Ai Cập cải cách toàn diện Luật Lao động: Mở đường cho hội nhập
Luật Lao động số 14/2025 của Ai Cập, được Tổng thống ký ban hành ngày 3/5/2025, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 15/9 tới. Đây là lần cải cách toàn diện nhất kể từ khi Luật Lao động năm 2003 được áp dụng, đánh dấu hơn hai thập kỷ thay đổi trong chính sách quản lý lao động.

Nguồn: zimyo.com
Với trọng tâm là khu vực tư nhân, luật mới hướng tới hiện đại hóa quan hệ lao động, bảo đảm quyền lợi người lao động và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động. Đáng chú ý, các điều khoản liên quan đến việc quản lý và sử dụng lao động nước ngoài được điều chỉnh theo hướng linh hoạt hơn, phản ánh nhu cầu hội nhập cũng như yêu cầu cạnh tranh của thị trường việc làm Ai Cập.
Những thay đổi lớn đối với lao động nước ngoài
Một trong những thay đổi đáng chú ý nhất là việc Bộ Lao động có thể miễn trừ điều kiện “có đi, có lại” trong tuyển dụng. Trước đây, doanh nghiệp Ai Cập không được phép thuê lao động từ những quốc gia không cho phép công dân Ai Cập làm việc trên lãnh thổ của mình. Luật mới cho phép Bộ Lao động quyết định linh hoạt trong trường hợp cần thiết, qua đó mở ra cơ hội tiếp cận nhân lực từ nhiều thị trường hơn.
Luật cũng trao cho Bộ Lao động quyền xác định hạn ngạch lao động nước ngoài thông qua các nghị định thực thi, dự kiến ban hành vào tháng 10/2025. Hiện nay, hạn ngạch hiện tại yêu cầu người sử dụng lao động phải tuyển dụng 9 lao động Ai Cập cho mỗi lao động nước ngoài.. Việc chuyển quyền định đoạt này về cho cơ quan quản lý được kỳ vọng sẽ giúp chính sách nhân sự có thể điều chỉnh theo nhu cầu cụ thể của từng ngành nghề.
Đáng chú ý, luật mới cho phép doanh nghiệp yêu cầu lao động nước ngoài tiến hành kiểm tra y tế và xét nghiệm ma túy. Nếu lao động từ chối, hành vi này sẽ được coi như thừa nhận vi phạm và có thể bị đưa ra Tòa án Lao động. Đây là điểm mới so với trước đây, khi doanh nghiệp không có quyền áp dụng biện pháp này, và được cho là nhằm tăng cường an toàn nơi làm việc
Thêm vào đó, doanh nghiệp có trách nhiệm thông báo cho Bộ Lao động khi một lao động nước ngoài vắng mặt liên tiếp 15 ngày làm việc mà không có lý do hợp lệ. Quy định này nhằm hạn chế tình trạng tự ý bỏ việc, vốn là một vấn đề thường gặp trong quan hệ lao động quốc tế.
Luật năm 2025 cũng chính thức công nhận các hình thức lao động phi truyền thống, bao gồm làm việc từ xa, bán thời gian, giờ làm linh hoạt và chia sẻ công việc. Các hình thức này sẽ được điều chỉnh bằng hợp đồng bằng văn bản, có thể dưới dạng giấy hoặc điện tử. Đây là lần đầu tiên pháp luật Ai Cập thừa nhận tính hợp pháp của những mô hình này, phản ánh sự thay đổi trong cách thức tổ chức lao động hiện đại.
Ngoài ra, người lao động được phép cùng lúc làm việc cho nhiều nhà tuyển dụng hoặc kết hợp làm việc thuê với hoạt động tự kinh doanh, miễn là vẫn bảo đảm nguyên tắc bảo mật và có sự thỏa thuận rõ ràng. Quan hệ lao động có thể được chứng minh bằng bất cứ hình thức bằng chứng hợp pháp nào. Điều này giúp tăng quyền lựa chọn và sự linh hoạt của người lao động trong thị trường.
Các quy định về hợp đồng lao động cũng được sửa đổi. Hợp đồng từ nay phải ghi rõ ngày bắt đầu làm việc, đồng thời bắt buộc soạn thảo bằng tiếng Ảrập. Trong trường hợp người lao động không hiểu ngôn ngữ này, có thể bổ sung bản dịch bằng tiếng mẹ đẻ, nhưng bản tiếng Ảrập sẽ được ưu tiên khi xảy ra tranh chấp. Ngoài 3 bản hợp đồng như trước, doanh nghiệp còn phải nộp thêm một bản cho Văn phòng Lao động, nhằm tăng tính minh bạch và khả năng giám sát.
Hướng tới thị trường lao động công bằng và hiện đại
Bên cạnh các quy định dành cho lao động nước ngoài, Luật Lao động mới còn mang đến những thay đổi lớn cho toàn bộ người lao động trong khu vực tư nhân. Luật mở rộng phạm vi chống phân biệt đối xử, cấm mọi hành vi bất công trong tuyển dụng, đào tạo và điều kiện làm việc dựa trên giới tính, tôn giáo, ngôn ngữ, tình trạng sức khỏe hay địa vị xã hội. Đặc biệt, lần đầu tiên khái niệm quấy rối và bắt nạt được đưa vào luật, đi kèm các biện pháp xử lý rõ ràng.
Quyền lợi về nghỉ phép được điều chỉnh theo hướng mở rộng. Thời gian nghỉ thai sản tăng lên 120 ngày, áp dụng ngay cả khi người lao động nữ vừa bắt đầu công việc và có thể được hưởng tối đa 3 lần trong sự nghiệp. Người lao động nam cũng được bổ sung quyền nghỉ một ngày hưởng lương khi vợ sinh con, áp dụng tối đa 3 lần. Nghỉ phép thường niên được điều chỉnh linh hoạt theo thâm niên, trong khi người khuyết tật được hưởng tới 45 ngày phép mỗi năm. Đây được coi là bước cải thiện đáng kể trong chính sách phúc lợi xã hội.
Để giải quyết tranh chấp, hệ thống Tòa án Lao động chuyên trách sẽ được thành lập và dự kiến đi vào hoạt động từ tháng 10/2025. Sự ra đời của cơ quan này nhằm rút ngắn thời gian xử lý tranh chấp và bảo đảm tính chuyên môn cao hơn trong các phán quyết.
Ngoài việc bảo vệ quyền lợi, luật cũng chú trọng nâng cao năng lực lao động. Doanh nghiệp có từ 30 nhân viên trở lên sẽ phải đóng góp vào Quỹ đào tạo với mức 0,25% lương tối thiểu bảo hiểm xã hội của từng nhân viên. Các doanh nghiệp có chương trình đào tạo riêng có thể được miễn trừ nghĩa vụ này. Quy định này được thiết kế nhằm khuyến khích đào tạo lại và nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động.
Luật Lao động số 14/2025 được xem là một trong những bước tiến quan trọng của Ai Cập trong việc điều chỉnh quan hệ lao động phù hợp với xu thế toàn cầu. Các quy định mới vừa giúp doanh nghiệp có thêm công cụ quản lý lao động nước ngoài, vừa tăng cường quyền lợi và sự bảo vệ cho người lao động trong nước.