80 năm ngành Kế hoạch và Đầu tư (31/12/1945 - 31/12/2025): 'Thái bình nên gắng sức, non nước ấy nghìn thu'

Họ là những người vẫn đang gánh vác trách nhiệm “gắng sức” để bảo đảm rằng “non nước ấy nghìn thu” sẽ ngày càng tươi đẹp, hùng cường.

Là người gác cổng của dòng vốn

Năm 2024 là giai đoạn bản lề. Thủ đô đứng trước những thách thức lớn về hạ tầng giao thông, đô thị hóa, và áp lực về môi trường. Lúc này, vai trò của ngành KH&ĐT không chỉ là phân bổ ngân sách, mà là kiến tạo.

Tại các phòng họp, ánh đèn khuya vẫn sáng. Thay vì tập trung vào những dự án dàn trải, các cán bộ KH&ĐT đã mạnh dạn ưu tiên cho các công trình trọng điểm, có tính lan tỏa và thúc đẩy liên kết vùng. Đó là những quyết định đầu tư vào:

- Hạ tầng giao thông: Dồn lực cho các tuyến đường Vành đai 4, các dự án giao thông kết nối các khu vực vệ tinh, giảm tải áp lực cho khu vực trung tâm, các cây cầu kết nối vùng, liên vùng. Hệ thống sắt đô thị đang dần phủ sóng...

- Đô thị xanh: Đầu tư vào các khu công viên, cây xanh, và các dự án xử lý nước thải, hướng tới mục tiêu xây dựng một Thủ đô "xanh, sạch, đẹp, văn minh, hiện đại".

- Kinh tế số: Phân bổ vốn để thúc đẩy chuyển đổi số, xây dựng chính quyền điện tử, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp.

Một chuyên viên trẻ, ánh mắt đầy quyết tâm chia sẻ: "Mỗi đồng vốn đầu tư công được giải ngân phải có ý nghĩa, phải là một hạt giống gieo xuống, phải nảy mầm và mang lại lợi ích lâu dài, không chỉ cho nhiệm kỳ này mà cho cả thế hệ mai sau".

Ngày 31/12/1945, Chủ tịch Chính phủ Lâm thời Hồ Chí Minh đã ký, ban hành Sắc lệnh số 78 về việc lập Ủy ban Nghiên cứu kế hoạch kiến thiết

Tiếng gọi cải cách và sự liêm chính

Nếu nguồn lực công là "xương sống", thì dòng vốn đầu tư tư nhân (FDI và DDI) là "máu huyết" nuôi dưỡng cơ thể kinh tế Thủ đô.

Giai đoạn 2024 chứng kiến những nỗ lực đột phá của ngành KH&ĐT Hà Nội trong việc cải cách thủ tục hành chính. Hà Nội đã và đang trở thành một trong những địa phương dẫn đầu về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) nhờ vào:

- Cơ chế "Một cửa, tại chỗ": Rút ngắn thời gian cấp phép đầu tư từ nhiều tháng xuống còn vài tuần đối với các dự án lớn, minh bạch hóa quy trình.

- Đón sóng công nghệ: Tập trung thu hút các dự án công nghệ cao, bán dẫn, đổi mới sáng tạo, thay vì chỉ tập trung vào các ngành công nghiệp thâm dụng lao động truyền thống.

Không chỉ dừng lại ở mời gọi, ngành KH&ĐT còn kiên trì đồng hành, tháo gỡ từng nút thắt pháp lý, đất đai cho các nhà đầu tư. Họ hiểu rằng, sự phát triển của doanh nghiệp chính là sự phát triển của Thủ đô. Nỗ lực ấy đã mang lại "trái ngọt": dòng vốn đăng ký đổ vào Hà Nội tăng mạnh, tạo ra hàng nghìn việc làm chất lượng cao. Năm 2025, Hà Nội thu hút 4,4 tỷ USD đứng thứ hai cả nước, chỉ sau TP.HCM sau khi sáp nhập 3 tỉnh.

