Apple tấn công vào thị trường Việt Nam: Dấu chấm hết cho hàng xách tay?

Trong nhiều thập niên qua, với thị trường 1,4 tỷ dân cũng như là nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, Trung Quốc là trung tâm của Apple trong quá trình trỗi dậy thành công ty công nghệ có giá trị nhất trên thế giới, đóng vai trò là xương sống cho cả sản xuất và tiêu dùng. Bên cạnh đó là chuỗi cung ứng mà nhà sản xuất iPhone đã dày công xây dựng tại đây.

Tuy nhiên, khi doanh số tại các thị trường phát triển như Trung Quốc chậm lại, việc mở cửa hàng trực tuyến tại Việt Nam, một trong những nền kinh tế đang phát triển nhanh nhất Đông Nam Á, cho thấy "nhà Táo khuyết" đã bắt đầu hướng tầm nhìn kinh doanh của mình sang những thị trường tiềm năng chưa được khai phá như Việt Nam.

Theo CNN, CEO Tim Cook đã nhắm đến các nền kinh tế mới nổi khi gọi những thị trường này là điểm sáng trong kết quả kinh doanh của Apple. Trong buổi họp công bố báo cáo tài chính quý I/2023, Tim Cook cho biết, ông đặc biệt hài lòng với hiệu suất tại các thị trường này trong quý I năm nay.

Giám đốc Daniel Ives của Wedbush Securities cho rằng, rõ ràng tốc độ tăng trưởng doanh số smartphone chững lại trên toàn cầu đã tạo áp lực buộc Apple phải tích cực tiến công vào những thị trường mới nổi.

Cũng theo ông Daniel Ives, trong những năm tới, các thị trường như Indonesia, Malaysia hay Ấn Độ sẽ trở thành những miếng bánh khổng lồ của Apple, dựa trên những động thái tích cực gần đây của hãng tại các quốc gia này.

Giám đốc Ives cho biết, việc bắt đầu bán hàng trực tuyến tại một nước thường diễn ra trước khi cửa hàng xuất hiện.

Điều này rất đúng với thị trường tại Ấn Độ. Nhà sản xuất iPhone đã mở Apple Store trực tuyến tại đây vào năm 2020, lần đầu cung cấp và hỗ trợ khách hàng trực tiếp. Sau gần 3 năm, ngày 18/4 và 20/4 vừa qua, Apple đã liên tiếp khai trương hai cửa hàng Apple Store đầu tiên tại quốc gia Nam Á này, họ nhấn mạnh tầm quan trọng của thị trường Ấn Độ với hãng và đang được dự đoán nhận được đầu tư nhiều hơn từ nhà Táo.

Chuyên gia phân tích Chiew Le Xuan của Canalys nhận định, màn khai trương Apple Store Online tại Việt Nam hôm 16/5 cho thấy công ty đang củng cố hơn nữa sự hiện diện tại các nước mới nổi.

Theo ông Chiew, gã khổng lồ công nghệ đã “tích cực tăng cường” sự hiện diện của mình trong khu vực châu Á trong những tháng gần đây, tăng cường phân phối và mạng lưới các đại lý ủy quyền.

Hiện Apple vẫn có dư địa lớn để phát triển tại các thị trường mới nổi này. Apple mới chỉ có chi nhánh tại những thị trường chính như Thái Lan và Singapore, trong khi ngay cả Indonesia, thị trường smartphone lớn thứ 6 thế giới cũng chưa có cửa hàng vật lý nào. Theo dữ liệu của Canalys, thị phần của Apple ở Indonesia là rất nhỏ, chỉ chiếm 1% vào năm 2022.

CEO Tim Cook cho biết: Chúng tôi đang nỗ lực ở những thị trường này, đồng thời nhận thấy các yếu tố như thị phần còn thấp cũng như độ lớn của nhân khẩu học là cơ hội tuyệt vời cho tập đoàn.

Apple là một trong những doanh nghiệp toàn cầu đang muốn mở rộng thị phần ở Đông Nam Á, nơi ngành sản xuất đang thu hút đầu tư rất lớn.

