'Bác sĩ tôm' Lê Anh Xuân: Người đi tiên phong

"Tiến sĩ chân đất, bác sĩ tôm" Lê Anh Xuân (giữa) thường xuyên trao đổi với các cộng sự về việc áp dụng khoa học-công nghệ nuôi tôm. (Ảnh: TRỌNG DUY)

Những ngày cuối tháng 11/2023, khi ngọn gió chướng bắt đầu thổi khá mạnh, trong tiết trời se se lạnh, tôi trở lại thăm “tiến sĩ chân đất, bác sĩ tôm” Lê Anh Xuân.

Tiến sĩ Lê Anh Xuân chia sẻ, anh sinh năm 1976 trong một gia đình nông dân nghèo khó thuộc xã Quảng Trạch, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa. Hiện, ngoài các chức vụ nêu trên, anh còn giữ các chức vụ khác như: Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nông dân tỉnh; Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bạc Liêu; Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Nghề cá Việt Nam...

“Khi mới ra trường, vốn liếng chỉ với tấm bằng kỹ sư thủy sản, tay trắng, tôi đã lăn lộn đến một vài tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long tìm công ăn việc làm. Sau đó, tôi xuống Bạc Liêu, vùng đất gần cuối phía nam của Tổ quốc để học cách nuôi tôm. Nơi tôi dừng bước bốn bề là rừng mắm mênh mông và hoang vu tại vùng ven biển thị xã Bạc Liêu (nay thuộc xã Vĩnh Trạch, nơi có đông đồng bào Khmer nhất của thành phố Bạc Liêu).

Trang trại nuôi tôm theo mô hình công nghệ cao của Công ty Trúc Anh (do Tiến sĩ Xuân làm Tổng giám đốc). (Ảnh: PHAN THANH CƯỜNG)

"Chìa khóa" để thành công

Anh Xuân bộc bạch: "Với sức trẻ, ý chí “thắng không kiêu, bại không nản”, tôi luôn suy nghĩ và tìm cách làm ăn mới, nhất là luôn cố gắng học tập, mạnh dạn ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ vào điều kiện cụ thể tại địa phương. Nhờ vậy, tôi mới có được cơ ngơi như ngày hôm nay”.

“Tiến sĩ chân đất, bác sĩ tôm” Lê Anh Xuân cho biết, trong quá trình nuôi tôm, đúc kết kinh nghiệm thực tiễn, anh đã đưa ra “Quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng siêu thâm canh 2 giai đoạn ít thay nước theo công nghệ Trúc Anh” được Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) công nhận là tiến bộ khoa học kỹ thuật đầu tiên trong nuôi siêu thâm canh tôm thẻ chân trắng.

Quy trình được chuyển giao, nhân rộng cho Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư các tỉnh: Bến Tre, Cà Mau, Kiên Giang, góp phần đào tạo, phát triển nguồn nhân lực nuôi tôm sú, tôm thẻ công nghệ cao…

Với niềm đam mê cháy bỏng nghiên cứu khoa học và thực tiễn về con tôm Việt; với trách nhiệm trước nhiều hộ nuôi tôm ở Bạc Liêu và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, Lê Anh Xuân tiếp tục làm nghiên cứu sinh Tiến sĩ. Năm 2020, anh bảo vệ thành công luận án tiến sĩ “Nghiên cứu ứng dụng vi khuẩn Bacillus sp đối kháng với Vibrio parahaemolyticus trong nuôi tôm công nghiệp” tại Đại học Cần Thơ.

“Trước tác động của biến đổi khí hậu, môi trường, dịch bệnh ngày càng gia tăng luôn gây bất lợi cho người nuôi tôm, vì thế, kết quả từ công trình nghiên cứu khoa học của tôi trong việc phòng, điều trị bệnh hoại tử gan tụy cấp của tôm rất có ý nghĩa, đã tạo một bước tiến mới, giảm rủi ro cho bà con nuôi tôm, góp phần giúp rất nhiều hộ nuôi tôm ở Bạc Liêu và khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Có thể nói, việc áp dụng khoa học-công nghệ vào sản xuất thật sự là “chìa khóa” khai mở sự thành công!”, Tiến sĩ Lê Anh Xuân chia sẻ.

