Bác Hồ ở Làng Sảo

Bia di tích lịch sử quốc gia Làng Sảo.

Trong Cách mạng Tháng 8 năm 1945 và kháng chiến chống Pháp xâm lược, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sống, làm việc gần 6 năm, trên 20 địa điểm khác nhau ở Tuyên Quang. Trong đó, thôn Làng Sảo, xã Hợp Thành, Sơn Dương (Tuyên Quang) là nơi ở và làm việc đầu tiên của Bác Hồ khi trở lại Việt Bắc lãnh đạo toàn dân kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (2-4-1947).

Làng Sảo cách huyện lỵ Sơn Dương 2 km về hướng đông bắc (nằm phía trái tuyến quốc lộ 37 từ Tuyên Quang đi Thái Nguyên), giáp với xã Bình Yên. Ngày ấy, làng chỉ là một xóm nhỏ với 15 nóc nhà của đồng bào dân tộc Tày; rừng rậm rạp, nhưng có nhiều đường mòn đi lại thuận tiện cả trong vùng ATK - Tân Trào, sang Đại Từ, Định Hóa (Thái Nguyên).

Tại đây, Bác đã ở, làm việc tại nhà ông Ma Văn Hiến một thời gian, sau đó để tiện công việc và giữ bí mật, Bác Hồ chuyển lên ở và làm việc tại căn lán nhỏ (gọi là lán 1) của gia đình bà Đinh Thị Tư ở cánh đồng Củ Đại, sát chân núi Lim. Cách lán Bác ở khoảng 100 m là lán Bộ Tài chính, nơi ở, làm việc của đồng chí Bộ trưởng Lê Văn Hiến và cách lán của Bác Hồ khoảng 200 m là nơi đặt trụ sở Phủ Thủ tướng, nơi ở và làm việc của đồng chí Phạm Văn Đồng.

Trong thời gian ở Làng Sảo, Bác Hồ chủ trì Hội nghị Trung ương cụ thể hóa đường lối kháng chiến và rút kinh nghiệm những tháng đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc; khai mạc Hội nghị Dân quân du kích toàn quốc nhằm đẩy mạnh phong trào chiến tranh du kích trong cả nước và nhiều phiên họp quan trọng khác.

Đặc biệt, vào đúng Ngày sinh nhật Người 19-5-1947, các đồng chí phục vụ chuẩn bị một bó hoa rừng đến chúc mừng. Nhận bó hoa từ tay các đồng chí, Người rất xúc động và đề nghị dành tặng những bông hoa đó đi viếng mộ đồng chí Lộc (người được phân công lo việc ăn uống cho Chủ tịch Hồ Chí Minh) vừa mới mất trước đó ít ngày vì bệnh sốt rét.

Đã 73 năm trôi qua, căn lán nhỏ nơi ở và làm việc của Bác Hồ, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ năm xưa đã trở thành di tích lịch sử quan trọng; ngôi nhà cũ của ông Ma Văn Hiến, Bác Hồ đã ở và làm việc ngày đầu về Làng Sảo đã được thay bằng ngôi nhà mới khang trang. Nhân dân Làng Sảo tự hào bởi truyền thống cách mạng trong kháng chiến và nay truyền thống đó đang được phát huy để xây dựng cuộc sống ấm no.

Hoàng Anh