5 'điểm cộng' - thước đo năng lực lãnh đạo

1. Nguyên tắc “chọn đúng người cho đúng việc” đòi hỏi không chỉ lựa chọn những người xuất sắc, mà còn phải là người phù hợp nhất với mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới, có khả năng chịu áp lực cao, năng lực cải cách và đưa nguồn lực thành động lực tăng trưởng. Yêu cầu này càng cấp thiết trong bối cảnh đất nước hướng tới các mục tiêu phát triển dài hạn, với tầm nhìn và khát vọng trở thành quốc gia hùng cường, thịnh vượng.

Bên cạnh các tiêu chuẩn chung về chính trị, đạo đức và năng lực, Tổng Bí thư Tô Lâm đặc biệt lưu ý 5 “điểm cộng” mà mỗi cán bộ cấp cao cần hội tụ. Đó là: Tầm nhìn chiến lược quốc gia và khả năng giữ tự chủ của đất nước; năng lực lãnh đạo và chỉ huy ở quy mô quốc gia; uy tín chính trị, liêm chính ở mức biểu tượng để mọi người noi theo, học tập; khả năng triển khai Nghị quyết thành kết quả, thành quả có thể đo đếm được; sức bền về tinh thần và thể chất để chịu tải công việc trong nhiệm kỳ XIV và những nhiệm kỳ tiếp theo.

Ở giai đoạn nước rút, hướng tới mục tiêu đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là trở thành nước phát triển, thu nhập cao; yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ cấp cao được đặt ra ngày càng khắt khe. Đặc biệt, trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược gay gắt trên thế giới, để đáp ứng yêu cầu, mỗi cán bộ cấp cao phải vừa hội tụ đủ tiêu chuẩn, vừa thực sự “đủ tầm, đủ tâm, đủ tài” để dẫn dắt quốc gia, dân tộc.

2. Trên chặng đường hội nhập và phát triển, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu nổi bật. Quy mô Tổng sản phẩm nội địa (GDP) tăng từ 346 tỷ USD năm 2020, xếp thứ 37 thế giới, lên 510 tỷ USD năm 2025, tăng 5 bậc, xếp thứ 32 thế giới và thứ 4 trong ASEAN.

Những thành tựu đó khẳng định vai trò quyết định của đội ngũ lãnh đạo cấp cao. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận cán bộ vi phạm, bị xử lý kỷ luật. Do đó, trách nhiệm lựa chọn đúng người cho đúng việc, nhất là nhân sự cấp cao, trở thành điều kiện tiên quyết để hiện thực hóa tầm nhìn, khát vọng.

Trước hết, người cán bộ cấp cao có tầm nhìn chiến lược quốc gia và khả năng giữ tự chủ của đất nước..., phải là “chiếc la bàn” biết xác lập hướng đi dài hạn, đặt ưu tiên đúng vị trí và bảo đảm quyền tự chủ quốc gia.

Điểm cộng thứ hai của người cán bộ cấp cao là năng lực lãnh đạo, điều phối ở tầm quốc gia, không chỉ quản lý bộ, ngành, mà còn huy động, phân bổ nguồn lực, kết nối liên ngành, liên vùng, liên cấp. Ở họ cần có năng lực tổ chức để mở khóa các điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, tập hợp sức mạnh.

Trong khi đó, uy tín và liêm chính không chỉ là phẩm chất cá nhân, mà là nền tảng niềm tin xã hội và hiệu quả quản trị. Theo số liệu từ Thanh tra Chính phủ, riêng năm 2024 toàn ngành Thanh tra phát hiện vi phạm về kinh tế hơn 157.000 tỷ đồng và 245ha đất. Con số này cho thấy vẫn còn thách thức lớn về minh bạch và liêm chính. Vì vậy, tiêu chuẩn cán bộ cấp cao phải có uy tín và liêm chính “ở mức biểu tượng”, để tạo gương mẫu và củng cố niềm tin của nhân dân, bởi nếu thiếu uy tín, chắc chắn sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả lãnh đạo.

Có tầm nhìn, có năng lực mà không có khả năng biến nghị quyết thành kết quả cụ thể, đo lường được thì cũng khó tạo ra chuyển biến thực chất. Vì vậy, điểm cộng nữa đối với đội ngũ cán bộ cấp cao là cần có năng lực tổ chức thực thi: Thiết kế mục tiêu rõ ràng, xác lập trách nhiệm cá nhân, đo lường bằng dữ liệu, thực hiện đến cùng quyết sách.

Điểm cộng sau cùng nhưng không kém phần quan trọng là sức bền, khả năng chịu áp lực và công việc cấp cao kéo dài nhiều năm. Lãnh đạo cấp quốc gia trong giai đoạn phát triển nhanh, hội nhập sâu, biến động lớn đòi hỏi người đảm nhiệm phải có khả năng duy trì liên tục, kiên định và cầu tiến. Tầm nhìn, năng lực, uy tín, khả năng thực thi đều cần sức bền để hiện thực hóa. Đó chính là yếu tố “có đủ sức bền… để chịu được áp lực, cường độ công việc trong nhiệm kỳ XIV và có thể là những nhiệm kỳ tiếp theo”.

3. Từ 5 điểm cộng trên cho thấy, việc lựa chọn đội ngũ cán bộ cấp cao không còn là công việc mang tính nội bộ, mà là quyết định sống còn đối với vận mệnh quốc gia. Bởi, bên cạnh nhân dân, đội ngũ lãnh đạo sẽ quyết định khả năng triển khai chiến lược quốc gia, mở khóa điểm nghẽn kinh tế - xã hội. Uy tín, liêm chính và hiệu quả quản trị; tầm nhìn và năng lực lãnh đạo quyết định việc tận dụng cơ hội quốc tế; giữ vững độc lập, tự chủ quốc gia. Sức bền bảo đảm tính liên tục và bền vững của chiến lược phát triển dài hạn.

Việt Nam hiện đứng trước thời cơ lịch sử để bứt phá. 10 tháng của năm 2025 đã ghi nhận những dấu hiệu tăng trưởng ấn tượng. Tuy vậy, chúng ta cũng đang phải đối mặt với những thách thức chưa từng có, từ cạnh tranh toàn cầu, biến đổi khí hậu đến chuyển đổi số, đòi hỏi phát triển xanh và tuần hoàn. Vì vậy, lựa chọn đúng người, đúng chức năng, đúng thời điểm là cấp bách hơn bao giờ hết.

5 “điểm cộng” mà Tổng Bí thư Tô Lâm lưu ý chính là yêu cầu thực tiễn để Việt Nam vươn lên trong kỷ nguyên mới. Một đội ngũ cán bộ cấp cao hội tụ đầy đủ phẩm chất, năng lực và tầm nhìn sẽ là chìa khóa mở ra cơ hội lịch sử, đưa đất nước phát triển bền vững, thịnh vượng, nhân dân thực sự ấm no, hạnh phúc.

Lựa chọn nhân sự cấp cao “đủ tầm, đủ tâm, đủ tài”, có ý nghĩa vô cùng quan trọng, vì mọi chính sách, mọi kế hoạch, mọi khát vọng quốc gia đều phụ thuộc vào đội ngũ tinh hoa. Khi chọn được đúng người, làm việc tận tâm vì lợi ích quốc gia - dân tộc thì đất nước mới phát triển trường tồn.

Bình Yên