Công ty trách nhiệm hữu hạn công nghệ sinh học Trúc Anh do anh Lê Anh Xuân sáng lập từ năm 2004. Ban đầu, công ty chỉ có vài người, nay đã có gần 200 cán bộ, nhân viên, trong đó có hàng chục kỹ sư, thạc sĩ. Những lao động có trình độ, chuyên môn cao được trả lương 25-30 triệu đồng một tháng; lao động phổ thông được trả 10-15 triệu đồng một tháng. Công ty của anh Xuân mua đầy đủ các loại bảo hiểm cho người lao động.

Mô hình nuôi tôm công nghệ cao của Công ty Trúc Anh thu hút sự quan tâm của nhiều cán bộ, nhân dân ở đồng bằng sông Cửu Long và nhiều nơi đến thăm quan, học tập. (Ảnh: Công ty Trúc Anh cung cấp).

Công ty có Chi đoàn thanh niên với 47 đoàn viên; tổ chức Công đoàn với 99 công đoàn viên. Công ty đã thành lập một Chi bộ Đảng cách đây 9 năm, hiện có 10 đảng viên chính thức và đang chăm bồi, chuẩn bị kết nạp một số cán bộ, nhân viên trẻ, tâm huyết. Đây cũng là đơn vị tư nhân trong tỉnh Bạc Liêu có chi bộ Đảng sớm nhất, trực thuộc Đảng ủy khối các cơ quan tỉnh.

Công ty Trúc Anh cũng là đơn vị tiên phong trong việc nghiên cứu và thử nghiệm mô hình nuôi tôm bằng vi sinh, chế phẩm sinh học để thay thế hoàn toàn kháng sinh và hóa chất, qua đó giảm rủi ro, giảm chi phí, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sản phẩm tôm, đáp ứng tốt yêu cầu xuất khẩu, kể cả các thị trường khó tính. Kết quả này đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận “Doanh nghiệp khoa học công nghệ, doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao”.

Từ năm 2017 đến nay, Công ty Trúc Anh còn thực hiện dự án thử nghiệm “Sản xuất chế phẩm sinh học bằng công nghệ lên men chìm để nâng cao chất lượng nước nuôi tôm ở quy mô công nghiệp” do Bộ Công thương giao; đồng thời, thực hiện dự án “Chuyển giao công nghệ, xây dựng mô hình sản xuất và chế biến sản phẩm một số loại nấm dược liệu, nấm linh chi có giá trị kinh tế cao tại Bạc Liêu” do Bộ Khoa học và Công nghệ giao…

Nghĩa cử đẹp, nhân văn

Anh Lê Anh Xuân còn nổi tiếng trong tỉnh Bạc Liêu và các tỉnh lân cận về tấm lòng, nghĩa cử cao đẹp luôn tích cực đóng góp, ủng hộ, giúp đỡ người nghèo bằng những việc làm cụ thể, thiết thực.

Nhiều năm qua, Công ty Trúc Anh trao tặng nhà tình thương cho hộ nghèo khó khăn nhà ở, người dân tộc Khmer ở xã Vĩnh Trạch (thành phố Bạc Liêu), mỗi căn trị giá hàng chục triệu đồng. Công ty còn giúp đỡ tiền vốn, phương tiện, hướng dẫn cách làm ăn cho hàng chục hộ Khmer nghèo ở thành phố Bạc Liêu với tổng số tiền hơn 10 tỷ đồng cho công tác an sinh xã hội.

Liên tục nhiều năm qua, Công ty của anh Xuân tích cực tham gia đóng góp vào các quỹ An sinh xã hội, quỹ khuyến học, khuyến tài, quỹ chất độc da cam của địa phương.

“Sắp tới, tôi tiếp tục nhân rộng, chuyển giao các mô hình nuôi tôm sạch này đến với bà con nông dân; cam kết hỗ trợ bà con nông dân nghèo thông qua các gói hỗ trợ với số tiền 10 tỷ đồng", anh Xuân khẳng định.

Công ty Trúc Anh nhiều năm qua đã xây dựng nhiều nhà tình thương, xây dựng nhiều cây cầu nông thôn tặng nhân dân các địa phương trong tỉnh. Trong ảnh: Lãnh đạo huyện Hòa Bình (Bạc Liêu) tặng Giấy khen cho anh Lê Anh Xuân. (Ảnh: Công ty Trúc Anh cung cấp).

