Ba Lan phản bác ông Trump về cáo buộc UAV Nga xâm nhập: 'Không có chuyện nhầm lẫn'

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đứng trước các máy bay chiến đấu F-16 của Không quân Ba Lan khi ông tổ chức họp báo về mối đe dọa từ UAV Nga tại Căn cứ Không quân Chiến thuật số 32 ở Lask, cách Lodz, Ba Lan khoảng 30 km về phía tây nam, ngày 11/9. Ảnh: Reuters.

Ba Lan hôm 12/9 đã bác bỏ gợi ý của ông Donald Trump rằng việc máy bay không người lái của Nga xâm nhập không phận nước này có thể chỉ là một sai lầm – một sự mâu thuẫn hiếm hoi từ một trong những đồng minh thân cận nhất của Washington tại châu Âu.

Hôm thứ Tư, Ba Lan, với sự yểm trợ từ các máy bay NATO, đã bắn hạ những chiếc UAV vi phạm không phận, đánh dấu lần đầu tiên một thành viên của liên minh quân sự phương Tây nổ súng trong cuộc chiến Nga–Ukraine.

Nga khẳng định lực lượng của họ chỉ đang tấn công Ukraine và không có ý định nhắm vào mục tiêu nào tại Ba Lan. Ông Trump hôm thứ Năm phát biểu với báo giới ở Washington: “Có thể đó chỉ là một sai lầm”.

Tuy nhiên, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã đáp trả trên mạng X: “Chúng tôi cũng mong rằng vụ tấn công bằng UAV vào Ba Lan chỉ là một sai lầm. Nhưng nó không phải. Và chúng tôi biết điều đó”.

Sau làn sóng chỉ trích mạnh mẽ từ các lãnh đạo châu Âu về vụ việc, Đức tuyên bố sẽ mở rộng phạm vi kiểm soát không phận trên lãnh thổ Ba Lan.

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc dự kiến họp theo yêu cầu của Ba Lan để thảo luận về sự cố này. NATO cũng tổ chức họp báo trong tối nay với sự tham gia của Tổng thư ký Mark Rutte và Tư lệnh Tối cao Liên minh châu Âu, tướng Alexus Grynkewich thuộc Không quân Mỹ.

“Không thể gọi đó là nhầm lẫn”

Việc ban lãnh đạo Warsaw trực tiếp bác bỏ lời của ông Trump là điều gần như chưa từng có, thể hiện sự lo ngại ngày càng tăng của châu Âu trước việc Tổng thống Mỹ sẵn sàng cân nhắc lời giải thích từ Moscow.

Ba Lan vốn là một trong những đồng minh thân cận nhất của Mỹ ở châu Âu. Nước này từng ca ngợi ông Trump vì đã thúc giục châu Âu tăng chi tiêu quốc phòng, và chính quyền Trump cũng nhiều lần khen ngợi Ba Lan vì dành tỷ lệ ngân sách quốc phòng cao nhất NATO – thậm chí cao hơn cả Mỹ.

Thứ trưởng Quốc phòng Ba Lan Cezary Tomczyk khẳng định: “Tôi nghĩ đây là thông điệp cần phải đến được với Tổng thống Trump hôm nay: không có chuyện nhầm lẫn – đây là một cuộc tấn công có chủ đích của Nga”.

Warsaw mô tả việc xâm phạm không phận là nỗ lực của Nga nhằm thử khả năng phản ứng của Ba Lan và NATO. Trong ngày thứ Sáu, Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski có mặt tại Kiev để hội đàm.

Lo ngại về khả năng phòng thủ của châu Âu

Sự cố tuần này đã làm dấy lên câu hỏi về mức độ sẵn sàng của NATO trước các cuộc tấn công bằng UAV cũng như an ninh của hàng không dân sự tại châu Âu.

Các lãnh đạo châu Âu cho rằng đây là minh chứng mới nhất cho thấy Moscow không hề quan tâm đến một thỏa thuận hòa bình ở Ukraine – chỉ vài tuần sau khi ông Trump tiếp Tổng thống Vladimir Putin ở Alaska và rút lại yêu cầu Nga phải chấp nhận lệnh ngừng bắn ngay lập tức.

Ông Trump liên tục đưa ra hạn chót cho Moscow phải đồng ý ngừng bắn hoặc đối mặt với lệnh trừng phạt mới, nhưng sau đó lại rút lời.

Trong tuần này, các quan chức châu Âu đã có mặt tại Washington để tìm cách phối hợp áp đặt trừng phạt Nga với chính quyền Mỹ. Trước đây, việc công bố trừng phạt chung là thông lệ thường thấy, nhưng điều này chưa xảy ra kể từ khi ông Trump quay lại Nhà Trắng.

Hôm thứ Sáu, các quốc gia thành viên EU đã đồng ý gia hạn 6 tháng danh sách trừng phạt hiện có, bao gồm cấm đi lại và đóng băng tài sản của các cá nhân, công ty liên quan đến chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cùng ngày tuyên bố tiến trình đàm phán hòa bình đang bị tạm dừng và cáo buộc “chính châu Âu đang cản trở” tiến trình này.

Pháp cho biết sẽ triệu tập Đại sứ Nga. Một ngày trước đó, Paris đã tuyên bố triển khai 3 chiến đấu cơ Rafale để hỗ trợ Ba Lan bảo vệ không phận, trong khi Đức cam kết tăng cường hiện diện ở sườn đông NATO. Nhật Bản cũng thông báo sẽ hạ trần giá dầu thô Nga nhằm trừng phạt Moscow vì tiếp tục tiến hành chiến tranh ở Ukraine.

Huyền Chi