Bài 2: Nỗ lực xây dựng huyện nông thôn mới kiểu mẫu
Năm 2019, Đông Sơn là huyện thứ ba trong tỉnh được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới (NTM). Tuy nhiên, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân trong huyện xác định đạt chuẩn NTM chỉ là thành tích và kết quả bước đầu, việc giữ vững và tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí là mục tiêu và nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị trong thời gian tới, tiến tới xây dựng huyện NTM kiểu mẫu vào năm 2025.
Xây dựng nhiều mô hình kiểu mẫu – cách làm của huyện Đông Sơn
Tuyến đường sáng – xanh – sạch – đẹp đạt chuẩn tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu của thôn Văn Châu, xã Đông Văn. Ảnh: Thanh Huê
Không ngừng phát huy, lan tỏa phong trào
Tháng 8-2019, Đông Sơn được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM. Ðây là thành tựu to lớn, đáng khích lệ của cả hệ thống chính trị và Nhân dân huyện Đông Sơn sau gần 10 năm đồng thuận phấn đấu, huy động mọi nguồn lực vì mục tiêu chung. Nhờ đó, bộ mặt nông thôn và đời sống Nhân dân trong huyện được nâng cao, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội.
Không tự bằng lòng với những gì đã đạt được, huyện Đông Sơn tiếp tục bắt tay ngay vào xây dựng NTM nâng cao, đồng thời chọn lựa một số địa phương, mô hình để xây dựng NTM kiểu mẫu. Theo đó, UBND huyện Đông Sơn đã ban hành Đề án “Xây dựng huyện Đông Sơn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, giai đoạn 2019-2025” với mục tiêu xây dựng kinh tế - xã hội phát triển, hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, từng bước hiện đại, phù hợp với điều kiện của huyện. UBND huyện Đông Sơn đã triển khai, yêu cầu trên cơ sở mục tiêu đề án, các xã tổ chức rà soát tất cả các kết quả đạt được từ chương trình xây dựng NTM đã hoàn thành, đối chiếu với bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu theo Quyết định 691/QĐ-TTg ngày 5-6-2018 của Thủ tướng Chính phủ ban hành tiêu chí xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020. Trên cơ sở đó, các xã đánh giá và xây dựng kế hoạch, lộ trình để triển khai thực hiện chi tiết đến từng tiêu chí, nguồn vốn cụ thể, thời gian hoàn thành tiêu chí gắn với việc xây dựng xã và thôn NTM kiểu mẫu; đăng ký lộ trình về đích với huyện qua văn phòng NTM huyện. Để bảo đảm thực hiện xây dựng NTM kiểu mẫu đạt kết quả, hàng năm, huyện ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp, hỗ trợ các địa phương. Cụ thể, năm 2019, huyện hỗ trợ 100% xi măng đối với tất cả các tuyến đường trục xã, trục thôn và liên thôn để mở rộng, nâng cấp đạt tiêu chí; hỗ trợ 100% xi măng để xây dựng rãnh thoát nước 2 bên đường khu dân cư có nắp đậy đối với các tuyến đường trục xã và trục thôn, liên thôn đảm bảo đạt chuẩn; hỗ trợ 100% xi măng để xây dựng tường rào thoáng tại các tuyến đường xã, trục thôn và liên thôn... Năm 2020, huyện có chính sách hỗ trợ 250 triệu đồng/km đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng, kênh mương nội đồng; 120 triệu đồng/km tường rào thoáng; 50 triệu đồng/km rãnh thoát nước thải trong khu dân cư; 30 triệu đồng/thôn di dời cột điện sau khi mở rộng đường. Thưởng cho thôn hoàn thành thôn NTM kiểu mẫu 100 triệu đồng/thôn; đối với các thôn về đích trước 30-6-2020 thưởng “nóng” thêm 50 triệu đồng. Triển khai xây dựng NTM kiểu mẫu, tất cả các xã trên địa bàn huyện đều lựa chọn thôn xây dựng thôn NTM kiểu mẫu, trong 2 năm (2019 và 2020), huyện Đông Sơn có 22 thôn đăng ký hoàn thành xây dựng thôn NTM kiểu mẫu.
