ADB: Ngành công nghiệp sáng tạo số tại châu Á, tiềm năng nhưng thiếu hụt cả vốn và nhân tài

Ngày 8/10, báo cáo của Ngân hàng ADB về “Các ngành công nghiệp sáng tạo số tại châu Á”, nhận định rằng lĩnh vực sáng tạo số, công nghiệp giải trí và truyền thông (E&M) toàn cầu sẽ có mức trưởng nhanh hơn tốc độ tăng trưởng kinh tế chung trong giai đoạn 2024-2028.

Ngành công nghiệp E&M ở Ấn Độ và Indonesia dự kiến tăng trưởng nhanh hơn so với các quốc gia khác trong khu vực.

Tốc độ tăng trưởng kép hàng năm của doanh thu ngành E&M so với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm dự kiến của GDP trong giai đoạn 2024-2028.

Ngành công nghiệp sáng tạo có thể mang lại nhiều cơ hội cho các nước đang phát triển trong khu vực châu Á để đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế và tạo ra các cơ hội việc làm mới. Theo Tổ chức Lao động quốc tế, các ngành công nghiệp nghệ thuật và giải trí châu Á và Thái Bình Dương đã tuyển dụng khoảng 24,2 triệu người vào năm 2019, tương đương với 52% việc làm toàn cầu trong ngành.

Khi các ngành công nghiệp sáng tạo phát triển, nhu cầu về lao động chất lượng cao cũng tăng theo.

Lấy Ấn Độ làm ví dụ, báo cáo dẫn nghiên cứu của Boston Consulting Group, cho biết Ấn Độ có tiềm năng tăng thị phần toàn cầu trong lĩnh vực hoạt hình và hiệu ứng hình ảnh (VFX) từ 10% lên 25% vào năm 2030. Điều này sẽ tạo ra 75.000-125.000 việc làm mới.

Hay như nghiên cứu mới đây của Viện nghiên cứu kinh tế và xã hội, Universitas Indonesia ước tính rằng ngành công nghiệp điện ảnh của nước này hiện cung cấp việc làm cho 387.000 cá nhân và đến năm 2027, ngành này có tiềm năng tạo ra thêm 616.000 việc làm toàn thời gian.

Ngành công nghiệp sáng tạo cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng du lịch của quốc gia. Bởi đây được xem là kênh quảng bá mạnh mẽ, thu hút du khách nước ngoài. Khảo sát của TripAdvisor cho thấy, 20% du khách toàn cầu đến thăm một điểm đến vì họ thấy điểm đến đó trong một chương trình truyền hình hoặc phim ảnh.

Thiếu chuyên gia sáng tạo số lành nghề là điểm nghẽn lớn

Tuy nhiên, ngành công nghiệp sáng tạo tại khu vực châu Á đang gặp phải tình trạng thiếu hụt các chuyên gia lành nghề. Mặc dù trình độ kỹ năng của lực lượng lao động lĩnh vực sáng tạo tại Indonesia, Thái Lan, Việt Nam đã cải thiện đáng kể nhưng vẫn chưa đồng đều, toàn diện.

“Các dịch vụ phát trực tuyến quốc tế đòi hỏi tiêu chuẩn chất lượng và tính chuyên nghiệp cao hơn so với những gì chúng ta từng thấy. Trình độ kỹ năng ở Thái Lan vẫn còn kém so với Hollywood, Châu Âu, Nhật Bản hoặc Hàn Quốc,” ông Aditya Assarat, Đạo diễn kiêm nhà sản xuất Purin Pictures của Thái Lan.

Hay như tại Việt Nam, nhu cầu sản xuất phim đang tăng nhanh hơn khả năng đáp ứng. Báo cáo của ADB dẫn bà Hằng Trịnh, Tổng giám đốc điều hành Skyline Media Việt Nam nhận định: “Việt Nam vẫn thiếu nhân tài ở tất cả các vai trò sáng tạo và kỹ thuật quan trọng gồm biên kịch, đạo diễn, nhà sản xuất, đội ngũ kỹ thuật… Đối với mỗi vai trò, chúng tôi có rất ít lựa chọn về những chuyên gia ở một chuyên môn nào đó. Điều này khiến sự lựa chọn các nhà sản xuất trở nên khó khăn, vì những người có trình độ này rất được săn đón và thường không có sẵn".

Ngành công nghiệp sáng tạo tại châu Á đang gặp phải tình trạng thiếu hụt các chuyên gia lành nghề.

Một rào cản khác là tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng nguồn vốn tại Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam. Điều này hạn chế tiềm năng phát triển của các nhà sản xuất phim, nhà phát triển trò chơi và nhạc sĩ, ngay cả khi Internet tốc độ cao, nền tảng phát trực tuyến và thiết bị di động đã giúp họ tiếp cận được lượng khán giả lớn hơn nhiều so với trước đây.

Chuyên gia Bruno Carrasco, Tổng Vụ trưởng Vụ Biến đổi khí hậu và phát triển bền vững của ADB khuyến nghị, các chính phủ và ngành công nghiệp cần xác định những kiến thức và kỹ năng thiết yếu cần có để thực hiện các vai trò sáng tạo khác nhau. Từ đó xây dựng hệ thống đào tạo bền vững, khuyến khích các doanh nghiệp nâng cao kỹ năng cho người lao động và cải thiện tiêu chuẩn làm việc trong ngành công nghiệp sáng tạo.

Những chiến lược dài hạn như vậy đã giúp các cường quốc sáng tạo như Canada, Hàn Quốc, Singapore và Vương quốc Anh phát triển nguồn nhân lực tài năng trong nước và thu hút đầu tư nước ngoài.

Về nguồn vốn, các nước cần thiết lập thêm các phương thức cấp vốn như các khoản vay, bảo lãnh tín dụng, viện trợ không hoàn lại và tài trợ vốn đầu tư mạo hiểm để biến những ý tưởng sáng tạo thành các dự án cụ thể.

“Với sự hỗ trợ thỏa đáng từ các chính phủ hay thông qua hình thức hợp tác công - tư, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo kỹ thuật số sẽ có cơ hội tiếp cận nguồn tài chính an toàn để đổi mới sáng tạo,” báo cáo viết.

Hà Anh