ADB và một tổ chức tài chính quốc tế sửa dự báo kinh tế Việt Nam

Trong báo cáo Triển vọng phát triển châu Á tháng 9/2025 (ADO) được ADB công bố ngày 30/9, các chuyên gia đánh giá làn sóng gia tăng xuất khẩu trước khi Hoa Kỳ áp dụng thuế quan mới cùng các chính sách hỗ trợ của Chính phủ đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong nửa đầu năm 2025.

Tuy nhiên, tăng trưởng được dự báo sẽ chậm lại trong phần còn lại của năm do tác động của các mức thuế đối ứng có hiệu lực từ ngày 7 tháng 8. Dù nền kinh tế trong nước vẫn ổn định, tăng trưởng dự kiến sẽ giảm nhịp so với sự bứt phá mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2025.

Vì vậy, ADB đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 của Việt Nam, nâng lên 6,7% so với mức dự báo trước đó nhờ nhu cầu trong nước vững vàng. Tuy nhiên đối với năm 2026, dự báo tăng trưởng GDP được điều chỉnh giảm xuống 6,0%, phản ánh những tác động dự kiến từ thuế quan đối ứng của Mỹ, môi trường toàn cầu suy yếu, cùng với những bất ổn địa chính trị và gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.

So với dự báo hồi tháng 7, tăng trưởng GDP năm 2025 được nâng lên 0,4 điểm % còn tăng trưởng 2026 giữ nguyên.

ADB họp báo công bố báo cáo Triển vọng phát triển châu Á tháng 9/2025 (ADO).

Về lạm phát, ADB dự báo đạt 3,9% trong năm 2025 và giảm nhẹ xuống 3,8% trong năm 2026. Giá năng lượng toàn cầu giảm đã góp phần làm giảm chi phí vận tải - yếu tố chiếm tỷ trọng đáng kể trong rổ hàng hóa tiêu dùng.

Tại buổi công bố báo cáo, các chuyên gia ADB đánh giá nền kinh tế vẫn sẽ vững vàng trong giai đoạn 2025–2026, nhờ có chính sách tài khóa và tiền tệ mở rộng.

Ông Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia Kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam dự báo phân tích, đầu tư công hiệu quả là yếu tố then chốt để duy trì tăng trưởng và giảm nút thắt hạ tầng.

Với tỷ lệ nợ công dưới 34% GDP—thấp hơn nhiều so với mức trần 60% theo quy định—Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa tài khóa cho các biện pháp hỗ trợ tăng trưởng. Cải cách thể chế sâu rộng sẽ giúp tinh giản môi trường pháp lý, nâng cao hiệu quả giải ngân và thúc đẩy kinh tế nội địa.

Với vị thế tài khóa thuận lợi, Chính phủ có thể áp dụng các biện pháp kích thích tăng trưởng thông qua cắt giảm thuế có trọng tâm, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, và tăng chi tiêu xã hội cho các hộ gia đình thu nhập thấp.

"Việc phối hợp các cải cách cơ cấu nhằm cải thiện môi trường kinh doanh và năng suất lao động sẽ phát huy hiệu quả tối đa. Dự kiến trong năm 2025, thâm hụt ngân sách ở mức 3,8% GDP", Chuyên gia Kinh tế trưởng ADB dự báo.

Bên cạnh đó, tiêu dùng tiếp tục được thúc đẩy bởi chính sách tiền tệ và tài khóa mang tính hỗ trợ nhờ việc cắt giảm thuế, doanh nghiệp mở rộng mạng lưới bán lẻ, thương mại điện tử và sự phục hồi của du lịch…

Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh một số rủi ro bắt nguồn từ cả những bất định toàn cầu và các yếu tố trong nước.

Nếu môi trường kinh tế toàn cầu xấu hơn dự kiến - do tăng trưởng chậm lại của các đối tác thương mại lớn và biến động thị trường tài chính gia tăng - thách thức đối với nền kinh tế sẽ tăng lên. Ở trong nước, mặc dù các cải cách về đầu tư công đã mang lại kết quả bước đầu, song rủi ro tài chính gia tăng và sự chậm trễ trong phối hợp chính sách có thể hạn chế hiệu quả của các biện pháp kích thích tăng trưởng.

Ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc quốc gia của ADB tại Việt Nam, nhận định: “Sự phối hợp tốt hơn giữa thực thi hiệu quả chính sách tài khóa và tiền tệ sẽ giúp tránh gây áp lực quá mức lên các công cụ tiền tệ và bảo đảm ổn định kinh tế tài chính vĩ mô.

Trong dài hạn, các cải cách pháp lý toàn diện cần phải giải quyết những thách thức mang tính cấu trúc — như đảm bảo khả năng thích ứng biến đổi khí hậu, thúc đẩy năng lực cạnh tranh của khu vực tư nhân, nâng cao hiệu quả của doanh nghiệp nhà nước, hiện đại hóa hệ thống thuế và chuyển đổi số. Đây là những yếu tố then chốt cho một mô hình tăng trưởng cân bằng hơn.”

Các mức thuế đối ứng của Hoa Kỳ áp dụng với Việt Nam - 20% đối với hàng nhập khẩu và 40% đối với hàng trung chuyển - đặt ra những rủi ro về suy giảm tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn. Trong phần còn lại của năm, các mức thuế này dự kiến sẽ tác động tới thương mại và đầu tư, nhấn mạnh tính cấp thiết của những cải cách cơ cấu nhằm thúc đẩy một mô hình tăng trưởng cân bằng hơn, được hỗ trợ bởi cầu nội địa mạnh mẽ hơn và các thị trường xuất khẩu đa dạng hơn nhằm giảm thiểu các cú sốc liên quan đến thuế quan.

Ngoài ADB, gần đây nhiều tổ chức tài chính - ngân hàng quốc tế khác cũng đồng loạt điều chỉnh dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2025 theo hướng tích cực. Nổi bật là Ngân hàng UOB (trụ sở tại Singapore, sở hữu mạng lưới hơn 500 chi nhánh tại 19 quốc gia) nâng dự báo từ 6% lên 6,9%. Tương tự, Citigroup (Mỹ) thay đổi dự báo từ 6,6% lên 7%. Lạc quan hơn cả là Ngân hàng Maybank (Malaysia) với mức tăng 7,3%...

Thanh Hoa