Bài 2: Lào Cai đem tiền Quỹ phát triển đất đi gửi ngân hàng thương mại
Theo Kiểm toán Nhà nước, số tiền Quỹ phát triển đất gửi các ngân hàng thương mại 286.409,3 triệu đồng, trong đó nguồn vốn hoạt động của Quỹ là 246.159 triệu đồng; trích lập các quỹ từ lãi tiền gửi và phí ứng còn dư 40.250,3 triệu đồng.
Bài 1: Nhiều bất cập trong thu chi ngân sách tại Lào Cai
Kết quả kiểm toán năm 2020 của Kiểm toán Nhà nước cho thấy, đối với các khoản thu tiền sử dụng đất và thu đóng góp khai thác khoáng sản tăng thu thực hiện 2020 so với dự toán là 374.054 triệu đồng đã thực hiện chuyển nguồn sang năm 2021, những địa phương chưa lập phương án phân bổ chi tiết, nội dung, đối tượng sử dụng theo khoản 2 Điều 59 Luật NSNN 2015.
Việc điều chỉnh giảm số bổ sung cân đối cho các huyện do tinh giản biên chế theo Nghị định 108/2014/NĐ-CP ngày 20/11/2014 của Chính phủ với kinh phí 10.205 triệu đồng đã được tính cân đối cho các huyện từ năm đầu thời kỳ ổn định là chưa đúng với điểm b khoản 7 Điều 9 Luật NSNN.
Kinh phí truy thu mua thẻ BHXH cho trẻ em dưới 6 tuổi trong thời gian chưa được cơ quan BHXH cấp thẻ BHYT số tiền hơn 14 tỷ (năm 2019 là 7.199 triệu đồng, 2020 là 7.212 triệu đồng).
Các đơn vị được kiểm tra đối chiếu về cơ bản chấp hành các chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức theo các chế độ quy định hiện hành, tuy nhiên còn tồn tại: (i) Các đơn vị dự toán tính: một số đơn vị xác định nguồn CCTL chưa chính xác 396,8 triệu đồng; còn tính thiếu tiền Thuế TNDN 30 triệu đồng ; (ii) Các đơn vị dự toán cấp huyện, xã: một số đơn vị xác định nguồn CCTL chưa chính xác 5.890,3 triệu đồng; chưa nộp trả ngân sách huyện kinh phí hết nhiệm vụ chỉ 2.226,6 triệu đồng.
Năm 2020, việc xác định nguồn và nhu cầu thực hiện CCTL được thực hiện theo hướng tại văn bản số 14846/BTC-NSNN ngày 02/12/2020 của Bộ Tài chính về hướng dẫn xác định nguồn CCTL năm 2020 và văn bản số 2340/BTC NSNN ngày 10/3/2021 của Bộ Tài chính về xác định nguồn CCTL năm 2020 của tỉnh Lào Cai. Nguồn thực hiện cải cách tiền lương còn dư chuyển năm 2021 sử dụng 421.827 triệu đồng (nguồn NSNN năm 2020 là 378.71 triệu đồng; nguồn thu để lại đơn vị không điều hòa là 43.117 triệu đồng) trong đó: KTNN xác định tăng thêm 97.461 triệu đồng.
Tổng kinh phí Chương trình mục tiêu được sử dụng trong năm là 1.963.669 triệu đồng; trong đó dự toán giao trong năm 2020 là 1.206.058 triệu đồng, số chuyển nguồn từ năm 2019 sang là 757.611 triệu đồng đơn vị đã sử dụng và quyết toán 1.351.787 triệu đồng, chuyển nguồn 608,135 triệu đồng, kinh phí đã nộp trả ngân sách trung ương 414,3 triệu đồng, số phải nộp trả ngân sách trung ương là 3.332,7 triệu đồng.
Tổng nguồn kinh phí ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho tỉnh Lào Cai để thực hiện chính sách an sinh xã hội là 1.076.803 triệu đồng. Kiểm toán tổng hợp cho thấy kinh phí hết nhiệm vụ chi phải nộp trả ngân sách cấp trên 166.239 triệu đồng, trong đó: Nộp trả ngân sách Trung ương 137.191triệu đồng, nộp trả ngân sách tỉnh 29.048 triệu đồng.