Trò chuyện về mục tiêu của nước ta phấn đấu xuất khẩu 10 tỷ USD vào năm 2025, anh Xuân cho rằng, để đạt mục tiêu này không khó. Tuy nhiên, muốn đạt được hiệu quả người nuôi tôm phải nắm vững khoa học công nghệ từ quy trình sản xuất tôm giống, thức ăn, công nghệ nuôi, công nghệ chế biến, công nghệ thu hoạch, “tiến sĩ chân đất” Lê Anh Xuân khẳng định.

Với những thành tích xuất sắc, “Tiến sĩ chân đất, bác sĩ tôm” Lê Anh Xuân đã vinh dự nhận nhiều phần thưởng của các bộ, ngành Trung ương.

Cuối năm 2017, Công ty trách nhiệm hữu hạn công nghệ sinh học Trúc Anh vinh dự được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba vì “Đã có thành tích xuất sắc trong ứng dụng khoa học-công nghệ vào sản xuất-kinh doanh các chế phẩm sinh học và thực hiện công tác an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc”.

Nhiều năm qua, bản thân anh Xuân và công ty đã được trao tặng nhiều giải thưởng, bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ, ngành Trung ương và của tỉnh Bạc Liêu.

Với tinh thần luôn vượt khó vươn lên và không ngừng học tập, sáng tạo, anh Xuân đã quyết tâm học và đã nhận bằng Tiến sĩ. (Ảnh nhân vật cung cấp)

“Chúng tôi thấy trên các bảng hiệu Công ty của anh đều ghi chữ “Trúc Anh - giá trị một niềm tin”, anh có thể giải thích rõ hơn nội dung, ý nghĩa của khẩu hiệu này như thế nào?, tôi hỏi.

“Tiến sĩ chân đất, bác sĩ tôm” Lê Anh Xuân cười rất tươi, giải thích, trong thời buổi kinh tế thị trường, hội nhập và cạnh tranh quyết liệt hiện nay, mỗi công ty, doanh nghiệp, mỗi cá nhân muốn làm ăn phát triển bền vững thì phải giữ “chữ tín”. Bởi, ông bà ta xưa và nay đã dạy “Một sự bất tín là vạn sự không tin”! Chính vì vậy, theo tôi, giá trị quý báu nhất của công ty cũng như của cá nhân là “niềm tin” đối với mọi người.

Anh Lê Anh Xuân là một doanh nhân làm ăn giỏi, năng động, sáng tạo, luôn đi tiên phong áp dụng khoa học và công nghệ, đem lại hiệu quả cao cho mình và cho xã hội. Anh Xuân có nhiều đóng góp tích cực vào quỹ an sinh xã hội, giúp đỡ các hộ nghèo của địa phương bằng nhiều cách làm rất cụ thể, thiết thực. Anh Xuân cũng là một trong những tấm gương tiêu biểu trong "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh" của địa phương...

Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu Phạm Văn Thiều

Xác định rõ điều này, từ khi mới thành lập đến nay, tôi luôn nỗ lực thực hiện “chữ tín”. Theo tôi, muốn công ty làm ăn ngày một phát triển vững mạnh, người đứng đầu đơn vị cần phải dám nghĩ, dám làm, phải luôn đi đầu trong việc ứng dụng khoa học công nghệ.

Hiện nay, đất nước ta đã và đang đẩy mạnh việc chuyển đổi số, thay đổi từ phương thức truyền thống thủ công sang áp dụng các công nghệ tiến bộ. “Bản thân người đứng đầu công ty, đơn vị phải gương mẫu, luôn có ý thức rèn luyện, gìn giữ tư cách người đảng viên, người Bí thư Chi bộ, Tổng giám đốc Công ty. Bản thân có uy tín, nói được, làm được tốt thì mọi người, nhất là anh em trong Công ty và các cấp ủy Đảng, chính quyền tại địa phương mới tin tưởng, quý trọng, cuộc sống của mình mới thật sự có ý nghĩa, có giá trị…”, Tiến sĩ Lê Anh Xuân khẳng định.