Anh và EU cam kết hàn gắn mối quan hệ rạn nứt do Brexit

Thủ tướng Anh Keir Starmer và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen trong cuộc gặp tại Brussels. Ảnh: AP

Trong tuyên bố chung đưa ra sau cuộc hội đàm tại Brussels nhân chuyến thăm châu Âu nhà lãnh đạo Anh, Thủ tướng Keir Starmer và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã nhất trí về "tầm quan trọng của mối quan hệ độc đáo" mà họ chia sẻ; đồng thời cam kết tăng cường hợp tác của họ. Hai nhà lãnh đạo nhất trí cho rằng: “Mối quan hệ ổn định, tích cực và hướng tới tương lai nằm trong lợi ích chung của họ và tạo cơ sở cho sự hợp tác lâu dài”. Chương trình nghị sự cho sự hợp tác của họ sẽ được thiết lập trong những tháng tới.

Mối quan hệ hàn gắn sẽ được tái khởi động bằng cách “hai bên sẽ cùng nhau xác định các lĩnh vực hợp tác mang lại lợi ích cho cả hai, chẳng hạn như kinh tế, năng lượng, an ninh và khả năng phục hồi, hoàn toàn tôn trọng các thủ tục nội bộ và đặc quyền của thể chế”.

Hai bên cho biết họ sẽ gặp lại nhau vào mùa thu và hội nghị thượng đỉnh đầu tiên trong chuỗi hội nghị thượng đỉnh thường kỳ giữa EU và Anh sẽ được tổ chức vào đầu năm sau.

Cả hai nhà lãnh đạo đều tái khẳng định cam kết với Thỏa thuận Brexit và các hiệp ước khác đã đạt được về các điều khoản của Brexit khi Anh rời khỏi khối thương mại lớn nhất thế giới 4 năm trước.

Họ cũng tái khẳng định cam kết duy trì luật pháp quốc tế và Công ước châu Âu về Nhân quyền. Đây là cam kết quan trọng trong bối cảnh những người theo đường lối cứng rắn Brexit muốn Vương quốc Anh rời khỏi công ước để những người xin tị nạn hoặc di cư bất hợp pháp có thể bị trục xuất mà không bị Tòa án nhân quyền châu Âu can thiệp.

Người dân Anh đã bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý ủng hộ quyết định rời khỏi EU vào năm 2016, với hy vọng điều này sẽ mang lại cho Vương quốc Anh quyền tự do hơn trong kiểm soát biên giới của mình, cũng như không bị bó buộc bởi nhiều quy định của EU. Nhưng kể từ đó đến nay, số người nhập cư và nhập cư bất hợp pháp vào Anh chỉ tăng lên chứ không giảm đi.

Trong cuộc hội đàm, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Von der Leyen và Starmer cũng nhấn mạnh những thách thức chung mà họ phải đối mặt, đặc biệt là do cuộc chiến ở Ukraine.

Trước đó, khi đứng cùng nhà lãnh đạo châu Âu, Thủ tướng Anh Starmer nói với các phóng viên ông tin rằng: "Người dân Anh muốn quay trở lại với sự lãnh đạo thực dụng, sáng suốt khi hợp tác với những người hàng xóm gần gũi nhất để giải quyết các vấn đề, để Brexit thực sự hiệu quả và mang lại lợi ích cho họ, giúp nước Anh thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tăng cường an ninh và giải quyết những thách thức chung như di cư bất hợp pháp và biến đổi khí hậu".

Đáp lại, bà Von der Leyen hoan nghênh chuyến thăm của ông và cơ hội củng cố quan hệ EU - Anh. "Chúng tôi có một hệ thống những thỏa thuận vững chắc. Chúng tôi nên khám phá khả năng mở rộng phạm hợp tác trong khi tập trung thực hiện một cách đầy đủ và trung thực" các thỏa thuận Brexit làm nền tảng cho cuộc chia tay có phần tốn kém và đau đớn trước kia.

EU cũng muốn xây dựng cầu nối giữa thế hệ thanh niên ở cả hai bên eo biển Manche bằng cách giới thiệu một chương trình cho phép công dân trẻ của EU và Vương quốc Anh được học tập, làm việc và sinh sống trong thời gian ngắn tại Vương quốc Anh và EU. Trước đây, những người ủng hộ Brexit phản đối chương trình này.

Kể từ chiến thắng vang dội của Công đảng đường lối trung tả của ông Starmer trong cuộc bầu cử ngày 4.7, nước Anh đã tìm kiếm một vai trò lớn hơn trên trường quốc tế sau nhiều năm mối quan hệ với châu Âu xấu đi vì Brexit.

Ông đã tuyên bố sẽ giảm bớt một số rào cản hậu đã làm suy yếu mối quan hệ giữa Anh và EU. Tuy nhiên, ông Starmer khẳng định rằng ông sẽ không đảo ngược Brexit hoặc tái gia nhập thị trường chung và liên minh thuế quan của EU.

Quỳnh Vũ (Theo AP)