Bác sỹ nói gì về những người 'ăn cho sướng miệng'

Ăn uống mất kiểm soát dịp Tết

Với tâm lý “một năm mới Tết một lần”, ăn ngon trước, dáng ngon tính sau, nhiều người đã vô tình gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tiêu hóa.

Chị Phạm Thương (sinh năm 1999, quê Hà Tĩnh) thường có thói quen sinh hoạt không lành mạnh, ăn uống không điều độ nên rất hay đau bao tử, trào ngược dạ dày. Dịp Tết này, chị Thương chủ quan không uống thuốc, liên tục uống nước có ga, ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, khó tiêu như bánh chưng, bánh tét, chả ram… làm hệ tiêu hóa của chị Thương bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Chị Phạm Thương thường xuyên tụ tập ăn uống linh tinh, không đúng bữa gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tiêu hóa dịp Tết này. (Ảnh: Lâm Ngọc)

Trước Tết đi khám, kết quả siêu âm cho thấy chị Phạm Thương bị loét 2 lỗ trong dạ dày. Mấy ngày Tết, vì không “giữ được miệng” mà chị bị đau liên tục, chị quyết định đi bác sĩ khám lại.

Chị Phạm Thương cho biết, lúc bác sĩ siêu âm nói chị chỉ còn một vết loét trong dạ dày, chị mừng thầm trong lòng.

“Tôi đang định hỏi vì sao còn một lỗ loét nhưng lại đau hơn thì bác sĩ cho biết, hai vết loét của tôi đã nhập thành một, nghĩa là tình trạng viêm loét dạ dày của tôi nặng hơn trước Tết do không uống thuốc và ăn uống không kiêng”, chị Phạm Thương cho hay.

“Tôi giờ chỉ dám ăn các thức ăn dễ tiêu, mềm như cháo và uống thuốc theo bác sĩ để ổn định lại sức khỏe còn đi làm”, chị Phạm Thương nói.

Tương tự chị Phạm Thương, cũng có vấn đề về tiêu hóa, đã từng đi gây mê nội soi bao tử, anh Thành Nguyễn (sinh năm 1985, ngụ TP.HCM) cũng gặp tình trạng rối loạn tiêu hóa dịp Tết này làm anh ăn uống không ngon, tâm trạng cũng không thoải mái, tính cách cũng vì đó mà trở nên khó chịu do đau.

Theo anh Thành Nguyễn, cách đây nửa năm, anh rơi tình trạng đi ngoài không kiểm soát sau mỗi bữa ăn. Sau một tuần chịu đựng và sử dụng các loại thuốc tự mua, anh quyết định đến bệnh viện đề nội soi bao tử. Sau đó là chuỗi ngày anh phải kiêng khem các món ăn ưa thích và phải uống liên tục uống thuốc để ổn định lại dạ dày và kiểm soát đường ruột.

“Tôi là một người đam mê nước ngọt có ga, từ lúc biết bao tử mình không tốt, tôi duy trì uống 2 lon nước ngọt một tuần, có thể chia đều trong tuần hoặc uống cùng một lúc nhưng đảm bảo không uống lon thứ 3 trong một tuần”, anh Thành Nguyễn khẳng định.

Ăn nhiều đồ dầu mỡ, khó tiêu, uống nước ngọt có ga dễ gây rối loạn tiêu hóa, mất vui ngày Tết. (Ảnh: Lâm Ngọc)

Đợt Tết này, do về quê ăn uống nhiều đồ khó tiêu, bụng anh Thành Nguyễn lúc nào cũng rơi vào tình trạng đầy hơi.

“Không ăn thì đói, ăn xong thì đau, lúc nào bụng cũng chướng và ợ nóng, ợ chua. Tôi nghe mọi người mách uống nước có ga sẽ dễ tiêu nên bữa ăn nào tôi cũng làm một lon nước ngọt có ga. Tình trạng khó tiêu của tôi không giảm mà còn nặng hơn”, anh Thành Nguyễn nói.

Bỏ túi “bí kíp” ngày Tết

BS.CKI Huỳnh Ngọc Phương Thủy, Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Hùng Vương (TP.HCM), nhận định, Tết là thời gian nghỉ ngơi thoải mái, dịp gia đình, bạn bè họp mặt ăn uống thả ga, rất dễ khiến cân nặng tăng nhanh hoặc bị rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng xấu đến các bệnh mạn tính đang mắc phải như tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp.

