Ba dấu hiệu cảnh báo sớm trẻ mắc tay chân miệng trở nặng

Các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương, Hà Nội, cho biết số trẻ mắc bệnh tay chân miệng đến khám tại cơ sở ý tế này đang có chiều hướng gia tăng. Trong tháng 4 và 5, đơn vị ghi nhận 776 bệnh nhi mắc tay chân miệng đến khám, tăng 759 ca so với 2 tháng trước đó. Trong đó, 114 trẻ phải nhập viện điều trị.

Biến chứng nguy hiểm của tay chân miệng

TS.BS Đỗ Thiện Hải, Phó giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, cho biết bệnh tay chân miệng xuất hiện quanh năm, đặc biệt giai đoạn giao mùa là thời điểm thuận lợi nhất cho virus gây bệnh phát triển.

Trẻ mắc tay chân miệng thường có các biểu hiện như sốt (sốt nhẹ hoặc sốt cao) và tổn thương ở da (dát đỏ, mụn nước ở các vị trí đặc biệt như họng, quanh miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, đầu gối). Tuy nhiên, một số trẻ chỉ có biểu hiện loét miệng hoặc nổi nốt nhỏ ở mông hay bẹn. Gia đình không chú ý sẽ rất khó phát hiện.

Điển hình như bé Hoàng Nam (15 tháng tuổi) nhập viện do sốt cao 39-40 độ C không hạ, quấy khóc, đau miệng, không ăn được. "Tôi chỉ nghĩ con bị sốt, nhiệt miệng nên không ăn được. Tôi không biết con mắc bệnh tay chân miệng, vì lúc ở nhà tay chân con chưa nổi nốt gì cả", mẹ bé Nam cho hay.

Theo TS.BS Đỗ Thiện Hải, đa phần trẻ mắc bệnh có diễn biến nhẹ, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh cũng có thể biến chứng nguy hiểm như sốc, viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp, thậm chí tử vong.

Số lượng trẻ mắc Tay chân miệng đang có chiều hướng gia tăng. Ảnh: BVCC.

"Khi phát hiện trẻ mắc bệnh, gia đình nên đưa con đến khám tại các cơ sở y tế, để được tư vấn về cách chăm sóc, cách nhận biết triệu chứng nặng để đưa con đến điều trị kịp thời. Cha mẹ không nên tìm hiểu trên mạng rồi tự ý dùng thuốc, có thể khiến bệnh nặng thêm", bác sĩ Hải lưu ý.

Phó giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới chỉ ra 3 dấu hiệu sớm cảnh báo bệnh diễn tiến nặng:

- Sốt cao không đáp ứng với điều trị: Trẻ sốt trên 38,5 độ C kéo dài hơn 48 giờ và không đáp ứng với thuốc hạ nhiệt.

- Giật mình: Đây là dấu hiệu của tình trạng nhiễm độc thần kinh. Cha mẹ chú ý phát hiện triệu chứng này ngay cả khi trẻ đang chơi, quan sát tần suất giật mình có tăng theo thời gian hay không.

- Quấy khóc dai dẳng kéo dài: Trẻ có thể quấy khóc nhiều, thậm chí cả đêm không ngủ. Trẻ cứ ngủ khoảng 15-20 phút lại dậy quấy khóc khoảng 15-20 phút rồi ngủ tiếp. Nhiều cha mẹ thường giải thích là do bé có các nốt đau miệng nhưng thực tế không phải vậy. Đó là do tình trạng nhiễm độc thần kinh ở giai đoạn rất sớm.

"Đã có nhiều trường hợp trẻ biến chứng nặng do gia đình không biết nên bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo đáng tiếc. Nếu trẻ có một trong 3 triệu chứng nêu trên, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời, không nên chủ quan tự theo dõi ở nhà", TS.BS Đỗ Thiện Hải nhấn mạnh.

Các biện pháp phòng ngừa tay chân miệng

Hiện chưa có vaccine và thuốc điều trị đặc hiệu bệnh tay chân miệng. Mỗi lần trẻ nhiễm bệnh chỉ tạo ra kháng thể với một loại virus nhất định. Trẻ có thể mắc bệnh trở lại nếu bị nhiễm virus khác thuộc nhóm Enterovirus. Do đó, chú trọng phòng bệnh trong cộng đồng là biện pháp tốt nhất để bảo vệ trẻ và gia đình.

- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn; ăn/cho trẻ ăn; bế ẵm trẻ; sau khi đi vệ sinh, thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.

- Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: Ăn chín, uống sôi; vật dụng ăn uống được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng; dùng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi, dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.

- Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.

- Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.

- Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.

Bác sĩ Hải khuyến cáo các gia đình có con mắc tay chân miệng cần báo ngay cho trường học, nhà trẻ hoặc cơ quan y tế gần nhất để có phương án vệ sinh các bề mặt, dụng cụ mà trẻ đã từng tiếp xúc. Đồng thời, phụ huynh cần theo dõi sức khỏe của các bé đã tiếp xúc với trẻ mắc bệnh. Đây cũng là một biện pháp cần thiết để phòng bệnh, tránh lây lan ra cộng đồng.

Phương Anh