Anthropic siết truy cập Claude, người dùng công cụ AI Trung Quốc đòi hoàn tiền

Hôm 5.9, công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo Anthropic (Mỹ) gây xôn xao khi quyết định ngừng bán các dịch vụ AI của mình cho một số hãng do các thực thể Trung Quốc nắm quyền sở hữu đa số ở bất cứ nơi nào trên thế giới. Đây là sự thay đổi chính sách đầu tiên thuộc loại này từ một công ty AI Mỹ.

Một lãnh đạo Anthropic tiết lộ công ty tìm cách hạn chế khả năng Trung Quốc sử dụng công nghệ của mình nhằm phục vụ cho quân đội và cơ quan tình báo nước này, theo trang FT.

“Chúng tôi đang hành động để bịt một lỗ hổng cho phép các công ty Trung Quốc tiếp cận AI tiên tiến”, một lãnh đạo Anthropic nói, đồng thời cho biết chính sách này cũng sẽ áp dụng với các đối thủ khác của Mỹ gồm Nga, Iran và Triều Tiên.

Lãnh đạo Anthropic giải thích thêm rằng chính sách đó được thiết kế “để phù hợp với cam kết rộng hơn của chúng tôi rằng các năng lực AI mang tính chuyển đổi phải phục vụ lợi ích dân chủ và vai trò dẫn dắt của Mỹ trong lĩnh vực này”.

Các khách hàng trực tiếp cũng như những nhóm truy cập dịch vụ Anthropic thông qua hạ tầng đám mây đều sẽ bị ảnh hưởng. Lãnh đạo Anthropic cho biết doanh thu toàn cầu của công ty sẽ giảm từ 100 đến 300 triệu USD, theo FT. Ông hiểu rằng Anthropic sẽ mất một số khách hàng cho các đối thủ, nhưng nhấn mạnh rằng bước đi này là cần thiết để làm nổi bật rằng đây là một “vấn đề nghiêm trọng”.

Việc Anthropic hạn chế truy cập Claude khiến các công ty ở nước ngoài, do các gã khổng lồ Trung Quốc thành lập, rơi vào tình trạng bấp bênh - Ảnh: Getty Images

Động thái này từ Anthropic khiến tương lai của một số công cụ ở nước ngoài phụ thuộc vào Claude và được hậu thuẫn bởi các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc trở nên bất định.

Người dùng Trung Quốc lo ngại liệu họ có thể tiếp tục truy cập các mô hình AI hàng đầu trong ngành của Anthropic, công ty có trụ sở tại San Francisco (Mỹ), hay không.

Dù vẫn chưa rõ có bao nhiêu thực thể bị ảnh hưởng và các hạn chế sẽ được triển khai như thế nào, sự lo lắng đã bắt đầu lan rộng trong một số người dùng Trung Quốc.

Tại Trung Quốc, việc truy cập các chatbot AI Mỹ như Claude, ChatGPT của OpenAI, Google Gemini và Meta AI đều bị cấm. Tuy nhiên, người dùng ở đây có thể lách luật bằng cách dùng mạng riêng ảo (VPN), điều này vi phạm điều khoản dịch vụ của các nền tảng.

“Các thực thể Trung Quốc có thể sử dụng năng lực của chúng tôi để phát triển ứng dụng và dịch vụ cuối cùng phục vụ cho quân đội, tình báo và các mục tiêu rộng hơn. Họ có thể tận dụng mô hình AI của chúng tôi để thúc đẩy phát triển AI riêng thông qua kỹ thuật như chưng cất và cạnh tranh toàn cầu với các công ty công nghệ đáng tin cậy có trụ sở tại Mỹ cùng những nước đồng minh”, Anthropic viết trong thông báo hôm 5.9.

Anthropic cho biết sẽ tiếp tục vận động cho các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mạnh mẽ của Mỹ để ngăn các đối thủ phát triển năng lực AI tiên tiến.

“Việc phát triển AI an toàn và bảo mật đòi hỏi cam kết tập thể nhằm ngăn chặn việc công nghệ này bị lạm dụng bởi các đối thủ”, Anthropic nhấn mạnh.

Công ty khởi nghiệp DeepSeek (Trung Quốc) từng gây chấn động ngành AI hồi đầu năm nay khi tung ra mô hình suy luận nguồn mở R1, có hiệu suất ngang ngửa với sản phẩm hàng đầu của Mỹ nhưng được đào tạo với chi phí thấp hơn rất nhiều. Sau đó, OpenAI tuyên bố có bằng chứng cho thấy DeepSeek đã truy cập trái phép các mô hình AI của mình để huấn luyện R1. DeepSeek chưa đưa ra bình luận về cáo buộc này.

Chính quyền Biden từng áp đặt nhiều biện pháp kiểm soát xuất khẩu sâu rộng nhằm làm khó Trung Quốc trong việc tiếp cận AI Mỹ. Trong khi đó, chính quyền Trump đến nay hầu như chưa triển khai biện pháp kiểm soát mới nào, khi Tổng thống Donald Trump tìm cách đạt được thỏa thuận có lợi với Trung Quốc.