“Đồ uống có ga như nước ngọt có ga có thể góp phần gây rối loạn tiêu hóa. Một số người thấy rằng nước có ga giúp ích cho quá trình tiêu hóa và giảm chứng khó tiêu. Tuy nhiên, ở một số người, đồ uống có ga có thể gây đầy hơi hoặc chướng bụng. Sử dụng ống hút để uống nước có ga làm tăng khí và đầy hơi. Vì vậy, nên lưu ý trong việc lựa chọn đồ uống có ga”, BS Thủy lưu ý.

Theo BS Thủy, thời gian Tết là thời gian mọi người dành để nghỉ ngơi, thư giãn và thường không chú trọng đến việc ăn uống, có người sẽ bỏ bữa, có người lại ăn quá nhiều. Đặc biệt, dịp Tết đến xuân về, hầu hết thực đơn của các gia đình đều đa dạng, nhiều món ăn và tập trung chủ yếu là các món nhiều đạm, chất béo, nhiều đường như bánh chưng, bánh tét, các loại thịt đông, giò, chả, nem chua…

BS.CKI Huỳnh Ngọc Phương Thủy, Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Hùng Vương (TP.HCM).

BS Thủy cho biết thêm, rối loạn tiêu hóa là tổng hợp các triệu chứng bất thường của đường tiêu hóa từ miệng tới ống hậu môn.

“Một số biểu hiện thường gặp của rối loạn tiêu hóa có thể kể đến như buồn nôn, đau bụng, đầy hơi, khó tiêu, thay đổi thói quen đi tiêu như tiêu chảy hoặc táo bón; biểu hiện đau bụng là triệu chứng thường gặp nhất khi xuất hiện rối loạn tiêu hóa”, BS Thủy nói.

Theo BS Thủy, mọi người nên có chế độ ăn cân đối, không cần kiêng hoàn toàn các loại thực phẩm vào dịp Tết nhưng nên giới hạn sử dụng bánh kẹo, mứt, nước ngọt, bánh chưng, bánh tét ở các bữa chính. Đối với những bữa phụ ngày Tết, người dân có thể tăng cường ăn các loại trái cây và nhiều loại hạt như hạt dưa, hạt hướng dương, hạt điều.

Bảo quản thực phẩm đúng cách

BS Dinh dưỡng Nguyễn Thị Hòa, Viện Nghiên cứu và tư vấn dinh dưỡng (TP.HCM) cho biết, bên cạnh đó, một số nguyên nhân gây ra rối loạn tiêu hóa do ăn uống, còn kể đến việc bảo quản thức ăn không đúng cách dẫn đến thực phẩm bị ôi thiu, nhiễm khuẩn chéo từ các loại thực phẩm khác.

Lựa chọn các loại thực phẩm lên men như sữa chua để cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa. (Ảnh: Lâm Ngọc)

“Tủ lạnh cũng cần được vệ sinh định kỳ ít nhất một lần/tháng vì đây là nơi chứa nhiều vi khuẩn nhất mà mọi người không nhìn thấy được. Mọi người phải luôn nhớ rằng thực phẩm phải được hâm nóng trước khi ăn, ưu tiên ăn đồ ăn nấu chín; đồ ăn để bên ngoài trên hai tiếng cũng phải hâm lại để tránh ngộ độc thực phẩm; cần phân loại thực phẩm tươi và thực phẩm chín để tránh lây nhiễm chéo khi dự trữ trong tủ lạnh”, BS Hòa thông tin.

“Đa số đau bụng âm ỉ là dấu hiệu của dấu hiệu rối loạn tiêu hóa, tuy nhiên, trước khi sử dụng các loại thuốc hoặc khi có những dấu hiệu đau âm ỉ kéo dài, đau nhiều, đau từng cơn, nôn ói kéo dài, tiêu chảy mất kiểm soát thì mọi người cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để thăm khám để tránh trường hợp có thể bị các vấn đề đau bụng ngoại khoa như đau ruột thừa, đau tụy, đau mật… để các bác sĩ kịp thời thăm khám và điều trị”, BS Hòa nhấn mạnh.

Khi gặp phải tình trạng rối loạn tiêu hóa vào những ngày Tết, nên ăn những thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa như cháo, súp; đồng thời bổ sung lợi khuẩn để ổn định hệ tiêu hóa, lựa chọn các loại thực phẩm lên men như sữa chua…

Để bù nước nếu có tình trạng tiêu chảy nhiều, cần uống đủ nước và có thể dùng oresol, uống thêm trà gừng ấm, gừng là vị thuốc dân gian thường được sử dụng rộng rãi để cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa.

Một số loại thuốc thường được sử dụng để cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa gồm thuốc giảm đầy hơi, khó tiêu, thuốc chống tiêu chảy, bổ sung men vi sinh, nước chứa điện giải để cải thiện các triệu chứng.

Lâm Ngọc