Bắc Lý: Vững vàng nơi biên cương xứ Nghệ

Bình yên biên giới với “thế trận lòng dân”!

Bắc Lý là một trong 21 xã, thị trấn thuộc huyện Kỳ Sơn (Nghệ An) cũ. Sau khi thực hiện chính quyền hai cấp, xã Bắc Lý là một trong 7 xã thuộc Kỳ Sơn cũ và là một trong 9 xã của tỉnh Nghệ An không thuộc diện sáp nhập, vẫn giữ nguyên diện tích cũng như dân số. Là xã vùng biên, có đường biên giới giáp nước bạn Lào dài hơn 3,5km, Bắc Lý là mảnh đất phên dậu xưa nay thuộc diện đặc biệt khó khăn của tỉnh Nghệ An nói riêng, cả nước nói chung.

Là địa bàn biên giới, khác với những suy nghĩ thường gắn với sự phức tạp về an ninh, trật tự an toàn xã hội, Bắc Lý bao năm qua vẫn luôn vững chãi, yên bình. Đây là nơi sinh sống của gần 1.000 hộ gia đình với gần 5.000 nhân khẩu, gồm các dân tộc Mông, Thái, Khơ Mú và Kinh. Có thể nói, Bắc Lý là xã vùng biên có bức tranh văn hóa dân tộc phong phú, đặc sắc.

Đường vào Bắc Lý mờ sương.

Người dân Bắc Lý sống chủ yếu dựa vào nương rẫy. Những năm gần đây, đa phần thanh niên trai tráng trong độ tuổi lao động đã biết đi làm ăn xa, chủ yếu làm công nhân cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước, gửi tiền về phụ giúp gia đình. Cuộc sống nơi mảnh đất phên dậu này vì thế đã và đang đổi thay từng ngày. Người dân không chỉ được thụ hưởng các chính sách ưu đãi, sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước, mà còn chủ động vươn lên làm kinh tế, tìm kiếm việc làm để thoát nghèo.

Điều này thể hiện rõ qua số liệu thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt 19 triệu đồng/người/năm, tăng 3 triệu đồng so với năm 2020, đạt 118% so với chỉ tiêu Đại hội. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng dần tỷ trọng dịch vụ, công nghiệp – xây dựng, giảm dần nông, lâm nghiệp…

Thực tế, Bắc Lý xưa nay gắn với cái nghèo do địa hình núi cao hiểm trở, hạ tầng giao thông vô cùng khó khăn, chủ yếu là tuyến đường độc đạo Quốc lộ 16 và cách trung tâm huyện lỵ cũ gần 60km. Dù kinh tế còn nhiều khó khăn, nhưng Bắc Lý từ xưa đến nay luôn là xã vùng biên bình yên, an ninh biên giới vững chắc. Để giữ vững được mục tiêu đó là cả một sự nỗ lực lớn của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trên mảnh đất khó này.

Bí thư Đảng ủy xã Bắc Lý Lữ Quang Hưng.

Đúng như lời tâm sự của Bí thư Đảng ủy Lữ Quang Hưng, điều quan trọng nhất là giữ vững mục tiêu bình yên biên giới, bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc, không để phát sinh các vụ việc phức tạp ảnh hưởng đến đời sống Nhân dân, an ninh trật tự và an toàn xã hội. Người dân dù cuộc sống còn khó khăn nhưng vẫn giữ gìn được những nét văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, không bị mai một theo năm tháng.

Sự bình yên của vùng đất phên dậu ấy không tự nhiên mà có, không dễ dàng để vững vàng qua bao năm tháng, mà được tạo dựng từ “thế trận lòng dân” được củng cố, gắn kết chặt chẽ bằng quyết tâm cao nhất của cả chính quyền và người dân.

Đó là ý thức đại đoàn kết dân tộc, tinh thần tự cường, nỗ lực không ngừng qua bao thăng trầm; là sự lãnh đạo của chính quyền, sự tin tưởng, đồng thuận của Nhân dân; là sự sát cánh, đồng hành kịp thời của lực lượng Công an, Biên phòng với các phương án phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật “từ sớm, từ xa”, bảo đảm vững chắc an ninh biên giới, an ninh nội địa.

Đó còn là sự gương mẫu, tận tụy vì Nhân dân phục vụ của cả hệ thống chính quyền cấp xã; là sự sẻ chia kịp thời những khó khăn, nhọc nhằn với người dân trong mọi hoàn cảnh. Làm cán bộ xã vùng biên, muốn dân tin, dân yêu, dân nghe theo thì phải sống bám làng, bám bản, bám công việc, gần dân, sát dân và xem dân như người thân.

Đơn cử như lực lượng Biên phòng bám địa bàn nơi đây, ngoài nhiệm vụ chuyên môn, các chiến sĩ không chỉ xem “Đồn là nhà, biên giới là quê hương”, mà còn coi người dân như anh em ruột thịt. Không chỉ hỗ trợ bà con tăng gia sản xuất, phát triển kinh tế, các anh còn nhận đỡ đầu, nuôi dưỡng nhiều em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Các anh còn là cầu nối, cánh tay nối dài của sự yêu thương, đùm bọc giữa các mạnh thường quân, doanh nghiệp, nhà hảo tâm với những nghĩa cử thiết thực cả về vật chất lẫn tinh thần dành cho bà con nơi đây. Tất cả vì Nhân dân, vì sự bình yên vùng biên…

Bắc Lý đang từng ngày đổi mới

Nằm trong chuỗi hoạt động hướng về Tết vì người nghèo dịp cuối năm 2025, chuẩn bị đón Tết Bính Ngọ, mới đây chúng tôi có dịp trở lại Bắc Lý, trở lại với bà con nơi mảnh đất này. Điều cảm nhận rõ nét nhất chính là sự đổi thay mạnh mẽ từng ngày của Bắc Lý nói chung, của từng nếp nhà sàn của đồng bào Mông, Thái, Khơ Mú nói riêng – khang trang hơn, vững chãi hơn.

