Anh cung cấp đạn tên lửa AIM-120 cho hệ thống phòng không Ukraine

"Tôi đã phê chuẩn việc cung cấp đạn tên lửa đối không AIM-120 AMRAAM cho Ukraine", Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cho biết trong thông cáo hôm 12/10/2022.

Giới chức Anh cũng thông báo cung cấp thêm hàng trăm máy bay không người lái (UAV) và 18 lựu pháo cho Ukraine, bên cạnh 64 khẩu đã được chuyển giao từ trước.

Cam kết của London được đưa ra trước cuộc họp NATO tại Brussels, Bỉ, hôm nay. Một số quốc gia thành viên liên minh cũng cam kết tăng cường viện trợ cho Ukraine sau cuộc tập kích tên lửa của Nga.

Truyền thông Đức cho biết, quân đội Ukraine đã tiếp nhận hệ thống phòng không IRIS-T đầu tiên từ nước này.

Hà Lan cũng quyết định sẽ viện trợ số tên lửa phòng không trị giá 15 triệu euro cho Ukraine.

Mỹ ngày 27/9 thông báo, sẽ bắt đầu chuyển giao hai tổ hợp phòng không tiên tiến của Na Uy (NASAMS) cho Ukraine trong vài tháng tới, tuy vậy đòn tập kích của Nga có thể khiến Washington đẩy nhanh tiến độ cung cấp.

Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 10/10 điện đàm với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky, cam kết "tiếp tục cung cấp cho Ukraine những hỗ trợ cần thiết để tự vệ, trong đó có các tổ hợp phòng không tiên tiến", song không nêu chi tiết khí tài.

Cuộc điện đàm diễn ra sau khi Nga phát động đợt tấn công quy mô lớn bằng 84 tên lửa tầm xa nhằm vào hạ tầng năng lượng, chỉ huy quân sự và thông tin liên lạc tại Ukraine.

Ông Putin cho biết: "Dựa theo đề xuất của Bộ Quốc phòng và thực hiện kế hoạch của Bộ tổng tham mưu, một cuộc tấn công quy mô lớn bằng tên lửa tầm xa có độ chính xác cao đã được tiến hành sáng nay, nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng, chỉ huy quân sự và thông tin liên lạc tại Ukraine".

Vụ tập kích tên lửa diễn ra ba ngày sau vụ nổ làm hư hại cầu Crimea nối giữa bán đảo cùng tên và vùng Krasnodar của Nga. Tổng thống Vladimir Putin cáo buộc Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) thực hiện vụ tấn công và cảnh báo nước này sẽ có phản ứng "rất quyết liệt và quy mô tương ứng".

Được biết hệ thống NASAMS sử có thể sử dụng một số loại đạn tên lửa dùng cho tiêm kích NATO có tầm bắn khoảng 25-30 km và độ chính xác cao.

Đây là hệ thống phòng không cố định duy nhất được triển khai trên lãnh thổ Mỹ, nhằm bảo vệ không phận thủ đô Washington.

NASAMS được thiết kế để đánh chặn tên lửa hành trình bay thấp, sự xuất hiện của nó có thể giúp Ukraine đối phó tốt hơn với đòn không kích tên lửa, nhất là khi các tiêm kích nước này gặp nhiều khó khăn trong nỗ lực đánh chặn tên lửa Nga.

Trong số các loại đạn tên lửa được hệ thống NASAMS sử dụng thì AIM-120 AMRAAM phổ biến hơn cả.

AIM-120 AMRAAM (viết đầy đủ là Advanced Medium-Range Air-to-Air Missile dịch ra là "tên lửa không đối không tầm trung tiên tiến") là một trong những loại tên lửa không đối không hiện đại nhất thế giới, cực kỳ mạnh mẽ.

Được đưa vào phục vụ trong biên chế không quân Mỹ vào năm 1991, tên lửa này đã xuất khẩu tới khoảng 35 quốc gia trên thế giới.

Tính tới ngày nay, các máy bay chiến đấu thế giới đã thực hiện hàng ngàn phát bắn AIM-120, có tới hàng trăm chiến thắng đã được ghi công cho AIM-120.

Tên lửa không đối không AIM-120 được công ty Hughes và Raytheon của Mỹ thay nhau phát triển.

AIM-120 ra đời nhằm thay thế cho mẫu tên lửa dẫn đường bằng radar bán chủ động AIM-7 Sparrow vốn được đánh giá là kém hiệu quả.

Đơn giá một quả AIM-120 chừng 300.000-400.00 USD với các phiên bản từ AIM-120A đến C và lên tới "giá khủng" 1,78 triệu USD/quả với phiên bản AIM-120D.

Tên lửa không đối không AIM-120 có khả năng triển khai trên hầu hết các máy bay tiêm kích do Mỹ sản xuất, ví dụ như F-15 Eagle, F-16 Fighting Falcon, F-22 Raptor, F-35 Lightning II; F/A-18 Hornet và cả E/F Super Hornet.

Ngoài ra, AIM-120 có thể tích hợp trên một số mẫu máy bay chiến đấu của đồng minh Mỹ như Eurofighter Typhoon, Tornado, JAS 39 Gripen, F-2, Sea Harrier...

Các phiên bản AIM-120 nhìn chung đều có kích thước tương đương nhau, sự khác biệt chủ yếu nằm ở những cải tiến động cơ, thuốc phóng, hệ thống dẫn đường... AIM-120 có trọng lượng 152kg, dài 3,7m, đường kính thân 180mm.

AIM-120 được trang bị đầu đạn nổ phá mảnh nặng 22,7kg với phiên bản A/B và rút xuống còn 18,1kg với phiên bản C.

Mặc dù đầu nổ của AIM-120 được cho là nhẹ hơn loại trên AIM-7, nhưng nó vẫn được đánh giá là hiệu quả, dễ dàng phá hủy hoặc gây tổn thương nghiêm trọng với mọi máy bay tiêm kích, máy bay ném bom, máy bay vận tải...

AIM-120 sở hữu khả năng cơ động và tốc độ cao nhờ được trang bị động cơ rocket WPU-6/B có thể đưa AIM-120 đạt tốc độ đáng kinh ngạc - Mach 4 (tương đương 4.900km/h) cho phép nó tiêu diệt ngay cả những máy bay chiến đấu nhanh nhất của đối phương.

Tầm bắn, phiên bản đời đầu A/B của dòng tên lửa AIM-120 chỉ đạt mức 55-75km (khá hơn AIM-7 đạt tầm 50km), tuy nhiên từ phiên bản AIM-120C-5 thì tầm bắn tăng lên đến 105km và đến AIM-120D thì tăng lên 160km.

Sức mạnh của AIM-120 được coi là ngang ngửa và thậm chí có phần nhỉnh hơn về phạm vi tác chiến so với R-77 của Nga.

Hiện AIM-120 và các biến thể vẫn là loại tên lửa không đối không tầm trung-xa phổ biến nhất của Mỹ và phương Tây.

Việt Hùng