Ba dự án đường bộ cao tốc có tổng mức đầu tư 84.463 tỷ đồng

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể.

Dự án áp dụng các công nghệ tiên tiến

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, việc triển khai đầu tư dự án phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030; Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; Quy hoạch mạng lưới đường bộ, Quy hoạch sử dụng đất quốc gia và Kế hoạch sử dụng đất quốc gia 5 năm 2021-2025, quy hoạch các ngành, các địa phương.

Cụ thể, dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu dài 53,7km qua 2 tỉnh, kết nối thành phố Biên Hòa với cảng biển Cái Mép - Thị Vải; đầu tư giai đoạn 1 với quy mô 4 - 6 làn xe.

Dự án đường cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột dài 117,5km qua 2 tỉnh, kết nối thành phố Buôn Ma Thuột với cảng biển Nam Vân Phong; đầu tư giai đoạn 1 với quy mô 4 làn xe.

Dự án đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng dài 188,2km qua 4 tỉnh/thành phố, kết nối thành phố Châu Đốc (tỉnh An Giang) với cảng biển Trần Đề (tỉnh Sóc Trăng); đầu tư giai đoạn 1 với quy mô 4 làn xe.

Dự án áp dụng các công nghệ tiên tiến, hiện đại nhằm bảo đảm an toàn, thuận tiện cho người sử dụng dịch vụ và các cơ quan quản lý, khai thác dự án. Trong đó, giải pháp thiết kế về hướng tuyến, nền mặt đường đáp ứng tiêu chuẩn đường cao tốc; thiết kế nút giao khác mức, cầu vượt, hầm chui dân sinh, đường gom dân sinh bảo đảm kết nối thuận lợi, giảm thiểu chia cắt cộng đồng dân cư; bố trí hệ thống thu phí, giao thông thông minh, trạm dừng nghỉ thuận lợi cho việc quản lý khai thác, bảo đảm an toàn.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, Chính phủ đã xây dựng một số cơ chế, chính sách đặc thù và nếu được áp dụng, dự kiến tiến độ các dự án như sau: Chuẩn bị đầu tư năm 2022, khởi công năm 2023, dự án Biên Hòa - Vũng Tàu cơ bản hoàn thành năm 2025; dự án Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng cơ bản hoàn thành một số đoạn có lưu lượng lớn năm 2025 và toàn tuyến năm 2026.

Cụ thể, sơ bộ tổng mức đầu tư các dự án khoảng 84.463 tỷ đồng. Trên cơ sở tiến độ triển khai 3 dự án, dự kiến nhu cầu vốn trong giai đoạn 2021-2025 khoảng 60.124 tỷ đồng, chuyển tiếp giai đoạn 2026-2030 khoảng 24.339 tỷ đồng. Nguồn vốn giai đoạn 2021-2025, Chính phủ dự kiến bố trí từ: Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đã dự kiến phân bổ cho 3 dự án khoảng 26.147 tỷ đồng; Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của Bộ Giao thông Vận tải sau khi rà soát, sắp xếp lại khoảng 2.203 tỷ đồng; Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội khoảng 9.620 tỷ đồng; tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2021 khoảng 13.796 tỷ đồng; ngân sách địa phương khoảng 8.358 tỷ đồng.

Cân nhắc việc thu hồi 860ha đất trồng lúa

Trình bày Báo cáo thẩm tra chủ trương đầu tư các dự án trên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế nhất trí với sự cần thiết đầu tư 3 dự án này với những lý do đã nêu tại Tờ trình Chính phủ nhằm cụ thể hóa Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 đã được Đại hội lần thứ XIII của Đảng thông qua. Đồng thời, việc đầu tư các tuyến cao tốc này sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của các vùng có tuyến cao tốc đi qua, giúp tăng cường việc bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị cần đánh giá kỹ tính cấp thiết, khả năng bố trí nguồn lực, đánh giá tác động của việc sử dụng vốn đầu tư công triển khai cùng lúc nhiều dự án hạ tầng đối với lạm phát, khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, sự cân đối và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực, năng lực quản lý, khả năng gây ra tình trạng khan hiếm và tăng giá nguyên vật liệu.

Trong đó, có ý kiến cho rằng có sự khác biệt về chiều dài của các tuyến cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột và Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng so với Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050, do đó đề nghị Chính phủ báo cáo, làm rõ.

Theo ông Vũ Hồng Thanh, thực tế triển khai các dự án thời gian qua cho thấy tiến độ thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phụ thuộc vào sự chỉ đạo, điều hành của các cấp chính quyền địa phương. Vì vậy, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ có các giải pháp chỉ đạo, điều hành quyết liệt, đồng bộ để nâng cao công tác phối hợp giữa các cơ quan thực hiện và có chế tài gắn trách nhiệm đối với các cấp chính quyền địa phương để bảo đảm được tiến độ hoàn thành các dự án. Đồng thời, Chính phủ cần quan tâm và ban hành chính sách hợp lý và đền bù thỏa đáng đối với người dân bị ảnh hưởng của các dự án, đặc biệt đối với khu vực giáp ranh giữa hai địa phương.

Cụ thể, có ý kiến cho rằng dự án Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng cần thu hồi 860ha đất trồng lúa, do đó cần báo cáo Quốc hội ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định. Tuy nhiên, một số ý kiến khác cho rằng Luật Đất đai không quy định Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa đối với dự án đã được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư, hơn nữa, Chính phủ cũng đã đề xuất Quốc hội xem xét diện tích đất trồng lúa cần được chuyển đổi và để tránh phát sinh thủ tục kéo dài thời gian chuẩn bị dự án, đề nghị thực hiện theo đúng quy định pháp luật.

Đình Hiệp