Dù thời gian qua, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến đời sống và hoạt động sản xuất của người dân, nhưng nhìn chung phong trào xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu vẫn được các cấp ủy, chính quyền huyện Đông Sơn triển khai như một cuộc vận động lớn, lan tỏa sâu rộng. Từ thành tựu của giai đoạn đầu, Nhân dân huyện Đông Sơn nhận thức sâu sắc vai trò chủ thể trong xây dựng NTM, tiếp tục đồng lòng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của các cấp ủy, chính quyền trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu. Ðây là động lực quan trọng để huyện phấn đấu triển khai thành công mục tiêu xây dựng huyện NTM kiểu mẫu vào năm 2025.
Những điểm sáng
Về xã Đông Văn một ngày thu tháng 9, có thể nhận thấy sự chuyển mình rõ nét của một vùng quê thuần nông xưa kia vốn nghèo nàn, lạc hậu. Giờ đây, những tuyến đường bê tông trải dài tới tận ngõ xóm, hai bên lề đường phủ đầy hoa, hàng rào xanh mát, những khu vườn cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm, những ngôi nhà cao tầng mọc lên san sát tạo nên ấn tượng về một vùng quê giàu đẹp. Đó là kết quả nổi bật sau hơn một năm xã Đông Văn xây dựng NTM kiểu mẫu.
Thong dong đi trên con đường bê tông thoáng đãng, hai bên trồng hoa và hệ thống đèn chiếu sáng, ông Thiều Ngọc Đức, bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn Văn Bắc cho biết: “Đây là một trong số nhiều đoạn đường đẹp của thôn. Có được kết quả này là nhờ sự chung sức, đồng lòng của Nhân dân trong thôn”. Đến nay, 100% đường giao thông thôn Văn Bắc được bê tông hóa, toàn bộ hệ thống rãnh thoát nước được đậy nắp, đảm bảo vệ sinh môi trường, đường làng ngõ xóm luôn được duy trì sáng - xanh – sạch – đẹp. Thu nhập bình quân đầu người thôn Văn Bắc đạt trên 60 triệu đồng/năm, không còn hộ nghèo. Văn Bắc là thôn đầu tiên của huyện Đông Sơn được công nhận thôn NTM kiểu mẫu.
Đồng chí Mai Thị Ngọc Linh, Chủ tịch UBND xã Đông Văn cho biết: Sau khi được công nhận đạt chuẩn NTM, cán bộ và Nhân dân xã Đông Văn tiếp tục bắt tay “nâng cấp” các tiêu chí, hướng đến mục tiêu không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân và quyết tâm xây dựng xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu đầu tiên của huyện Đông Sơn. Để kích cầu các thôn, cùng với chính sách của huyện, xã hỗ trợ các thôn 100% xi măng đổ nền đường giao thông và xây rãnh thoát nước; toàn bộ tấm lam xây dựng tường rào thoáng; 50 triệu đồng/thôn xây dựng thôn NTM kiểu mẫu; đối với các thôn về đích trước 30-8-2020, xã thưởng thêm 50 triệu đồng. Với phương châm “dân làm, dân hưởng thụ” nên các tiêu chí “sáng - xanh - sạch” và vui chơi thể thao ở các thôn, xóm thì Nhân dân tự bàn, thống nhất mức, phương thức đóng góp và triển khai thực hiện. Nhờ đó, đã huy động sự chung sức, đồng lòng của Nhân dân trong xây dựng NTM kiểu mẫu. Tính đến tháng 8-2020, Nhân dân đã đóng góp 52,511 tỷ đồng; hiến 8.516m2 đất, ủng hộ hàng ngàn ngày công để làm đường, tường rào thoáng. Toàn xã nâng cấp, mở rộng 11,542 km hệ thống giao thông nông thôn; xây dựng 5,114 km hệ thống rãnh thoát nước; 12,914 km tường rào thoáng và hàng nghìn km đường hoa. Bên cạnh đó, xã Đông Văn đã làm tốt công tác tích tụ, tập trung đất đai để tổ chức các vùng sản xuất tập trung, thực hiện chuyển đổi 67,4 ha đất lúa sang nhiều mô hình kinh tế hiệu quả cao hơn cho các thôn. Đến nay, xã đã có 4 thôn: Văn Thắng, Văn Châu, Văn Trung, Văn Bắc được công nhận thôn NTM kiểu mẫu; 3 thôn: Văn Thịnh, Văn Đoài, Văn Nam đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị huyện về thẩm định, công nhận. Xã Đông Văn đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị xã đạt chuẩn NTM nâng cao và xã NTM kiểu mẫu.
