Áp lực tỷ giá khó đảo chiều mục tiêu chính sách tiền tệ

Chính sách tiền tệ nới lỏng dồn lực cho tăng trưởng

Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến ngày 8/8/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã tăng 10,28% so với cuối năm 2024 (tăng 19,9% so với cùng kỳ) và vượt xa mức tăng trưởng tín dụng hai năm gần nhất.

Tín dụng trong các tháng tiếp theo được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng mạnh, bởi thời gian qua đã có nhiều thông tin hỗ trợ bao gồm chỉ đạo từ Chính phủ yêu cầu NHNN chủ động chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2025 cho phù hợp với mục tiêu tăng trưởng GDP mới và việc NHNN tích cực nới room tín dụng cho các nhà băng.

Tính đến ngày 8/8/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã tăng 10,28% so với cuối năm 2024. Ảnh: MBS Research.

Cụ thể, tại Nghị quyết số 226 ban hành ngày 5/8/2025, Chính phủ đã yêu cầu NHNN chủ động điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2025 phù hợp với lạm phát và mục tiêu tăng trưởng 8,3 - 8,5%. Đồng thời, yêu cầu NHNN chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí, phấn đấu giảm thêm mặt bằng lãi suất cho vay để hỗ trợ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và sinh kế của người dân.

Trước đó, cuối tháng 7/2025, NHNN đã chủ động cấp thêm room tín dụng cho một số ngân hàng thương mại. Gần đây nhất, NHNN cũng ban hành Thông tư số 23/2025 có hiệu lực từ ngày 1/10/2025 với nội dung tổ chức tín dụng là bên nhận chuyển giao bắt buộc ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt theo quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng sẽ được giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc.

Quy định giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc với các tổ chức tín dụng là bên nhận chuyển giao bắt buộc ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt được kỳ vọng sẽ giải phóng thêm một lượng vốn lớn ra nền kinh tế. Bởi từ cuối năm ngoái đến nay, 4 ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc bao gồm Vietcombank, MB, VPBank, HDBank đều là các nhà băng có thị phần tín dụng lớn trong hệ thống (chiếm khoảng 25% thị phần dư nợ tín dụng toàn ngành).

Các chuyên gia dự báo tăng trưởng tín dụng cả năm 2025 có thể lên tới 18-20% để hỗ trợ tăng trưởng, đồng nghĩa với một lượng lớn tiền sẽ được bơm ra nền kinh tế. Điều này một mặt làm tăng áp lực huy động vốn tại các NHTM, mặt khác hàm ý NHNN có thể sẽ tiếp tục bơm ròng để hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống.

Thực tế, theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, thời gian qua, NHNN đã sử dụng công cụ thị trường mở để bơm tiền ngắn hạn nhằm hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống, giúp mở rộng tín dụng mà vẫn giữ ổn định mặt bằng lãi suất. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Chính phủ yêu cầu ổn định lãi suất để hỗ trợ sản xuất kinh doanh, dù tín dụng đang tăng.

Lũy kế 7 tháng đầu năm, ước tính NHNN đã bơm ròng gần 180,7 nghìn tỷ. Riêng tháng 7 qua, NHNN đã bơm ròng gần 86,2 nghìn tỷ đồng, qua đó hạ nhiệt lãi suất liên ngân hàng trong bối cảnh lãi suất liên ngân hàng liên tục duy trì đà tăng kể từ giữa tháng và đã có thời điểm chạm đỉnh 1 tháng tại mức 6,2% vào ngày 25/7.

Trông tín hiệu từ tỷ giá

Theo giới phân tích, chính sách tiền tệ nới lỏng cũng như môi trường mặt bằng lãi suất thấp nhằm hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng của Chính phủ là một trong 3 nguyên nhân chủ yếu khiến VND mất giá từ đầu năm đến nay, bên cạnh nhu cầu dự trữ ngoại tệ gia tăng do tác động từ biến động thuế quan và diễn biến giá vàng tăng mạnh kéo theo áp lực gián tiếp lên tỷ giá.

Tại họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 7 gần đây, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng thừa nhận chính sách tiền tệ đang gặp nhiều áp lực trong bối cảnh lạm phát có nguy cơ tăng trở lại và tỷ giá gặp nhiều áp lực. Theo nhà điều hành, nếu áp lực tỷ giá tiếp tục gia tăng, NHNN có thể cân nhắc dừng chu kỳ giảm lãi suất để giữ ổn định tỷ giá và tránh rủi ro bất ổn vĩ mô.

Trên thị trường, tỷ giá giao dịch tại các NHTM trong những tuần cuối tháng 7 có xu hướng bật, giao dịch quanh ngưỡng 25.990-26.380 VND cho hai chiều mua vào - bán ra, tương ứng mức mất giá khoảng 3,3% của VND so với USD từ đầu năm tới nay. Tính đến giữa tháng 8/2025, giá USD bán ra tại các NHTM đã tăng khoảng 3,5% so với đầu năm.

Dù vậy Chứng khoán DSC cho rằng đà tăng tỷ giá như hiện tại vẫn nằm trong mức cho phép của NHNN nhằm tập trung cho các mục tiêu nới lỏng chính sách tiền tệ và đẩy mạnh tăng trưởng.

Một yếu tố then chốt khác cũng góp phần hỗ trợ định hướng chính sách tiền tệ nới lỏng của NHNN là mặt bằng lạm phát đang được kiểm soát tốt, với CPI bình quân 7 tháng đầu năm tăng 3,26% so với cùng kỳ 2024 (so với ngưỡng mục tiêu 4–4,5% của Chính phủ).

Trong ngắn hạn, tỷ giá được dự báo vẫn sẽ tiếp tục chịu nhiều áp lực đi lên trong quý III do chênh lệch lãi suất VND và USD, dòng vốn FDI chững lại. Tuy nhiên, kỳ vọng FED giảm lãi suất trong quý IV năm nay có thể khiến đồng USD giảm giá và theo đó sẽ hỗ trợ hơn cho tỷ giá trong nước. Ngoài ra, gần đây, việc Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu NHNN tham mưu giải pháp phát hành trái phiếu bằng đồng USD sẽ giúp bổ sung nguồn USD trong nước để giúp ổn định tỷ giá trong ngắn hạn.

Dự báo cho cả năm, giới chuyên gia nhìn chung thống nhất rằng tỷ giá trung bình năm 2025 sẽ tăng khoảng 4% - 5% so với đầu năm. Trong đó, các áp lực nội tại như việc chênh lệch lãi suất USD-VND vẫn tiếp diễn, nguy cơ thặng dư thương mại bị thu hẹp và dòng vốn FDI sẽ chậm lại chờ đợi các thông tin rõ ràng hơn về thuế quan... sẽ là yếu tố chính góp phần vào đà tăng của tỷ giá; trong khi các yếu tố bên ngoài dự báo dần giảm sức ép.

Diên Vỹ