5 nguyên nhân hàng đầu gây ra protein trong nước tiểu và sỏi thận

Việc hiểu rõ nguyên nhân có thể giúp nhận biết sớm các triệu chứng và bảo vệ sức khỏe thận

Kháng thể tự miễn tấn công thận

Bệnh tự miễn là một trong những nguyên nhân chính gây rò rỉ protein. Trong hầu hết các trường hợp, chẳng hạn như viêm thận lupus, bệnh thận IgA và các dạng viêm cầu thận khác, hệ thống miễn dịch của một người tấn công nhầm vào các đơn vị lọc của thận. Các bộ lọc này, được gọi là cầu thận, bị viêm và không thể ngăn chặn các protein thiết yếu đi vào nước tiểu.

Tình trạng viêm liên quan đến miễn dịch kéo dài tạo ra sự mất cân bằng các khoáng chất có trong nước tiểu, từ đó tạo điều kiện thuận lợi hơn cho sự hình thành sỏi thận. Do đó, việc quản lý axit uric và canxi qua thận bị rối loạn, có khả năng dẫn đến kết tinh và hình thành sỏi sau đó. Hầu hết bệnh nhân mắc bệnh thận tự miễn đều gặp cả protein niệu và sự phát triển của sỏi. Vì lý do này, chẩn đoán sớm và điều trị y tế rất có giá trị để tránh suy thận có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn.

Bệnh tiểu đường không kiểm soát được

Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra protein niệu trên toàn thế giới là bệnh tiểu đường không được kiểm soát. Lượng đường trong máu cao phá hủy các mạch máu nhỏ bên trong thận. Thuật ngữ y khoa cho tình trạng này là bệnh thận do tiểu đường. Sau nhiều năm, các đơn vị lọc trở nên dày lên và cứng lại, khiến khả năng lọc chất thải của chúng kém hơn. Khi các đơn vị lọc này cuối cùng bị suy yếu, chúng bắt đầu để protein thoát vào nước tiểu.

Bệnh tiểu đường cũng ảnh hưởng đến cách cơ thể xử lý một số khoáng chất quan trọng. Nhiều người có lượng đường trong máu cao bài tiết nhiều canxi, axit uric và oxalat vào nước tiểu. Đồng thời, họ thường có nồng độ citrate thấp hơn, một chất tự nhiên có tác dụng ức chế sự hình thành sỏi. Điều này có thể khiến họ dễ bị đau quặn thận. Bệnh nhân tiểu đường không được kiểm soát tốt có thể bài tiết nước tiểu có tính axit hơn, do đó làm tăng nguy cơ hình thành sỏi axit uric. Kiểm soát lượng đường trong máu là một trong những cách tốt nhất để bảo vệ cả chức năng thận và sức khỏe đường tiết niệu tổng thể.

Huyết áp cao không kiểm soát được

Huyết áp cao mãn tính gây áp lực liên tục lên các mô mỏng manh bên trong thận. Theo thời gian, áp lực này gây ra sẹo và làm suy yếu hàng rào lọc. Khi hàng rào này bị tổn thương, protein bắt đầu rò rỉ vào nước tiểu. Huyết áp cao không được kiểm soát cũng làm giảm lưu lượng máu đến thận, làm giảm nguồn cung cấp oxy và gây tổn thương mô thêm.

Khi thận suy yếu, cân bằng khoáng chất trong nước tiểu thay đổi. Nồng độ canxi thường tăng lên, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi canxi. Nếu sỏi thận hình thành, chúng có thể gây kích ứng thêm cho hệ tiết niệu và làm tăng huyết áp, tạo ra một chu kỳ tự củng cố, trong đó huyết áp cao và sỏi thận tác động lẫn nhau. Kiểm soát huyết áp là một trong những bước chính để ngăn ngừa cả protein niệu và sự hình thành sỏi.

Bệnh thận bẩm sinh hoặc di truyền

Một số người sinh ra đã mắc các bất thường về cấu trúc hoặc rối loạn di truyền ở thận như bệnh thận đa nang, hội chứng Alport và tắc nghẽn bẩm sinh. Vì thận có thể bị dị tật hoặc có khuynh hướng suy yếu do di truyền, nên tình trạng rò rỉ protein có thể xuất hiện sớm trong cuộc đời.

Những tình trạng này cũng có thể ảnh hưởng đến dòng chảy của nước tiểu hoặc quá trình xử lý khoáng chất. Việc dẫn lưu kém, nhiễm trùng tái phát hoặc sự phát triển bất thường của mô có thể tạo điều kiện lý tưởng cho sỏi thận hình thành. Những người mắc bệnh thận bẩm sinh thường cần được theo dõi trong suốt cuộc đời. Chẩn đoán sớm protein niệu và đào thải sỏi sớm thường có thể ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng hơn về sau.

H.Thanh