Chưa bao giờ không khí thi đua lao động sản xuất, xây dựng tuyến đường giao thông nông thôn của người dân thôn 1, xã Đông Minh lại nhộn nhịp như những ngày này. Mới đến đầu thôn, đã thấy đông đảo người dân ra quân xây dựng tuyến đường giao thông nông thôn. Ông Nguyễn Văn Hải, trưởng thôn 1 cho biết: Với mục tiêu xây dựng tuyến đường kiểu mẫu, đợt này, thôn ra quân hoàn thiện tuyến đường từ Quốc lộ 47 và nhà văn hóa thôn với chiều dài 1 km. Được huyện hỗ trợ 250 triệu đồng/km đường giao thông nông thôn, UBND xã hỗ trợ xi măng, chúng tôi huy động các tổ chức đoàn thể, Nhân dân đóng góp kinh phí, ngày công. Với tinh thần lao động hăng say, chắc vài hôm nữa sẽ xong.
Cùng với thôn 1, các thôn 2, 3, 6 đang nỗ lực hoàn thiện các tiêu chí phấn đấu đạt danh hiệu thôn NTM kiểu mẫu trong năm 2020. Đồng chí Lê Trọng Trung, Chủ tịch UBND xã Đông Minh cho biết: Chúng tôi xác định xây dựng NTM có khởi đầu nhưng không có kết thúc. Để chương trình thành công, người dân chính là chủ thể quyết định. Thời gian tới, chúng tôi tập trung nâng cao các tiêu chí, quy hoạch sản xuất theo chuỗi, nâng cao giá trị quy mô hàng hóa để nâng cao thu nhập cho người dân. Người dân nông thôn có đời sống vui tươi lành mạnh, đường làng ngõ xóm đảm bảo sáng – xanh - sạch - đẹp.
Xác định rõ phương châm: “Huy động sức dân để lo cho dân”, “Cộng đồng dân cư là chủ thể, Nhà nước giữ vai trò hỗ trợ, định hướng”, các địa phương trên địa bàn huyện Đông Sơn tiếp tục duy trì, thực hiện có hiệu quả phong trào chung tay xây dựng NTM, góp phần làm cho diện mạo nông thôn ngày một đổi mới tích cực; các chỉ tiêu, tiêu chí về xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu dần được hoàn thiện theo đúng kế hoạch đề ra. Trong số 22 thôn đăng ký hoàn thành thôn NTM kiểu mẫu trong năm 2019 và 2020, tính đến tháng 8-2020 đã có 5 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, còn 17 thôn tiếp tục chỉ đạo thực hiện và quyết tâm hoàn thành trong năm 2020, trong đó có 6 thôn phấn đấu hoàn thành trong tháng 9-2020 và 11 thôn hoàn thành trong tháng 11-2020. Đến nay, toàn huyện đã mở rộng được 15,5 km đường giao thông nông thôn; xây dựng 7,7 km rãnh thoát nước; 22 km tường rào thoáng; xây dựng 18 vườn mẫu; các tuyến đường điện đã được dịch chuyển, lắp đặt chiếu sáng tại các trục đường...
Về Đông Sơn những ngày này, từ khắp các thôn, xóm, đâu đâu chúng tôi cũng nhận thấy không khí rộn ràng, khẩn trương của người dân hăng say lao động sản xuất, chỉnh trang đường làng, ngõ xóm xanh, sạch, đẹp. Nhà cửa được sắp xếp hợp lý, vườn hộ được chỉnh trang, các mô hình kinh tế được phát huy, mang lại hiệu quả kinh tế; tình nghĩa xóm làng đầm ấm, đoàn kết, tương thân, tương ái. Bằng sự quyết tâm, vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị cũng như sự đồng thuận của Nhân dân, tin tưởng rằng, Đông Sơn sẽ hoàn thành mục tiêu xây dựng huyện đạt chuẩn NTM kiểu mẫu theo kế hoạch đề ra.