Bác sĩ cảnh báo những bệnh nguy hiểm và tai nạn trẻ dễ gặp phải trong dịp Tết

Những tai nạn nguy hiểm rình rập trẻ

Theo các bác sĩ chuyên khoa nhi, vào dịp cận và trong Tết, phụ huynh cần đặc biệt cẩn trọng với các tai nạn tiềm ẩn ở trẻ như bỏng, té ngã, hóc dị vật, điện giật… Tại Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP Hồ Chí Minh) thời gian gần đây liên tục tiếp nhận nhiều trường hợp trẻ bị bỏng nặng, đáng chú ý có trường hợp trẻ bị bỏng thực quản do uống nhầm nước tro tàu. Đây là nước do gia đình dùng làm các loại bánh trong những ngày Tết.

Bệnh viện Nhi đồng 2 cũng tiếp nhận nhiều trường hợp trẻ bị tạn nạn do chế pháo nổ trong dịp Tết.

TS.BS Phạm Ngọc Thạch, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 2 cho biết, hai năm vừa qua, bệnh viện đã tiếp nhận 4 trường hợp trẻ có độ tuổi từ 3 - 6 tuổi uống nhầm nước tro tàu. Hầu hết các bé đã uống nhầm nước tro tàu do gia đình dùng làm các loại bánh trong những ngày Tết, phần nước còn lại thường để trong các chai nước ngọt, nước suối dễ gây nhầm lẫn cho trẻ. Hậu quả dẫn đến các sự cố đau lòng như hoại tử toàn bộ thực quản ngực và thực quản bụng, không thể ăn uống theo đường miệng. Các bé có tình trạng viêm dính vùng trung thất sau dữ dội, buộc phải mở dạ dày, đặt ống nuôi ăn…

Theo TS.BS Phạm Ngọc Thạch, nước tro tàu tuy hữu dụng trong chế biến thực phẩm, nhưng lại là hiểm họa khôn lường nếu trẻ nhỏ vô tình uống phải, bởi chỉ một lượng nhỏ cũng có thể gây bỏng nặng, dẫn đến hoại tử thực quản, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tương lai của trẻ.

Còn tại bệnh viện Nhi đồng Thành phố (huyện Bình Chánh) vừa tiếp nhận một trường hợp trẻ 16 tháng tuổi, ngụ Đồng Tháp) bị bỏng nặng do với tay làm đổ bình nước sôi. Khi nhập viện, trẻ có biểu hiện sốc với mạch nhẹ, diện tích phỏng khoảng 42% độ II, có nhiều chỗ nổi bóng nước. Các bác sĩ truyền dịch chống sốc, hỗ trợ hô hấp, dùng thuốc giảm đau và chăm sóc vết thương phỏng. Sau đó chuyển đến khoa hồi sức ngoại điều trị tiếp.

Bé gái 16 tháng tuổi bị bỏng nước sôi. Ảnh: BV

Qua khai thác bệnh sử, bệnh nhi đang trong tuổi chập chững biết đi và mon men đến bàn để bình nước sôi siêu tốc mới vừa đun xong và với tay lên bình kéo về phía mình làm nước sôi đổ vào đầu, mặt, cổ, ngực, bụng, chân tay phía bên trái nhiều hơn bên phải. Người nhà phát hiện xối nước lên người và đưa bé đến bệnh viện địa phương sơ cứu vết phỏng, truyền dịch thở oxy, rồi chuyển Bệnh viện Nhi đồng Thành phố.

Bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố khuyến cáo, vào dịp giáp Tết và Tết, khi chuẩn bị nấu thức ăn, đun nước sôi để cúng, những ấm trà nóng hoặc chiếc bàn ủi mới sử dụng cũng có thể là nguyên nhân gây bỏng cho trẻ. Do đó, phụ huynh cần cẩn thận để xa tầm với trẻ tránh nguy cơ trẻ tiếp cận gây hậu quả đáng tiếc.

Ngoài ra, trẻ còn có nguy cơ bị điện giật, bởi nhiều gia đình trang trí đèn trên cây kiểng, chúng nhấp nháy bắt mắt, hấp dẫn và gây sự tò mò cho trẻ. Hoặc những ổ điện đặt dưới thấp, trong tầm với của trẻ đều có thể là nguyên nhân dẫn đến việc trẻ bị điện giật. Để phòng tránh, phụ huynh cần giám sát trẻ thật kỹ nếu trong nhà có sử dụng đèn trang trí Tết hoặc đặt các ổ điện trên cao, ngoài tầm với của trẻ và nên đậy kín các ổ điện dưới thấp bằng nút nhựa an toàn.

Bác sĩ Nguyễn Đông Bảo Châu, khoa Nhi Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh cho biết, hóc dị vật cũng là một trong những tai nạn thường gặp vào dịp Tết. Trẻ 1 - 5 tuổi hoặc bé lớn chậm phát triển, có vấn đề về tâm lý, nhận thức dễ gặp tình trạng này. Các thực phẩm có xương, vỏ không được loại bỏ cẩn thận dễ làm tổn thương đường tiêu hóa. Các loại hạt rơi vào đường thở có thể gây biến chứng như suy hô hấp, dị vật phế quản phổi gây viêm phổi kéo dài.

Trẻ ngậm xúc xắc, bầu cua, cá ngựa, quân cờ lô tô... vô tình nuốt cũng gây hóc. Ngoài ra, các vật dụng khác như đồng xu, nút áo, dây chuyền có thể khiến trẻ bị tắc nghẽn đường tiêu hóa hoặc đường thở.

