26 quốc gia sẵn sàng hỗ trợ quân sự cho Ukraine hậu xung đột
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết, 26 quốc gia đã cam kết cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine, bao gồm cả lực lượng quốc tế trên bộ, trên biển và trên không.
Phát biểu tại cuộc họp báo ở Điện Élyseé, Paris, sau hội nghị thượng đỉnh với sự tham dự của nhiều nhà lãnh đạo châu Âu và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Tổng thống Macron nhấn mạnh: “Ngày nào xung đột chấm dứt, các bảo đảm an ninh sẽ được triển khai”.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tổ chức cuộc họp tại Điện Élyseé với các nhà lãnh đạo châu Âu và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Reuters
Ông Macron nêu rõ, 26 quốc gia đã chính thức cam kết triển khai lực lượng “trấn an” tại Ukraine hoặc hiện diện trên bộ, trên biển hay trên không trong khu vực. Các lực lượng này sẽ không được triển khai trực tiếp tại tiền tuyến mà chỉ nhằm ngăn chặn nguy cơ xảy ra những cuộc tấn công quy mô lớn mới.
Ban đầu, ông Macron cho biết 26 nước nói trên sẽ trực tiếp triển khai lực lượng tới Ukraine. Tuy nhiên, sau đó ông nêu rõ rằng một số quốc gia sẽ hỗ trợ thông qua huấn luyện, trang bị và bảo đảm an ninh từ bên ngoài lãnh thổ Ukraine. Tổng thống Pháp không tiết lộ con số binh sĩ dự kiến tham gia.
Tổng thống Zelensky hoan nghênh quyết định trên, coi đây là bước tiến “cụ thể và nghiêm túc nhất trong một thời gian dài”. Ông Macron cho biết đóng góp của Mỹ trong gói bảo đảm an ninh sẽ được chốt trong những ngày tới.
Lo ngại về cam kết của Mỹ
Cuộc họp với sự tham dự của 35 nhà lãnh đạo trong “liên minh thiện chí” – chủ yếu là các quốc gia châu Âu – nhằm thống nhất cơ chế bảo đảm an ninh cho Ukraine, đồng thời thúc giục Tổng thống Mỹ Donald Trump thể hiện rõ mức độ hỗ trợ.
Nhiều nước châu Âu, trong đó có Đức, Tây Ban Nha và Italy, đến nay vẫn từ chối cam kết triển khai binh sĩ. Người phát ngôn Chính phủ Đức nhấn mạnh trọng tâm cần phải là “tài chính, vũ khí và huấn luyện quân đội Ukraine”, tương tự những gì châu Âu đang thực hiện.
Sau hội nghị thượng đỉnh Alaska tháng 8 giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin, các nhà lãnh đạo châu Âu đã nhanh chóng tới Nhà Trắng vì sợ Washington có thể buộc Ukraine chấp nhận một thỏa thuận mà Kiev phải chịu nhiều nhượng bộ, bao gồm việc từ bỏ lãnh thổ.
Tổng thống Trump khẳng định đã đạt được thỏa thuận để ông Putin đồng ý đàm phán trực tiếp với ông Zelensky, song Nga bác bỏ điều này, đồng thời tiếp tục yêu cầu Ukraine nhượng bộ lãnh thổ và từ bỏ ý định gia nhập NATO.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn trang The Daily Caller, ông Trump cho biết từng có “mối quan hệ tuyệt vời” với ông Putin nhưng hiện “rất thất vọng” vì cuộc xung đột vẫn tiếp diễn và “gây ra cái chết vô nghĩa của hàng nghìn người”.
Giới chức châu Âu mong muốn Mỹ không thoái thác trách nhiệm và kỳ vọng Washington sẽ siết chặt trừng phạt kinh tế đối với Nga. Tuy nhiên, ông Trump đến nay vẫn chưa hiện thực hóa các biện pháp trừng phạt quy mô lớn, ngoại trừ mức thuế 50% áp với Ấn Độ, một phần vì New Delhi nhập khẩu dầu Nga.
Châu Âu bắt đầu mua vũ khí Mỹ cho Ukraine
Tại hội nghị ở Paris, Mỹ cử đặc phái viên Steve Witkoff tham dự. Ông Witkoff cũng có cuộc gặp riêng với Tổng thống Ukraine Zelensky. Văn phòng Thủ tướng Anh Keir Starmer sau hội nghị cho biết cần “gia tăng áp lực” buộc Nga ngừng bắn, đồng thời cáo buộc Moscow trì hoãn hòa đàm và leo thang tấn công.
Moscow nhiều lần khẳng định sẽ không chấp nhận sự hiện diện của quân đội châu Âu tại Ukraine hậu chiến.
“Liên minh thiện chí” hiện có khoảng 30 quốc gia, chủ yếu ở châu Âu cùng Canada, Australia và Nhật Bản. Dù đã họp nhiều lần ở cấp chính trị và quân sự, khối này vẫn chưa công bố kế hoạch chi tiết do còn bất đồng và lo ngại về vai trò của Mỹ.
Tuy nhiên, kế hoạch châu Âu mua vũ khí Mỹ viện trợ cho Ukraine đã bắt đầu phát huy hiệu quả. Ngày 28/8, Bộ Ngoại giao Mỹ công bố chuyển lô 3.350 tên lửa hành trình tầm xa ERAM trị giá 825 triệu USD cho Ukraine. Số tiền này do Đan Mạch, Hà Lan, Na Uy và Mỹ tài trợ. Tầm bắn của tên lửa ERAM tương đương Scalp-EG (Pháp – Anh) mà Ukraine từng sử dụng để tấn công Crimea và vùng Kursk của Nga.
