Ẩn họa môi trường từ nhà máy luyện kim

Một góc Nhà máy luyện kim Ferocrom của Công ty Nam Việt.

Khổ vì mùi khí thải

Hơn 5 tháng nay, gia đình anh Vũ Đình Sơn - trú tại thôn 3, xã Vân Sơn, huyện Triệu Sơn rơi vào tình trạng mất ngủ triền miên vì thứ mùi hôi thối tỏa ra từ ống khói của Nhà máy luyện kim Ferocrom của Công ty Nam Việt (viết tắt là Ferocrom Nam Việt) nằm cách đó gần 1km. Anh Sơn nói: “Đây sẽ là một ẩn họa môi sinh khôn lường được dự báo trước, nếu các cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa không quyết liệt trong xử lý đối với Ferocrom Nam Việt”.

Anh Sơn phản ánh, tình trạng Ferocrom Nam Việt xả khí thải ra môi trường, gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân xã Vân Sơn, đặc biệt là người dân tại thôn 3 đã diễn ra suốt từ đầu tháng 4/2023, đến nay. “Cửa đóng, then cài nhưng cũng không thoát khỏi thứ mùi hôi của nhà máy gây ra” - anh Sơn nói.

Anh Lê Kim Đôi - một người dân trú tại thôn 3, ngay sát với cổng chính của Nhà máy Ferocrom Nam Việt cũng bức xúc cho biết: Tình trạng ô nhiễm môi trường ở đây đã bắt đầu diễn ra từ năm 2019, khi nhà máy bắt đầu chạy thử nghiệm. Người dân có ý kiến, chính quyền vào cuộc, tình hình có đỡ đi được một vài phần nhưng chỉ sau ít ngày, mọi thứ đâu lại vào đó. Có một điều mà anh Đôi cũng như nhiều người dân thôn 3 đặt nghi vấn là: Cứ mỗi khi Ferocrom Nam Việt xả khói thải ra môi trường, người dân gọi điện trình báo lên cơ quan chức năng thì nhà máy lại dừng ngay lập tức. Khi các cơ quan chức năng đến thì mọi chuyện như chưa có gì xảy ra, không có căn cứ để xử lý.

“Điều mà người dân chúng tôi lo ngại nhất chưa phải là không khí bị ô nhiễm mà là việc Ferocrom Nam Việt xả nước thải ra môi trường. Nước được xả ra thường có màu vàng sậm hoặc nâu sữa. Cây cối khi bị ngấm nước đều héo rũ và chết khô hàng loạt” - Anh Đôi cho biết thêm.

Có thể rút giấy phép nếu tái phạm

Trước thực trạng gây ô nhiễm môi trường của Ferocrom Nam Việt, đầu tháng 9/2023, Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) đã tiến hành kiểm tra, quyết định xử phạt Ferocrom Nam Việt số tiền hơn 3 tỷ đồng do các lỗi vi phạm liên quan đến môi trường.

Cụ thể, Ferocrom Nam Việt đã thải bụi, khí thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 1,1 lần đến dưới 1,5 lần trong trường hợp lưu lượng khí thải từ 65.000m3/giờ đến dưới 70.000m3/giờ. Với vi phạm này, Ferocrom Nam Việt bị phạt số tiền là 850 triệu đồng và bị đình chỉ hoạt động của nguồn phát sinh chất thải gây ô nhiễm môi trường tại cơ sở đến cuối tháng 1/2024.

Bên cạnh đó, Ferocrom Nam Việt đã xây lắp, lắp đặt thiết bị, đường ống, các đường thải khác để xả chất thải không qua xử lý ra môi trường. Ferocrom Nam Việt bị xử phạt 900 triệu đồng; tước quyền sử dụng Giấy phép xả nước thải vào nguồn trong thời hạn 4,5 tháng. Đồng thời, với lỗi xả nước thải có chứa các thông số nguy hại tới môi trường vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 5 lần trở lên, Ferocrom Nam Việt bị xử phạt thêm 270 triệu đồng. Ngoài 3 lỗi xử phạt trên, Ferocrom Nam Việt bị áp dụng hình phạt tăng thêm trên 1 tỷ đồng.

Nói về sự việc xảy ra tại Ferocrom Nam Việt, ông Lê Bá Thành - Chủ tịch UBND xã Vân Sơn cho biết: Sau những lần nhân dân phản ánh về tình trạng ô nhiễm do Ferocrom Nam Việt gây ra, xã đã thành lập đoàn vào kiểm tra lập biên bản, làm tờ trình báo cáo UBND huyện. “Tuy nhiên, do điều kiện chuyên môn, chức năng của cấp xã chỉ dừng lại ở mức kiểm tra, kiến nghị lên các cấp có thẩm quyền giải quyết mà không được phép xử phạt nên rất khó xử lý. Chính quyền và người dân luôn ủng hộ doanh nghiệp phát triển nhưng phải đảm bảo được công tác bảo vệ môi trường và không được làm ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân” - ông Thành nói.

Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, ông Lê Phú Quốc - Phó Chủ tịch UBND huyện Triệu Sơn cho biết: Ngay sau khi Thanh tra Bộ TNMT có quyết định xử phạt hành chính đối với Ferocrom Nam Việt, UBND huyện Triệu Sơn đã được giao giám sát việc đình chỉ hoạt động phát sinh chất thải gây ô nhiễm môi trường và tước quyền sử dụng giấy phép của cơ sở. Huyện cũng đã yêu cầu phía Ferocrom Nam Việt thực hiện nghiêm túc nội dụng quyết định xử phạt, khẩn trương hoàn thành các hồ sơ, thủ tục về đầu tư xây dựng, các hồ sơ công trình xử lý chất thải của dự án. Đồng thời, giao UBND xã Vân Sơn cùng các cơ quan chức năng của huyện tăng cường kiểm tra, giám sát việc chấp hành quyết định xử phạt đối với Ferocrom Nam Việt.

Nguyễn Chung