Anh sắp công bố chính sách nhập cư mới sau 8 thập kỷ

Bộ trưởng Nội vụ Anh Shabana Mahmood. (Nguồn: Alamy)

Ngày 17/11, Bộ trưởng Nội vụ Anh Shabana Mahmood dự kiến sẽ công bố những cải cách lớn, chuyển tình trạng tị nạn tại Anh thành tạm thời và được xem xét định kỳ, nhằm giảm sức hấp dẫn đối với người di cư bất hợp pháp và tạo điều kiện trục xuất dễ dàng hơn.

Chính sách này, lấy cảm hứng từ mô hình Đan Mạch, đánh dấu sự thay đổi lớn nhất trong hệ thống tị nạn của Anh kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

Theo kế hoạch, người được cấp quy chế tị nạn sẽ chỉ được lưu trú tạm thời, thay vì bảo vệ lâu dài như hiện nay. Tình trạng này sẽ được đánh giá định kỳ, và người tị nạn sẽ bị trục xuất ngay sau khi quê hương họ được coi là an toàn.

Hiện tại, người tị nạn được cấp phép lưu trú 5 năm, sau đó có thể xin định cư vô thời hạn và tiến tới cấp quốc tịch Anh.

Với cải cách mới, họ phải đợi ít nhất 10 năm, đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt như tự nuôi sống, không có tiền án, đóng bảo hiểm quốc gia và đạt trình độ tiếng Anh cao. Quyền đoàn tụ gia đình cũng sẽ bị hạn chế, yêu cầu chứng minh rõ ràng.

Ngày 14/11, Bộ trưởng Mahmood gọi đây là “thay đổi lớn nhất trong hệ thống tị nạn thời hiện đại”.

Bà chỉ trích chính phủ Bảo thủ tiền nhiệm đã lãng phí 700 triệu Bảng Anh cho kế hoạch Rwanda thất bại, đồng thời nhấn mạnh chính quyền Công đảng đã đạt “mức kỷ lục” với các cuộc đột kích di cư và trục xuất gần 50.000 người không có quyền lưu trú.

Số liệu Bộ Nội vụ Anh cho thấy, tính đến tháng 6/2025, 111.084 người nộp đơn xin tị nạn – mức cao nhất kể từ năm 2001. Chi phí hỗ trợ, bao gồm chỗ ở khách sạn cho hơn 32.000 người, lên tới 5,4 tỷ Bảng Anh.

Trong năm nay, 39.075 người đã vượt Eo biển Anh bằng thuyền nhỏ để đến Anh, vượt tổng số năm 2024 (36.816 người) và năm 2023 (29.437 người), dù thấp hơn mức cùng kỳ năm 2022 (39.929 người).

Chương trình "Một vào, một ra" thí điểm hợp tác với Pháp, khởi động từ tháng 8/2025, đã trục xuất 113 người sang châu Âu và tiếp nhận 92 người qua tuyến an toàn hợp pháp.

Các cải cách sắp tới cũng bao gồm yêu cầu thẩm phán ưu tiên an toàn công cộng hơn quyền sống gia đình của người di cư hoặc nguy cơ bị đối xử “vô nhân đạo” khi trục xuất.

Anh cũng xem xét mô hình Đan Mạch về hạn chế đoàn tụ gia đình. Nghiên cứu năm 2017 cho thấy chiến lược “xây dựng hình ảnh quốc gia tiêu cực” của Đan Mạch đã giảm đơn xin tị nạn, dù một số ý kiến cho rằng chính sách răn đe ít tác động đến lựa chọn điểm đến của người tị nạn.

Các tổ chức như Hội đồng Tị nạn Anh phản đối, cho rằng cải cách sẽ cản trở hòa nhập và không giảm các chuyến vượt biển nguy hiểm.

Hơn 300 tổ chức tình nguyện cảnh báo về việc “bắt buộc tình nguyện” cho người xin tị nạn.

Tuy nhiên, nghị sĩ Công đảng Chris Murray đánh giá đây là “bước tiến tích cực”, cho thấy bà Mahmood đang kiểm soát tình hình.

Trong bối cảnh gần nửa dân số Anh cho rằng di cư có tác động tiêu cực, chính phủ Công đảng hy vọng lấy lại niềm tin cử tri.

Phe Bảo thủ, ngược lại, kêu gọi khôi phục chương trình Rwanda. Các cải cách này dự kiến sẽ gây tranh cãi khi được trình bày trước Quốc hội vào ngày 17/11.

(theo The Guardian)

Quang Anh