Theo các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, những món ăn thường thấy trong dịp Tết như: hạt dưa, hạt hướng dương, hạt bí, rau câu, bánh mứt… hoặc những món đồ chơi nhỏ đều ẩn chứa nhiều nguy cơ gây dị vật đường thở cho trẻ. Để phòng tránh điều đáng tiếc xảy ra, bác sĩ khuyến cáo phụ huynh nên hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm trên, nếu cho trẻ ăn trái cây có hạt thì cần loại bỏ hạt trước khi đưa cho trẻ, đồng thời không cho trẻ chơi những món đồ chơi có kích thước nhỏ tránh việc trẻ có thể nuốt hoặc nhét chúng vào lỗ tai, lỗ mũi.

Trẻ dễ bị mắc các bệnh hô hấp, tiêu hóa

PGS.TS.BS Vũ Huy Trụ, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh cho biết, theo thống kê qua các năm, khoảng thời gian cận Tết và Tết, lượng ca bệnh được tiếp nhận tại khoa Nhi tăng gấp 2 - 3 lần, chủ yếu do các bệnh về hô hấp, tiêu hóa hoặc do các tai nạn như bỏng, té ngã, hóc dị vật… Đối với nhóm bệnh hô hấp, triệu chứng ban đầu rất dễ nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường nhưng có diễn tiến nhanh và khó lường. Các bệnh lý hô hấp cần đặc biệt chú ý như viêm phổi, viêm tiểu phế quản và hen.

Trẻ dễ mắc bệnh liên quan đến đường hô hấp vào dịp Tết.

Tương tự, ThS.BS Trần Thị Hường, Khoa Nhi, Bệnh viện thành phố Thủ Đức thông tin, trong những tuần đầu tháng 1/2025, tỷ lệ trẻ mắc bệnh đường hô hấp đã tăng 10 - 15% so với quý 2 và quý 3 năm 2024. Đáng chú ý, bốn bệnh phổ biến gồm viêm mũi họng cấp, viêm họng, viêm phế quản và viêm phổi hiện chiếm tới 75% tổng số ca khám tại khoa. Thống kê cho thấy bệnh đường hô hấp gặp ở tất cả các lứa tuổi từ 0 - 16 tuổi, trong đó trẻ từ 2 - 6 tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất.

Bác sĩ Hường chỉ ra nhiều nguyên nhân khiến bệnh gia tăng như thời tiết thất thường, giao thương du lịch cuối năm tăng cao và đặc biệt là tình trạng tiêm chủng chưa đầy đủ sau đại dịch COVID-19. Để phòng các bệnh trên, bác sĩ khuyến cáo phụ huynh cần đảm bảo tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch cho trẻ; giữ ấm cơ thể, tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột; vệ sinh mũi họng thường xuyên; bổ sung dinh dưỡng đầy đủ; hạn chế cho trẻ tiếp xúc nơi đông người. Khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu như: Thở nhanh, rút lõm lồng ngực, môi tím tái, sốt cao trên 39°C không đáp ứng thuốc, li bì, co giật hoặc bỏ bú cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

Bên cạnh các bệnh lý hô hấp, trẻ cũng thường gặp phải các vấn đề về tiêu hóa với triệu chứng thường gặp như đau bụng, táo bón, tiêu chảy, nôn ói, ngộ độc thực phẩm… Tình trạng này kéo dài gây ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dưỡng chất của trẻ, có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, chậm phát triển về cả thể chất và trí tuệ.

Bác sĩ chuyên khoa 1 Lâm Bội Hy, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh chia sẻ: “Vào dịp Tết, bố mẹ có xu hướng nới lỏng chế độ dinh dưỡng hàng ngày của trẻ. Trẻ ăn uống không kiểm soát, không đúng giờ giấc, ăn nhiều bánh kẹo, nước ngọt, thực phẩm khó tiêu hóa… Đây chính là nguyên nhân phổ biến gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ. Hơn nữa, nhiều trường hợp trẻ ăn phải thực phẩm nhiễm khuẩn do bảo quản không đúng cách, dẫn đến ngộ độc thực phẩm cần được cấp cứu kịp thời và điều trị tích cực”.

Để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm và các bệnh tiêu hóa với trẻ, bác sĩ khuyến cáo: Sử dụng thực phẩm rõ nguồn gốc, còn hạn sử dụng; không dùng thức ăn đã thay đổi mùi vị, màu sắc; thức ăn đóng hộp mà hộp bị phồng, dẹp, biến dạng, hoen rỉ..; thức ăn đã chế biến không để ở nhiệt độ phòng > 2 giờ; bảo quản riêng thực phẩm sống và chín; rửa tay trước khi chế biến thực phẩm, trước khi ăn...

Khi trẻ có các triệu chứng như: yếu liệt, tê môi, co giật; kích thích hoặc li bì khó đánh thức; đi tiêu rất nhiều lần phân lỏng, có máu trong phân; ói tất cả mọi thứ; trở nên rất khát, ăn uống kém hoặc bỏ ăn; sốt cao khó hạ thì cần đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế cần nhất. Không nên tự ý dùng các thuốc cầm tiêu chảy.

Theo Cục Y tế dự phòng, dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 và mùa lễ hội đầu năm, nhu cầu giao thương, du lịch và sử dụng thực phẩm từ gia súc, gia cầm tăng cao; thời tiết nồm ẩm là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh lây lan dẫn đến nguy cơ gia tăng số mắc, nhất là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, tiêu hóa và các bệnh lây truyền từ động vật sang người.

Bộ Y tế đề nghị các địa phương theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình các bệnh truyền nhiễm trên địa bàn, nhất là sự gia tăng các trường hợp mắc bệnh lây qua đường hô hấp, viêm phổi nặng do virus, các bệnh truyền nhiễm thường xảy ra trong dịp Tết Nguyên đán, mùa lễ hội và các bệnh truyền nhiễm phổ biến.

Bài và ảnh: Đan Phương/Báo Tin tức