Trụ sở cơ quan Đảng, chính quyền xã nay cũng khang trang hơn. Lực lượng Công an, Ban Chỉ huy Quân sự xã Bắc Lý được bố trí làm việc riêng biệt, bảo đảm điều kiện thực hiện nhiệm vụ, giúp cán bộ chuyên trách yên tâm công tác. Tuyến Quốc lộ 16 qua Bắc Lý sau nhiều đợt mưa bão, lũ lụt bị hư hỏng hiện đang được nâng cấp, cải tạo, hứa hẹn trước Tết Nguyên đán Bính Ngọ sẽ được thảm nhựa khang trang, bảo đảm an toàn cho việc đi lại, vui Tết, đón Xuân của bà con Nhân dân.

Một góc xã Bắc Lý hôm nay.

Nhìn vào khu vực dân cư trung tâm xã, hiện lên sắc màu của những ngôi nhà mái đỏ kiên cố, vững chãi, cùng một số hàng quán ăn uống, buôn bán hàng hóa phục vụ bà con địa phương và khách vãng lai. Bắc Lý hôm nay hiện lên sầm uất hơn, vững vàng hơn sau bao khó nhọc vươn lên trong nghịch cảnh.

Người dân Bắc Lý đã và đang có những bước chuyển biến rõ nét cả về tư duy lẫn nhận thức, từng bước loại bỏ các phong tục lạc hậu, thay vào đó là những bản làng, cụm dân cư văn minh, sáng – xanh – sạch hơn. Tinh thần đại đoàn kết ngày càng được củng cố thông qua phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; công tác xây dựng gia đình, làng, bản, đơn vị văn hóa được quan tâm, triển khai đồng bộ.

Cơ sở hạ tầng y tế từng bước được đầu tư, các trang thiết bị khám chữa bệnh ngày càng hoàn thiện, cơ bản đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe Nhân dân. Chất lượng, trình độ chuyên môn của đội ngũ y tế được nâng lên; hiện trạm y tế xã có 2 bác sĩ công tác, 13/13 bản có cộng tác viên dân số. Các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế được triển khai hiệu quả.

Trao những món quà, gửi gắm yêu thương đến mảnh đất biên giới Bắc Lý của Tổ quốc.

Thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021–2025, xã Bắc Lý đạt 9/19 tiêu chí; 13/13 bản đạt từ 6–8 tiêu chí. Trong năm, xã đã tiếp nhận 250 tấn xi măng để xây dựng đường giao thông nông thôn tại 4 bản (Huồi Cáng 1, Na Kho, Huồi Cáng 2 và bản Buộc) với tổng chiều dài 2.280m.

Chứng kiến “hình hài” Bắc Lý hôm nay trong chuyến công tác trao quà dịp này, anh Hồ Như Kiên, cán bộ Phòng Văn hóa – Xã hội phường Trường Vinh (Nghệ An), không khỏi ngỡ ngàng và tự hào về một xã vùng biên giới với tinh thần nỗ lực, kiên cường, tự cường vượt khó, bảo đảm an sinh xã hội, quốc phòng – an ninh.

“Hiếm có dịp trở lại Bắc Lý, nhưng chuyến đi này cho tôi thấy rõ sự đổi thay nơi mảnh đất này bằng nỗ lực của cả hệ thống chính quyền và bà con các dân tộc. Bắc Lý hôm nay đã thực sự đổi thay trên nhiều phương diện, dù vẫn còn không ít khó khăn, chông gai phía trước. Nhưng với quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân, tôi tin rằng mảnh đất phên dậu máu thịt này sẽ sớm vượt qua thách thức, phát triển mạnh mẽ kinh tế – xã hội, bảo đảm vững chắc an ninh biên giới, để quê hương Bắc Lý ngày càng giàu đẹp, văn minh”, anh Kiên bày tỏ.

Dịp này, Công ty Cổ phần Giáo dục và Hướng nghiệp Bamboo, Công ty Thực phẩm Tứ Phương, Trường THCS Trường Thi cùng các mạnh thường quân đã trao tặng 145 suất quà cho 100 hộ gia đình nghèo và 45 học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Ngoài ra, đoàn còn trao tặng xã Bắc Lý 1 máy phát điện và gửi những phần quà ý nghĩa đến Công an, Quân sự xã, Tổ công tác Biên phòng.

Những món quà tuy giản dị nhưng chứa đựng tình cảm, sự động viên, sẻ chia với chính quyền và bà con Bắc Lý, với mong muốn Bắc Lý luôn vững vàng, vượt qua mọi khó khăn để ngày một phát triển hơn, khang trang hơn, giàu đẹp hơn; bảo đảm vững chắc an ninh biên giới, giữ vững từng tấc đất, cột mốc thiêng liêng của Tổ quốc.

Đại Thành