Avison Young Việt Nam chỉ ra vị thế hưởng lợi của Việt Nam từ bối cảnh thương mại toàn cầu

Các chuyên gia của Avison Young Việt Nam nhận định năm 2025 sắp khép lại với nhiều tín hiệu khả quan, với căng thẳng thương mại Mỹ - Trung hạ nhiệt, thuế đối ứng của Mỹ với hàng xuất khẩu Việt Nam giảm xuống 20%.

Sự thay đổi của thương mại quốc tế trong nửa đầu năm.

Trên bình diện toàn cầu, dòng chảy thương mại quốc tế tiếp tục dịch chuyển một cách đa dạng hơn. Trong đó, xuất khẩu của Trung Quốc chuyển hướng từ Bắc Mỹ sang Mỹ Latinh, châu Âu và châu Phi, trong khi hàng hóa từ Đông Nam Á - bao gồm Việt Nam - tiếp tục tăng vào thị trường Bắc Mỹ.

Dự báo tác động của những xu hướng này đến xuất khẩu Việt Nam, các chuyên gia cho rằng câu trả lời tùy thuộc vào từng khu vực địa lý. Cụ thể, Mỹ sẽ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất, nhu cầu ổn định giúp các nhà nhập khẩu duy trì đơn hàng khi rủi ro thuế quan đã giảm. Mỹ Latinh tăng nhập khẩu hàng công nghệ tiêu dùng chủ yếu từ Trung Quốc, nhưng Việt Nam có thể trở thành nguồn cung bổ sung.

Khi châu Âu tăng mua hàng từ châu Á, Việt Nam có thể tận dụng để tăng thị phần nếu tuân thủ các quy định và chứng từ xuất xứ của EU. Bên cạnh đó, Châu Phi và Trung Đông đang tăng nhập khẩu nông sản, thực phẩm từ Việt Nam và đây cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam nếu nỗ lực đáp ứng tiêu chuẩn Halal. Còn khu vực nội Á (ASEAN, Hàn Quốc, Nhật Bản) vẫn duy trì nhu cầu ổn định với lợi thế thời gian giao hàng ngắn.

Dòng vốn FDI vào Việt Nam trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục ổn định.

Trong nước, Avison Young đánh giá cao những thay đổi về pháp lý và quy hoạch hậu sáp nhập tạo ra không gian phát triển mới, giúp tăng tính minh bạch và khuyến khích đầu tư xanh.

Kim ngạch xuất khẩu 10 tháng đạt 391 tỷ USD, tăng 16,2% so với cùng kỳ năm trước, phản ánh dòng vốn FDI ổn định - đặc biệt trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo. Đây vốn vẫn là “nam châm” thu hút FDI bất chấp biến động toàn cầu, đồng thời khẳng định năng lực sản xuất, vị thế hàng hóa Việt Nam và là nền tảng vững chắc cho bất động sản công nghiệp.

Avison Young dẫn chỉ số Export Potential Index của Bloomberg Economics, cho thấy Việt Nam là điểm sáng trong nhóm nền kinh tế mới nổi về khả năng thay thế Trung Quốc. Cụ thể, tuy xếp sau Ấn Độ và Mỹ, Việt Nam ghi điểm cao hơn Indonesia, Malaysia và Thái Lan về chi phí lao động và môi trường đầu tư. Đáng chú ý, hai yếu tố năng lực sản xuất và năng lượng của Việt Nam được đánh giá tương đương Trung Quốc - lợi thế hiếm có trong khu vực.

Một thế mạnh khác của Việt Nam nằm ở chính sách hội nhập sâu rộng. Mạng lưới các hiệp định thương mại tự do (FTA) đang hiệu lực của Việt Nam bao phủ 87% nền kinh tế thế giới, giúp hàng hóa “Made-in-Vietnam” vươn đến mọi lục địa.

Dù hưởng lợi lớn từ bối cảnh thương mại, Việt Nam vẫn đối diện nhiều hạn chế khiến giá trị gia tăng xuất khẩu Việt Nam còn thấp, bao gồm năng suất lao động, chi phí logistics và sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu.

“Năm 2023, năng suất lao động Việt Nam chỉ bằng 1/10 Singapore và 1/2 Trung Quốc. Chi phí logistics chiếm đến 16,8 - 17% GDP, cao hơn các nước trong khu vực, trong khi chỉ số hiệu quả logistics (Logistics Performance Index hay LPI) chỉ đạt 3,3 điểm - kém Trung Quốc 0,4 điểm và xếp thứ 43 toàn cầu. Sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu cũng khiến doanh nghiệp sản xuất thiếu chủ động: ngành ô tô nhập 80% linh kiện, tỷ lệ nội địa hóa điện tử chỉ 5-10%”, báo cáo chỉ ra..

Để tiến xa hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu, Avison Young đề xuất tập trung cải thiện bốn vấn đề. Thứ nhất là nâng cao chất lượng nhân lực. Thứ hai là đẩy mạnh đầu tư hạ tầng liên vùng, thông qua vốn công và mô hình hợp tác công - tư hay PPP. Thứ ba là tăng tự chủ nguồn cung nguyên liệu đầu vào. Cuối cùng là đảm bảo an ninh năng lượng, trong đó các dự án LNG cần được gỡ vướng mắc pháp lý để triển khai nhanh và hiệu quả hơn.

“Việc sáp nhập địa giới và tái cơ cấu cơ quan hành chính tạm thời làm gián đoạn một số quyết định và buộc nhà đầu tư rà soát lại bản đồ đầu tư. Song Việt Nam đang đơn giản hóa quy trình, hướng tới một thị trường thương mại, logistics và đầu tư năng động, minh bạch hơn”, ông David Jackson, Tổng Giám đốc Avison Young Việt Nam nhấn mạnh.

Nói về bất động sản công nghiệp - lĩnh vực hưởng lợi trực tiếp khi nhu cầu mở rộng sản xuất của doanh nghiệp tiếp tục tăng, ông David Jackson lưu ý tư duy cạnh tranh cần thay đổi khi chi phí không còn là thế mạnh thu hút FDI.

Theo chuyên gia, bảng giá đất mới 2026 và việc kết thúc ưu đãi thuế Thu nhập Doanh nghiệp cho khách thuê trong khu công nghiệp sẽ thay đổi luật chơi. Do đó, cần xây dựng niềm tin và củng cố năng lực hợp tác quốc tế bằng chất lượng nguồn cung, dịch vụ giá trị gia tăng, nâng cao tính chuyên nghiệp và minh bạch.

“Duy trì tâm thế lạc quan nhưng hành động có chiến lược là chìa khóa để các dự án bất động sản công nghiệp phát triển ổn định và bền vững”, ông David Jackson kết luận.

Đỗ Kiều