Bài 1: Vai trò quan trọng từ tăng cường đại biểu chuyên trách
Chia sẻ kinh nghiệm về hoạt động giám sát của HĐND Thành phố trong điều kiện thực hiện Nghị quyết số 97/2019/QH14 ngày 28.11.2019 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình Chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội và Nghị quyết số 160/2021/QH14 của Quốc hội về thí điểm bố trí chức danh đại biểu hoạt động chuyên trách của HĐND thành phố, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà nhấn mạnh: Kết quả hoạt động giám sát của HĐND thành phố có dấu ấn và vai trò quan trọng của đội ngũ đại biểu chuyên trách được tăng cường.
Mở rộng giám sát tới cơ sở
Theo Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà:Để nâng cao chất lượng hoạt động nói chung, hoạt động giám sát nói riêng khi triển khai thực hiện mô hình chính quyền đô thị, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Đảng đoàn, Thường trực HĐND Thành phố đã tham mưu Ban Thường vụ Thành ủy ban hành Đề án “Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 - 2026 gắn với thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và củng cố chính quyền nông thôn tại thành phố Hà Nội”. Trong đó, rất chú trọng phát huy vai trò của đội ngũ đại biểu chuyên trách HĐND thành phố và tăng cường hoạt động giám sát của HĐND tại các địa phương không tổ chức HĐND phường.
Đặc biệt, trong điều kiện Hà Nội thực hiện Nghị quyết số 97 của Quốc hội, Thường trực HĐND tiếp tục chỉ đạo thực hiện nhiều đổi mới nhằm nâng cao chất lượng và mở rộng hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực, các Ban, các Tổ đại biểu HĐND thành phố xuống tới cơ sở, nhất là ở các địa bàn không tổ chức HĐND phường như: Đẩy mạnh phối hợp giám sát giữa Đoàn ĐBQH Hà Nội và Thường trực HĐND thành phố, giữa các Ban, giữa Tổ đại biểu và Thường trực HĐND quận, thị đối với các lĩnh vực có cùng đối tượng giám sát; đẩy mạnh giám sát tới tận thôn, tổ dân phố, trực tiếp tới từng công trình, dự án cụ thể…
Bố trí theo dõi từng nhóm nội dung với từng lĩnh vực cụ thể
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố nhấn mạnh: Trong kết quả hoạt động giám sát của HĐND thành phố Hà Nội có dấu ấn và vai trò của đội ngũ đại biểu chuyên trách được tăng cường. Thực hiện Nghị quyết số 160/2021/QH14 về thí điểm bố trí chức danh đại biểu hoạt động chuyên trách của HĐND thành phố, số lượng đại biểu HĐND chuyên trách được bố trí tối đa 19 người, cao nhất từ trước đến nay, gồm: 1 Chủ tịch, 2 Phó Chủ tịch, 4 Ban HĐND mỗi ban có 1 Trưởng ban, 2 Phó Trưởng ban và 1 Ủy viên chuyên trách.
Để phát huy vai trò của các đại biểu chuyên trách, trong Kế hoạch hoạt động của các Ban đều phân công cụ thể các nội dung tới từng đại biểu chuyên trách, bảo đảm mỗi đầu việc đều có người chủ trì chịu trách nhiệm, người phối hợp, thời gian và tiến độ thực hiện. Là thành phần nòng cốt trong các cuộc giám sát, làm việc tại cơ sở, những nhận định, đánh giá, các câu hỏi giám sát của đại biểu chuyên trách đều cụ thể, khách quan, chỉ rõ được những hạn chế, tồn tại, góp phần tháo gỡ khó khăn cho đơn vị. 2/3 số câu hỏi chất vấn, tái chất vấn trên nghị trường đến từ các đại biểu chuyên trách; các đại biểu chuyên trách đã đặt câu hỏi ngắn gọn, cụ thể và tranh luận đến cùng vấn đề…
“Số lượng đại biểu chuyên trách được bố trí như hiện nay, cùng với việc phân công, bố trí từng đại biểu chuyên trách theo dõi từng nhóm nội dung với từng lĩnh vực cụ thể đã giúp hoạt động giám sát bảo đảm sâu, rộng, cụ thể, chuyên nghiệp hơn, theo đến tận cùng vấn đề” - Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà khẳng định.
Ban Đô Thị HĐND thành phố Hà Nội khảo sátthực tế tại Dự án Nhà máy xử lý nước thải Sơn Đồng, huyện Hoài Đức
Ảnh: N. Hợp
Đề xuất bố trí tối đa đại biểu chuyên trách HĐND quận, huyện, thị
Từ những kết quả bước đầu trên, để hoạt động giám sát của HĐND thực sự phát huy hiệu quả hơn nữa, thể hiện được tính đặc thù của mô hình chính quyền đô thị, Thường trực HĐND thành phố Hà Nội kiến nghị, đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo ban hành các quy định, hướng dẫn cụ thể về cơ chế giám sát, cũng như quy định rõ các hình thức giám sát của HĐND Thành phố, HĐND quận, thị với UBND phường khi thực hiện mô hình chính quyền đô thị; chỉ đạo ban hành các quy định về chế tài sau giám sát, quy định trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị được giám sát trong thực hiện các kết luận giám sát của HĐND thành phố, quận, huyện, thị, đặc biệt là trong giám sát hoạt động của UBND, Chủ tịch UBND phường tại các quận, thị. Mục đích nhằm bảo đảm Chủ tịch UBND phường thực hiện theo đúng chức trách, nhiệm vụ được giao; tránh chủ quan, lơ là trong hoạt động khi không có HĐND phường giám sát.
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà nhấn mạnh: Cùng với tăng số lượng đại biểu HĐND chuyên trách cấp thành phố, cũng cần quy định tăng số lượng đại biểu chuyên trách của HĐND quận, thị xã để bảo đảm hiệu quả hoạt động của HĐND. Nhiệm kỳ 2021 - 2026, HĐND thành phố Hà Nội tiếp tục đề xuất Ban Thường vụ Thành ủy quan tâm, chỉ đạo để bố trí tối đa số lượng đại biểu chuyên trách HĐND quận, huyện, thị theo quy định của Luật. Thực tế đã chỉ ra, việc tăng thêm đại biểu chuyên trách giúp cho hoạt động của HĐND các cấp được sâu, rộng hơn, chất lượng được nâng cao hơn.