Khai thông dòng vốn cho hạ tầng đô thị luôn đi trước một bước

Bước ngoặt lịch sử: Phép thử kiên cường

Khi những mục tiêu lớn của năm 2024 đang dần hiện hình, một nhiệm vụ lịch sử lại đặt lên vai những người làm kế hoạch: Hợp nhất.

Ngày 1 tháng 3 năm 2025 trở thành một mốc son, đánh dấu sự ra đời của một cơ quan thống nhất, nơi tầm nhìn chiến lược (Kế hoạch) và sự quản lý tài chính chặt chẽ (Tài chính) hòa quyện vào làm một. Đây là một cuộc chuyển mình đầy thách thức. Văn hóa của người làm Kế hoạch thường là tư duy mở, hướng tới tương lai xa; còn người làm Tài chính là tư duy chặt chẽ, kiểm soát nguồn lực hiện tại.

Sự hợp nhất này như một phép thử lớn, đòi hỏi mỗi cán bộ không chỉ nắm vững chuyên môn mà còn phải có khả năng thích ứng, dung hòa và vượt lên trên mọi thay đổi tổ chức.

Tuy nhiên, chính trong bối cảnh đó, phẩm chất kiên cường của những người làm kế hoạch lại được tôi luyện rực rỡ nhất. Họ hiểu rằng, sự hợp nhất không phải là kết thúc mà là sự thăng hoa của vai trò tham mưu. Họ không lùi bước trước bộn bề tái cấu trúc, mà nhìn thấy cơ hội để tạo ra một sức mạnh tổng hợp: Kế hoạch có Tài chính trở nên khả thi, Tài chính có Kế hoạch trở nên ý nghĩa.

Kiến tạo tầm nhìn mới trong kỷ nguyên vươn mình

Từ sức mạnh hợp nhất ấy, công tác kiến tạo tầm nhìn càng trở nên vĩ đại hơn.

Ngành KH&ĐT đã tham mưu cho TP các đề án chiến lược về Quy hoạch chung Thủ đô, với tầm nhìn đến năm 2045 và xa hơn. Họ vẽ nên một Hà Nội đa trung tâm, nơi các khu vực vệ tinh không còn là "vùng ngoại ô ngủ yên" mà là các cực tăng trưởng kinh tế - xã hội năng động..

Họ mơ về một "TP sông Hồng" được khai thác cảnh quan, kinh tế xứng tầm.

Họ tính toán cho một "Thủ đô Tri thức" nơi các trường đại học, khu công nghệ cao được đầu tư đồng bộ, trở thành trung tâm sáng tạo của cả nước.

Tất cả những nỗ lực ấy, từ việc cân đối lớn ngân sách cho một cây cầu đến việc hoạch định chiến lược phát triển 100 năm, đều xuất phát từ ý thức "gắng sức" vì di sản "nghìn thu" mà cha ông để lại.

Hành trình của những người kiến thiết

Mỗi con số, mỗi dòng chữ trong các báo cáo kế hoạch của ngành KH&ĐT không chỉ là dữ liệu, mà là minh chứng cho tinh thần lao động nghiêm túc và trách nhiệm cao cả. Họ là những người "đứng sau cánh gà" nhưng lại giữ vai trò quyết định sự thành bại của vở kịch phát triển Thủ đô.

Họ đã và đang gắng sức hết mình, thầm lặng nhưng kiên cường, đặc biệt sau bước ngoặt hợp nhất 1/3/2025, để Hà Nội không chỉ là một trung tâm chính trị - văn hóa ngàn năm tuổi, mà còn là một đô thị hiện đại, đáng sống, vươn tầm khu vực. Đó là cách họ viết tiếp thiên sử "Non nước ấy nghìn thu" bằng trí tuệ, mồ hôi, và lòng yêu Thủ đô tha thiết.

Lê Trung Hiếu - Phó Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội