Áp dụng công cụ kinh tế để thúc đẩy giao thông xanh tại Hà Nội và TP.HCM
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, Hà Nội và TP.HCM cần tiên phong công bố lộ trình chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh, đồng thời sử dụng công cụ kinh tế thay cho các biện pháp hành chính trong quản lý và kiểm soát phương tiện sử dụng xăng, dầu.
Nội dung này được nêu trong Thông báo số 490/TB-VPCP ngày 17/9/2025, về kết luận của Phó Thủ tướng đối với công tác xử lý ô nhiễm môi trường không khí, ô nhiễm sông ngòi tại hai đô thị lớn, cũng như việc triển khai Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý chất lượng không khí.
Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và địa phương, khẩn trương hoàn thiện kế hoạch tổng thể xử lý ô nhiễm môi trường, bao gồm các thành tố: không khí, nước, chất thải rắn. Trong giai đoạn trước mắt, cần tập trung vào ô nhiễm không khí, với 34 kế hoạch cụ thể từ các địa phương.
Ảnh minh họa
Hà Nội và TP.HCM - hai trung tâm chịu áp lực ô nhiễm lớn nhất sẽ được chọn làm trọng điểm để xây dựng các giải pháp đột phá, từ đó nhân rộng ra cả nước. Các địa phương phải đánh giá chính xác tình trạng ô nhiễm dựa trên chỉ số AQI (PM2.5, SO2, CO, NO2…), đồng thời xây dựng mục tiêu giảm thiểu theo từng năm và lộ trình 5 năm.
Bộ Xây dựng có trách nhiệm rà soát, ban hành quy chuẩn về quy hoạch đô thị tích hợp hạ tầng giao thông xanh, bao gồm hệ thống trạm sạc điện và trạm thay pin, hoàn thành trong quý IV/2025. Song song đó, bộ sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan ban hành quy chuẩn an toàn cho chung cư lắp đặt trạm/trụ sạc xe điện, thời hạn trước ngày 15/10/2025.
Bộ Xây dựng cũng phối hợp với UBND Hà Nội và TP.HCM để xây dựng, trình Chính phủ lộ trình phát triển hệ thống giao thông công cộng hiện đại như metro, tàu điện trên cao, xe buýt năng lượng sạch; đồng thời đề xuất cơ chế thu hút đầu tư tư nhân và hỗ trợ người dân sử dụng phương tiện xanh, báo cáo Thủ tướng trong tháng 10/2025.
Bộ Xây dựng chủ trì nghiên cứu, đề xuất sửa đổi quy định kiểm định khí thải phương tiện cơ giới đường bộ theo hướng siết chặt với xe cũ, không đạt tiêu chuẩn môi trường, hoàn thành trong quý IV/2025.
UBND Hà Nội và TP.HCM cần xây dựng kế hoạch hành động chi tiết, công khai lộ trình chuyển đổi sang phương tiện xanh, ban hành chính sách hỗ trợ cụ thể, khả thi nhằm tạo sự đồng thuận từ người dân và doanh nghiệp.
Hai thành phố phải rà soát, quy hoạch lại khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làng nghề; đồng thời xây dựng cơ chế, lộ trình di dời các cơ sở gây ô nhiễm ra khỏi khu vực nội thành và khu dân cư.
Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh: Việc quản lý, kiểm soát và chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch cần được thực hiện trên cơ sở công cụ kinh tế thay vì mệnh lệnh hành chính; đồng thời tăng cường giám sát khí thải, bụi và tiếng ồn phát sinh từ hoạt động xây dựng, góp phần tạo môi trường đô thị trong lành và bền vững.
