50 năm quan hệ Việt Nam - Lào Vững nền tảng, mở tương lai

Quan hệ chính trị tiếp tục được củng cố vững chắc

Trong thời gian gần đây, hợp tác chính trị - đối ngoại giữa Việt Nam và Lào tiếp tục duy trì nhịp độ tích cực và ổn định. Các cuộc tiếp xúc cấp cao, giao lưu giữa các cơ quan Đảng và Chính phủ được tổ chức thường xuyên, tạo điều kiện để hai bên trao đổi chiến lược, đánh giá tình hình và định hướng hợp tác dài hạn.

Chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm là dấu mốc để Việt Nam và Lào rà soát, khẳng định cam kết và định hướng lại hợp tác trong thời gian tới. Ảnh: TTXVN

Không chỉ dừng ở các cuộc gặp song phương, hai nước còn phối hợp chặt chẽ trên các diễn đàn khu vực và quốc tế, đặc biệt trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Tiểu vùng Mekong mở rộng, Tổ chức Chiến lược Hợp tác kinh tế Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong (ACMECS)... Các chính sách lớn, nhất là các vấn đề liên quan đến phát triển bền vững, an ninh nguồn nước và liên kết tiểu vùng, đều được tham vấn và hỗ trợ lẫn nhau.

Điểm đáng chú ý là hai Đảng tiếp tục tăng cường chia sẻ kinh nghiệm trong công tác xây dựng Đảng, quản trị nhà nước, đào tạo cán bộ, nhất là trong bối cảnh hai nước cùng tiến hành những cải cách sâu rộng nhằm nâng cao năng lực quản lý và chất lượng tăng trưởng.

Hợp tác nghị viện - trụ cột chính trị quan trọng

Bên cạnh hợp tác Đảng, Chính phủ và các cơ chế song phương, quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Lào tiếp tục phát triển thực chất và hiệu quả. Hai cơ quan lập pháp duy trì thường xuyên các chuyến thăm, trao đổi đoàn cấp cao, hội đàm chuyên đề và chia sẻ kinh nghiệm lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia.

Trong năm 2025, lãnh đạo hai Quốc hội đã thúc đẩy mạnh mẽ các chương trình hợp tác, đặc biệt trong các lĩnh vực: hoàn thiện pháp luật về tổ chức bộ máy nhà nước, cải cách hành chính, giám sát các dự án hợp tác kinh tế - hạ tầng chiến lược, phát triển nguồn nhân lực và tăng cường giám sát thực thi các thỏa thuận ký kết giữa Chính phủ hai nước.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tiếp Phó Chủ tịch Quốc hội Lào Suvon Luongbunmi ngày 21/4/2025. Ảnh: Lâm Hiển

Hai bên cũng đẩy mạnh cơ chế phối hợp tại các diễn đàn nghị viện khu vực và quốc tế như Hội đồng Liên Nghị viện ASEAN (AIPA), Diễn đàn Nghị viện châu Á - Thái Bình Dương (APPF), hay các cơ chế hợp tác nghị viện Mekong, nhằm nâng cao tiếng nói chung trong các vấn đề chiến lược của tiểu vùng, đóng góp tích cực vào hòa bình và ổn định khu vực.

Đáng chú ý, các cơ quan của Quốc hội Việt Nam tiếp tục hỗ trợ Quốc hội Lào trong đào tạo cán bộ, chuyển đổi số hoạt động nghị viện, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng nghị viện điện tử, cũng như phối hợp tổ chức các hội thảo chuyên đề về hoàn thiện pháp luật. Đây là điểm nhấn quan trọng thể hiện tính bổ trợ lẫn nhau và sự tin cậy cao độ giữa hai cơ quan lập pháp.

Củng cố hợp tác an ninh - quốc phòng, ổn định biên giới

Với đường biên giới dài hơn 2.300km, hợp tác quốc phòng - an ninh luôn là một trụ cột quan trọng trong quan hệ hai nước. Việt Nam và Lào đã đẩy mạnh tuần tra chung, trao đổi thông tin, phối hợp phòng chống tội phạm xuyên biên giới, nhất là ma túy, buôn lậu và di cư trái phép.

Hai bên cũng chú trọng hiện đại hóa hệ thống cửa khẩu, phát triển hạ tầng biên giới để vừa tạo thuận lợi thương mại, vừa nâng cao hiệu quả kiểm soát.

Ngoài ra, hợp tác trong lĩnh vực đào tạo sĩ quan, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng lực lượng và xử lý các mối đe dọa an ninh phi truyền thống như an ninh mạng, thiên tai, cháy rừng... được tăng cường, góp phần bảo đảm an ninh bền vững dọc tuyến biên giới hai nước.

