nhất định. Rốt cuộc là những người trẻ tuổi vô trách nhiệm hay xã hội quá khắc nghiệt với họ?

Ngưỡng cửa kết hôn quá cao

Chi phí kết hôn của giới trẻ hiện nay quá cao khiến nhiều người trẻ không dám kết hôn. Ngày nay, khi kết hôn, chú rể phải đưa cho nhà cô dâu của hồi môn, ít nhất là 200.000 đến 300.000 NDT (700 triệu đến 1 tỷ 50 triệu đồng). Sau đó, còn phải phải thuê xe cưới, tổ chức tiệc cưới, chụp ảnh cưới, đi hưởng tuần trăng mật...chi phí ít nhất là 200.000 đến 300.000 NDT nữa. Cộng cả hai lại, một đám cưới sẽ tốn ít nhất 400.000 đến 500.000 NDT (1,4 tỷ đến 1,92 tỷ đồng).

Chi phí quá cao khiến nhiều thanh niên Trung Quốc không dám nghĩ tới chuyện kết hôn sinh con. Ảnh: Zhihu.

Ngoài ra, những người trẻ tuổi khi kết hôn nhất định phải mua nhà. Mua nhà cưới vợ ở các thành phố vừa và nhỏ tốn ít nhất 1 triệu NDT (3,5 tỷ đồng), trong khi mua nhà ở các thành phố hạng nhất như Thượng Hải, Thâm Quyến tốn ít nhất 5 triệu NDT.

Điều này đòi hỏi những người trẻ phải tiêu hết số tiền tiết kiệm của gia đình và vay nợ ngân hàng tiền vay thế chấp mấy chục năm chỉ để đủ tiền mua một ngôi nhà để tổ chức tiệc cưới. Chi phí kết hôn cao như vậy chắc chắn sẽ khiến nhiều người trẻ nản lòng không muốn kết hôn. Hiện nay hôn nhân đã trở thành một thứ xa xỉ.

Áp lực việc làm cao, cuộc sống ổn định ngoài tầm với

Hiện nay, việc những người trẻ tìm kiếm việc làm ngày càng trở nên khó khăn hơn. Nguyên nhân chính là một mặt, số lượng sinh viên mới tốt nghiệp phải tìm việc làm hàng năm rất lớn; mặt khác, phần lớn các công ty đều hoạt động không tốt và nhu cầu tuyển dụng giảm dần.

Ngay cả khi tìm được việc làm, công việc cũng không ổn định và có thể lại phải đối mặt với tình trạng thất nghiệp sau một thời gian đi làm. Khi khó tìm được việc làm và cuộc sống ổn định nằm ngoài tầm với, những người trẻ cảm thấy ngay cả sự sinh tồn của mình cũng đã là vấn đề. Làm sao họ dám kết hôn và gánh vác áp lực nuôi sống gia đình và trả nợ thế chấp vay mua nhà, mua ô tô?

Số sinh viên ra trường không kiếm được việc làm ngày càng tăng khiến số thanh niên chọn sống độc thân ngày càng nhiều. Ảnh: NetEasy.

Quan niệm về cuộc sống thay đổi

Một số người trẻ từ lâu đã quen với việc tập gym, đi du lịch, tham gia các hoạt động xã giao...theo đuổi chất lượng cuộc sống cao và tận hưởng cuộc sống hạnh phúc.

Những người này là thế hệ sống dựa vào tiền lương tháng. Triết lý của họ là "sống với hiện tại". Đối với những người trẻ này, họ đã quen với cuộc sống độc thân hiện tại và cũng không có đủ khả năng tài chính để kết hôn.

Chi phí nuôi con cao

Ngay cả khi những người trẻ ngày nay đã bước qua được ngưỡng cửa hôn nhân và mua nhà, họ vẫn phải đối mặt với vấn đề nuôi dạy con cái. Trẻ em được cung cấp thức ăn, quần áo và các nhu yếu phẩm tốt nhất khi mới sinh ra, và chúng được yêu cầu đăng ký các lớp học theo sở thích khác nhau khi đến trường mẫu giáo.

Khi trẻ em học tiểu học và trung học, cha mẹ sẽ phải đăng ký cho con tham gia nhiều lớp học thêm khác nhau. Chi phí để một đứa con đi học đại học ít nhất là 200.000 đến 300.000 NDT.

Ngày càng nhiều người trẻ Trung Quốc lựa chọn "sống cho mình, sống với hiện tại". Ảnh: NetEasy.

Theo "Báo cáo chi phí sinh đẻ tại Trung Quốc năm 2024", chi phí trung bình để nuôi một đứa trẻ từ khi sinh ra đến khi trưởng thành (tuổi 18) là khoảng 680.000 NDT (2,38 tỷ đồng). Rõ ràng, nhiều người trẻ sợ kết hôn và sinh con vì chi phí nuôi con quá cao.

Một số người cho rằng những người trẻ không kết hôn hoặc sinh con vì họ ích kỷ. Nhưng thực tế là hôn nhân và sinh con đã vượt xa khả năng chi trả của các gia đình bình thường.

Tiền sính lễ cao, giá nhà cao, khó khăn trong việc tìm việc làm và chi phí nuôi con cao đều là những "chướng ngại vật" trên con đường kết hôn của những người trẻ tuổi. Không thể đổ lỗi cho thế hệ trẻ ngày nay vì điều này.

Tất nhiên, khi phải đối mặt với áp lực rất lớn về việc kết hôn và sinh con, một số người trẻ chỉ có thể lựa chọn “sống ở hiện tại”, đây cũng là một động thái thể hiện sự bất lực.

Thu Thủy