Chi chuyển nguồn năm 2020 sang năm sau 3.184.805 triệu đồng, bằng 17% so với tổng chi ngân sách (3.184.805/18.264.568 triệu đồng); chi chuyển nguồn chiếm tỷ trọng lớn chủ yếu do chuyển nguồn các nhiệm vụ chi thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia, chi từ nguồn tăng thu tiền đất năm 2020, chi đầu tư theo quy định của Luật NSNN. Tuy nhiên, trong năm địa phương còn chuyển nguồn kinh phí hết nhiệm vụ chỉ 169.571 triệu đồng (chi đầu tư 627 triệu đồng; chỉ thường xuyên 168.944 triệu đồng).
Số tiền Quỹ phát triển đất gửi các ngân hàng thương mại 286.409,3 triệu đồng, trong đó: Nguồn vốn hoạt động của Quỹ là 246.159 triệu đồng; trích lập các quỹ từ lãi tiền gửi và phí ứng còn dư 40.250,3 triệu đồng (quỹ khen thưởng phúc lợi 296,9 triệu đồng, quỹ bổ sung thu nhập 2.972,7 triệu đồng; quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp 36.980,6 triệu đồng).
Do Quỹ phát triển đất là tổ chức tài chính nhà nước (hay là Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách), theo cơ chế tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập, việc mở tài khoản tiền gửi tại ngân hàng thương mại để quản lý nguồn vốn điều lệ do NSNN cấp là chưa phù hợp quy định".
Mặt khác đến thời điểm kiểm toán, Quyết định số 40/2010/QĐ-TTg ngày 12/5/201 và Luật NSNN năm 2015, Nghị định số 163/2016/NĐ-CP và các văn bản pháp luật khác có liên quan có một số nội dung chưa thống nhất về quản lý nguồn vốn hoạt động của Quỹ, nội dung thu chi của Quỹ, cơ chế tài chính...
Dư nợ quá hạn 118.199,9 triệu đồng do 05 dự án của 02 đơn vị ứng vốn (UBND huyện Văn Bản: 20.000 triệu đồng UBND huyện Bảo Yên: 98.199,9 triệu đồng) đã hết thời gian thanh toán nhưng chưa thực hiện hoàn ứng vốn theo Hợp đồng ủng vốn.
Quy định việc trích nộp tiền thuê đất tại khoản 2 Điều 4 Quyết định số 28/2014/QĐ-UBND ngày 28/2/2014 của UBND tỉnh Lào Cai còn bất cập chưa phù hợp với tình hình thực tế trong quản lý, điều hành ngân sách của địa phương, do đối với thu tiền thuê đất, đã được quy định tại Điều 14 Chương 3 Nghị quyết 89/2016/NQ-HĐND ngày 15/12/2016 của HĐND tỉnh Lào Cai ban hành phân cấp nguồn thu nhiệm vụ chi; các huyện, thành phố không còn tiền thuê đất để trích 30 - 50% về Quỹ phát triển đất của tỉnh theo quy định tại Quyết định số 28/2014/QĐ UBND ngày 28/2/2014.
Với kết quả trên, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị, UBND tỉnh chỉ đạo Quỹ phát triển đất, báo cáo HĐND tỉnh quyết định việc chuyển số dư Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp 36.980.600.000 đồng vào Quỹ phát triển đất, quản lý, sử dụng Quỹ phát triển đất đảm bảo hiệu quả, đúng quy định.
Cùng với đó là thu hồi dư nợ quá hạn 118.199.900.000 đồng (UBND huyện Văn Bàn: 20.000.000 đồng; UNBD huyện Bảo Yên: 98.199.900.000 đồng) đã hết thời gian thanh toán nhưng chưa thực hiện hoàn ứng vốn theo Hợp đồng ứng vốn.
Tài chính Doanh Nghiệp sẽ tiếp tục thông tin.