Kết nối hạ tầng - động lực tăng trưởng mới

Một trong những dấu ấn nổi bật của quan hệ Việt Nam - Lào thời gian qua là các dự án kết nối hạ tầng được thúc đẩy mạnh mẽ. Hệ thống giao thông xuyên biên giới, các tuyến quốc lộ, cầu qua sông và các hành lang kinh tế tiếp tục được hoàn thiện, mở rộng khả năng vận tải hàng hóa giữa Việt Nam, Lào và xa hơn là Thái Lan, Myanmar.

Các dự án đường bộ, cửa khẩu quốc tế và trung tâm logistics được triển khai đã góp phần giảm chi phí vận chuyển, tăng khả năng kết nối cảng biển Việt Nam với các tỉnh Bắc, Trung và Nam Lào. Đây được xem là bước đi quan trọng giúp Lào phát huy lợi thế địa kinh tế, đồng thời mở rộng không gian phát triển của các tỉnh biên giới Việt Nam.

Ổn định và mở rộng hợp tác kinh tế - thương mại

Thương mại song phương giữa hai nước thời gian gần đây duy trì mức tăng trưởng tích cực, với các mặt hàng chủ lực gồm hàng nông sản, khoáng sản, năng lượng, vật liệu xây dựng, hàng tiêu dùng và dịch vụ logistics. Kim ngạch thương mại năm 2024 đạt mức kỷ lục hơn 2,25 tỷ USD; riêng 9 tháng năm 2025 đạt khoảng 2,36 tỷ USD, tăng đáng kể so với cùng kỳ. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục mở rộng đầu tư tại Lào trong các lĩnh vực: ngân hàng, viễn thông, nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng và hạ tầng.

Hội nghị Hợp tác phát triển thương mại biên giới Việt Nam - Lào lần thứ XIII được tổ chức tại Quảng Ninh ngày 7/11/2025. Ảnh: TTXVN

Tuy nhiên, tiềm năng hợp tác kinh tế vẫn còn rất lớn khi hai bên chia sẻ không gian kinh tế liền mạch, có thể bổ sung lợi thế cho nhau. Việc cải thiện thủ tục hành chính, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, áp dụng công nghệ số vào thương mại biên giới đang là những ưu tiên mà hai bên tích cực thúc đẩy.

Hợp tác giáo dục - thế mạnh nổi bật

Một thế mạnh nổi bật của quan hệ Việt Nam - Lào là hợp tác trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Việt Nam hiện tiếp nhận hàng nghìn lưu học sinh Lào mỗi năm, đồng thời nhiều trường đại học Việt Nam thiết lập liên kết đào tạo, nghiên cứu và trao đổi chuyên gia với các cơ sở giáo dục của Lào.

Ngoài giáo dục, hai nước còn tăng cường phối hợp trong y tế, phòng chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe cộng đồng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh - gồm tìm kiếm hài cốt, xử lý bom mìn còn sót lại - tiếp tục là điểm sáng thể hiện tinh thần nhân đạo và trách nhiệm lịch sử.

Tiếp tục làm sâu sắc quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào

Việt Nam - Lào đang chứng kiến một chuỗi những bước tiến rõ nét: từ thương mại, đầu tư, hạ tầng, công nghệ tới hợp tác xã hội và quốc phòng, mở ra một chương hợp tác toàn diện và hiện đại hơn. Mỗi lĩnh vực phát triển không chỉ mang lại lợi ích trước mắt, mà còn gắn kết lợi ích chiến lược, nhân lực và lòng tin giữa hai nước.

Lễ khởi công Dự án xây dựng mở rộng Bệnh viện huyện Văng Viêng tại tỉnh Viêng Chăn ngày 2/10/2025. Đây là món quà của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam dành tặng đất nước Lào. Ảnh: TTXVN

Chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm vì thế sẽ có ý nghĩa như một dấu mốc để hai bên rà soát, khẳng định cam kết, và định hướng lại hợp tác cho thời gian tới. Những thành công thực chất sẽ được đo bằng những dự án cụ thể, hiệu quả rõ ràng, lợi ích tới người dân, và tầm nhìn dài hạn.

Trong bối cảnh khu vực và quốc tế biến động, mối quan hệ Việt Nam - Lào, với truyền thống “hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện” là tài sản chiến lược, được hai nước gìn giữ, làm sâu sắc và phát huy một cách bền vững trong thời gian tới.

Hồng Nhung