Bắc Kinh và Washington sẽ không nhượng bộ nhau trong kiểm toán các công ty đại chúng?
165 công ty có trụ sở tại Trung Quốc, Hồng Kông đang đối mặt nguy cơ bị hủy niêm yết tại Mỹ do các quy định mới về kiểm toán, trong đó có những công ty quy mô lớn như China Life Insurance, Aluminium Corporation of China (Chalco), Sinopec, Alibaba, Baidu, Sohu.com… Danh sách các công ty này do Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) đưa ra trong bối cảnh các nhà làm luật Mỹ đẩy nhanh việc hủy niêm yết các công ty này sớm nhất vào năm 2023.
Theo quy định, các công ty giao dịch đại chúng ở Mỹ bắt buộc phải được thanh tra kiểm toán bởi Ban giám sát kế toán các công ty đại chúng (PCAOB), cơ quan do SEC chỉ định. Tuy nhiên nhiều doanh nghiệp Trung Quốc luôn từ chối việc thanh tra kiểm toán với lý do bảo mật và an ninh quốc gia.
Các cuộc đàm phán giữa SEC và Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) cho thấy phía Trung Quốc bước đầu có sự nhượng bộ, CSRC hồi tháng 4-2022 đã đề xuất cho phép các cơ quan quản lý nước ngoài thanh tra kết quả kiểm toán của doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết ở Mỹ.
Trong khi đó, SEC không có dấu hiệu sẽ bớt gây áp lực trước sự nhượng bộ của Bắc Kinh do các nhà lập pháp lưỡng đảng tại Mỹ đang thúc đẩy lập trường cứng rắn với Trung Quốc khi đã thông qua luật hủy niêm yết đối với những công ty không tuân thủ yêu cầu kiểm toán sau 2 năm.
Trước động thái này, 5 công ty quốc doanh Trung Quốc gồm hãng bảo hiểm China Life Insurance, hãng nhôm Aluminium Corporation of China (Chalco) và các hãng dầu Sinopec, Sinopec Shanghai Petrochemical Co, PetroChina thông báo sẽ nộp đơn xin rút niêm yết khỏi sàn chứng khoán New York trong tháng này.
Redmond Wong – chiến lược gia khu vực Trung Quốc tại Saxo Bank dự báo 2 hãng hàng không Trung Quốc khác là China Eastern Airlines và China Southern Airlines cũng sớm theo chân. 2 hãng bay này do Ủy ban Giám sát và Quản lý Tài sản thuộc Chính phủ Trung Quốc (SASAC) kiểm soát, tương tự 4 trong 5 công ty sắp rút niêm yết ở trên.
Gary Ng – nhà kinh tế học cấp cao tại Natixis nhận định việc các doanh nghiệp Trung Quốc muốn hủy niêm yết tại Mỹ không phải là tín hiệu tốt cho cuộc tranh cãi về kiểm toán giữa hai nước. “Chúng ta có thể chứng kiến nhiều công ty nhà nước và tư nhân khác của Trung Quốc sẽ làm điều tương tự”, ông Gary Ng dự báo.
Tâm điểm của vài tuần tới sẽ là các hãng đang nắm giữ “lượng dữ liệu khổng lồ” hàng triệu người dùng cá nhân, doanh nghiệp và tổ chức Trung Quốc, như Alibaba, Baidu, BiliBili, JD.com, Pinduoduo, Sohu.com, iQIYI, KE, Weibo và Tencent Music Entertainment có thể sẽ theo chân các công ty trên rút khỏi thị trường chứng khoán Mỹ.
Bắc Kinh và Washington từ lâu đã thảo luận về nguy cơ các công ty Trung Quốc bị hủy niêm yết tại Mỹ. Tuy nhiên, khả năng Trung Quốc nhượng bộ vô cùng mong manh trong bối cảnh hai nước ngày càng cạnh tranh lẫn nhau trên toàn cầu.
Theo Bloomberg
Bảo Hà