Ấn Độ đặt mục tiêu tăng gấp đôi lượng xuất khẩu nông sản vào cuối thập kỷ này
Ấn Độ đã dỡ bỏ các hạn chế cuối cùng đối với xuất khẩu gạo nhằm mục đích tăng gấp đôi lượng xuất khẩu nông sản vào cuối thập kỷ này để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Là nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, việc Ấn Độ quyết định mở cửa toàn bộ gạo để xuất khẩu trong tháng này đã gây áp lực lên các nhà sản xuất đối thủ. Giá gạo trắng của Thái Lan đã giảm xuống còn 405 USD/tấn vào tuần trước, giảm từ mức 669 USD/tấn vào tháng 1/2024.
Quyết định này được đưa ra khi Ấn Độ tìm cách tăng xuất khẩu nông sản và thực phẩm để tăng lợi nhuận và thu nhập của nông dân trong bối cảnh kinh tế có dấu suy thoái.
Theo Bộ trưởng Thương mại Piyush Goyal, mục tiêu của Ấn Độ là xuất khẩu 100 tỷ USD hàng nông sản và thực phẩm vào năm 2030, gấp đôi so với 48,15 tỷ USD nông sản được xuất khẩu trong giai đoạn 2023-2024. Ấn Độ cũng đã nới lỏng các hạn chế đối với xuất khẩu đường.
“Năm ngoái, chúng tôi đã xuất khẩu khoảng 50 tỷ USD nông sản. Tuy nhiên, chúng tôi hy vọng sẽ đạt con số 100 tỷ USD trong thời gian tới”, ông cho biết.
Ấn Độ bắt đầu siết chặt xuất khẩu gạo vào năm 2022 trong bối cảnh lo ngại về tình trạng thiếu hụt khi giá gạo tăng sau cuộc xung đột Nga-Ukraine. Những hạn chế đó đã gây ra tình trạng mua vào hoảng loạn ở châu Á và Bắc Mỹ, đẩy giá gạo châu Á lên mức cao nhất kể từ năm 2008.
Ấn Độ bắt đầu nới lỏng các hạn chế xuất khẩu vào tháng 9/2024. Theo S&P Global, Ấn Độ dự kiến sẽ xuất khẩu kỷ lục 21,5 triệu tấn gạo trong khoảng thời gian từ tháng 9/2024 đến tháng 10/2025, sau khi đã xuất khẩu 14 triệu tấn gạo vào năm 2023.
“Trong một thị trường toàn cầu có khoảng 54-55 triệu tấn, nếu Ấn Độ xuất khẩu hơn 20 triệu tấn, họ sẽ tràn ngập thị trường”, Ashok Gulati, nhà kinh tế nông nghiệp tại Hội đồng Nghiên cứu Quan hệ Kinh tế Quốc tế Ấn Độ cho biết.
Sự trở lại của Ấn Độ diễn ra sau khi Pakistan đã có một bước tiến ngắn ngủi khi các nhà xuất khẩu nước này đã chiếm được một phần thị phần của Ấn Độ ở những nơi như Indonesia và Đông Phi.
Ibrahim Shafiq, Giám đốc xuất khẩu tại Latif Rice Mills cho biết, giá gạo non-basmati từ Pakistan đã giảm xuống còn 650 USD/tấn từ mức 850 USD/tấn “gần như chỉ sau một đêm” khi Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm vào tháng 9/2024.
“Ngay khi Ấn Độ quay trở lại thị trường, thị trường châu Phi và Indonesia đã quay trở lại với gạo giá rẻ của Ấn Độ… khiến doanh thu giảm so với những năm trước”, ông cho biết.
Bộ Nông nghiệp Mỹ ước tính, Pakistan sẽ chỉ xuất khẩu 5,8 triệu tấn gạo trong 12 tháng tính đến tháng 5/2025, giảm 11,4% so với chu kỳ trước.
“Pakistan, Việt Nam và Thái Lan, tất cả đều chiếm được một số thị trường khi Ấn Độ để lại khoảng trống xuất khẩu. Một khi Ấn Độ quay trở lại thị trường, không ai thực sự có thể cạnh tranh với Ấn Độ… Ấn Độ sẽ giành lại thị trường này. Điều này sẽ đẩy tất cả những nước khác ra khỏi thị trường châu Phi”, Samarendu Mohanty, nhà kinh tế về lúa gạo tại Bengaluru cho biết.
Các nhà phân tích cho biết, sự gia tăng xuất khẩu của Ấn Độ sẽ giúp các nước châu Phi đảm bảo được nguồn cung với giá thấp hơn, cũng như hỗ trợ các nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi và ethanol ở Đông Á.
Theo dữ liệu từ Viện Nghiên cứu Chính sách Lương thực Quốc tế, châu Phi thường là thị trường lớn đối với gạo tấm, chiếm hơn 80% lượng gạo xuất khẩu của Ấn Độ trong giai đoạn 2018-2020. Năm 2022, gạo Ấn Độ chiếm hơn 60% lượng gạo nhập khẩu của 17 quốc gia châu Phi và hơn 80% ở 9 quốc gia.
“Việc dỡ bỏ các hạn chế được hoan nghênh hơn nhiều vì chúng tôi thường nhập khẩu một lượng lớn gạo từ Ấn Độ”, Ahmed Elmi Mohamed, quan chức nông nghiệp cấp cao tại Mogadishu, Somalia cho biết.