Theo hãng tư vấn Boston Consulting: Nền tảng người dùng tại đây cũng đầy hứa hẹn khi số lượng các hộ gia đình trung lưu và giàu có tại Việt Nam, Indonesia, Philippines và các nước khác tại Đông Nam Á dự kiến tăng khoảng 5% mỗi năm cho đến năm 2030, qua đó trở thành miếng bánh béo bở cho Apple.

Giám đốc Ives của Wedbush cho rằng, sự hấp dẫn từ tầng lớp trung lưu tại Đông Nam Á đã tạo nên sức hút cho thị trường mà trước đây Apple đã bỏ qua. Đây sẽ là cơ hội vàng cho Apple.

Dù vậy, gã khổng lồ công nghệ Mỹ vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức phía trước.

Trong nhiều năm qua, các thương hiệu cao cấp như Apple đã phải vật lộn để cạnh tranh tại những thị trường mới nổi vì giá sản phẩm tương đối cao. Theo chuyên gia Chiew của Canalys nhận định rằng iPhone có giá từ 470 USD đến 1.100 USD là tương đối đắt đỏ với người tiêu dùng tại phần lớn các nước Đông Nam Á, nơi mà người dùng chủ yếu sử dụng smartphone có giá dưới 200 USD.

Theo Chiew, sự vắng mặt của Apple tại những thị trường mới nổi như Việt Nam thường rõ ràng hơn khi ra mắt các mẫu iPhone mới. Những năm gần đây, người Việt Nam luôn nằm trong top đầu những người xếp hàng chờ mua iPhone mới ở Singapore.

Nếu sang mua iphone tại Singapore, người mua sẽ nhận được các ưu đãi hoàn thuế cho người ngoại quốc mua sắm tại đảo quốc này, khiến giá iPhone rẻ hơn nhiều nếu so sánh với giá chính hãng tại Việt Nam.

Thường thì người xếp hàng mua sử dụng sẽ ít hơn hẳn những người mua cho các chuỗi cửa hàng nhỏ. Hàng chuyển về Việt Nam càng sớm thì khi bán lại cho những người đang "khát" iPhone mới, giá sẽ càng cao. Trong 1 tuần đầu mở bán, nếu đưa được iPhone về Việt Nam, các cửa hàng sẽ bán ra ăn chênh lệch cả chục triệu đồng cho mỗi chiếc iPhone mới. Điều này càng khiến cho giá một chiếc iphone đến tay người dùng đắt đỏ hơn.

Thế nhưng điều này có thể sẽ thay đổi khi nhà Táo bắt đầu chú ý đến thị trường Đông Nam Á.

Giám đốc Ives của Wedbush dự đoán rằng Apple sẽ tiếp tục mở rộng hệ sinh thái của mình tại các thị trường mới nổi thông qua các chiến lược định giá khác nhau, nghĩa là thu hút người tiêu dùng bằng các chính sách ưu đãi về giá như những gì đã làm ở Trung Quốc trước đây.

Giám đốc Ives nhận định rằng, một khi người dùng chuyển sang sử dụng các sản phẩm của nhà Táo, họ có xu hướng gắn bó với nó và trở thành khách hàng trung thành. Đây là một phần cốt lõi trong thành công của Apple tại thị trường Trung Quốc và nhiều khả năng sẽ được lặp lại tại Việt Nam, Ấn Độ, Indonesia.

Chiew Le Xuan cho rằng, Apple sẽ đối mặt với những trở ngại không nhỏ tại Đông Nam Á, nơi một số quốc gia đưa ra yêu cầu nghiêm ngặt với các doanh nghiệp nước ngoài. Chẳng hạn, tại Indonesia, ít nhất 35% linh kiện trong hàng điện tử bán ra trong nước phải do nội địa sản xuất, qua đó buộc Apple nếu muốn tiếp cận thị trường này thì phải mở nhà máy sản xuất hoặc liên doanh tại đây.

Quy định tương tự đã khiến Apple không thể mở cửa hàng tại Ấn Độ trong nhiều năm, cho tới khi chính sách này được nới lỏng vào năm 2019.

Ông Ives cho rằng dù người dùng ngày một giàu có hơn, nhưng giá bán sản phẩm Apple vẫn cao tại nhiều thị trường mới nổi. Ông tin rằng, tăng trưởng của Apple vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn.

Di Di / Theo báo chí nước ngoài