Người dùng đề nghị Trae hoàn tiền vì lo không truy cập Claude được nữa

Trae, trình soạn thảo mã bằng AI được ByteDance (công ty mẹ TikTok) phát hành cho người dùng quốc tế, đang sử dụng cả mô hình GPT của OpenAI và Claude của Anthropic. Một số người dùng đã nêu vấn đề về việc hoàn tiền với nhân viên Trae trên các nền tảng lập trình, do lo ngại sẽ không còn được truy cập Claude nữa.

Một quản lý của Trae đã phản hồi rằng Claude vẫn còn khả dụng, đồng thời kêu gọi người dùng chưa nên cân nhắc việc lấy lại tiền ở thời điểm hiện tại.

Được ByteDance thành lập và đặt trụ sở tại Singapore, Trae vừa công bố gói cao cấp Max Mode vào ngày 2.9 với lời quảng cáo mang lại khả năng lập trình mạnh mẽ hơn nhiều và “được hỗ trợ đầy đủ” bởi các mô hình Claude của Anthropic.

Các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc khác cũng cung cấp Claude trên công cụ viết mã nhắm đến người dùng quốc tế, gồm Qoder của Alibaba và CodeBuddy của Tencent, vốn vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm beta.

Giữa lúc hỗn loạn, một số công ty AI Trung Quốc đã tận dụng cơ hội để thu hút người dùng đang bất mãn. Công ty khởi nghiệp Z.ai, trước đây gọi là Zhipu AI, hôm 6.9 cho biết đang đưa ra các ưu đãi đặc biệt cho những người dùng giao diện lập trình ứng dụng (API) Claude nhằm chuyển sang sử dụng mô hình của họ.

Anthropic hành động vì một số gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc lập công ty con tại Singapore để tiếp cận công nghệ Mỹ

Quyết định từ Anthropic trong việc hạn chế truy cập với các thực thể thuộc sở hữu Trung Quốc là bằng chứng mới nhất cho thấy bức tranh AI toàn cầu đang ngày càng bị chia rẽ.

Tại Trung Quốc, các ứng dụng và công cụ AI cho thị trường nội địa gần như hoàn toàn dựa trên mô hình trong nước. Lý do bởi chính phủ Trung Quốc chưa phê duyệt bất kỳ mô hình ngôn ngữ lớn (công nghệ nền tảng cho chatbot AI) nào của nước ngoài.

Theo trang FT, Anthropic đã chịu áp lực phải hành động khi một số gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc thành lập công ty con tại Singapore để tiếp cận công nghệ Mỹ.

Các mô hình AI Claude hàng đầu của Anthropic nổi tiếng nhất với khả năng lập trình mạnh mẽ. Dario Amodei, Giám đốc điều hành Anthropic, nhiều lần kêu gọi áp đặt kiểm soát chặt chẽ hơn với việc xuất khẩu công nghệ bán dẫn tiên tiến của Mỹ sang Trung Quốc.

Dario Amodei là đồng sáng lập và Giám đốc điều hành Anthropic - Ảnh: Getty Images

Được thành lập năm 2021 bởi các cựu nhân viên OpenAI với mục tiêu ưu tiên an toàn AI, Anthropic vừa hoàn tất vòng gọi vốn trị giá 13 tỉ USD trong tuần qua, giúp giá trị công ty tăng gấp ba lần lên 183 tỉ USD.

Hôm 3.9, Anthropic cho biết công cụ phát triển phần mềm Claude Code (ra mắt hồi tháng 5) đang tạo ra doanh thu thường niên hơn 500 triệu USD theo tỷ lệ hàng năm, với mức sử dụng tăng gấp hơn 10 lần chỉ trong ba tháng. Hiện nay, Anthropic có 300.000 khách hàng doanh nghiệp.

Mô hình lập trình Claude Opus 4.1 mới nhất của công ty đã đạt được điểm số dẫn đầu ngành là 74,5% trên SWE-bench Verified.

Dù phát triển mạnh, Anthropic vẫn phải đối mặt với cạnh tranh gay gắt. Vào tháng 8, OpenAI ra mắt mô hình GPT-5, được thiết kế với khả năng lập trình mạnh mẽ hơn. Lập trình vốn là điểm nhấn bán hàng của Claude. Các công ty khác như Google, Microsoft cũng đang phát triển công cụ hỗ trợ lập trình viên tối ưu hóa quy trình viết và gỡ lỗi mã.

Trước đó, Amazon và Google đã đầu tư mạnh vào Anthropic.

Những doanh nghiệp rót lượng vốn khổng lồ vào phát triển AI còn có Microsoft và Meta Platforms. Trong đó, Meta Platforms gần đây đã tăng cường chi tiêu cho nhân tài và hạ tầng AI.

Theo hãng tin Bloomberg, OpenAI đang trong giai đoạn thảo luận về một đợt bán cổ phiếu mới. Đợt này cho phép nhân viên hiện tại và cũ bán ra số cổ phiếu trị giá vài tỉ USD, có thể giúp OpenAI đạt mức định giá khoảng 500 tỉ USD. Đây là thỏa thuận có thể biến OpenAI thành công ty khởi nghiệp giá trị nhất thế giới.

Trong khi đó, Elon Musk được cho đang tìm mức định giá lên tới 200 tỉ USD cho công ty khởi nghiệp AI của mình là xAI.

Sơn Vân