Bài 4: Doanh nghiệp tiên phong ứng dụng
Thương mại hóa các kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ có vai trò lớn của doanh nghiệp, trong đó, các doanh nghiệp lớn phải là đầu tầu trong ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số.
Không bị tụt hậu
Ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số kịp thời giúp doanh nghiệp đứng vững trên thị trường, không bị tụt hậu và vươn lên mạnh mẽ trong xu thế hội nhập. Câu chuyện chuyển mình của Công ty Cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông (Rạng Đông) là điển hình khi đưa một thương hiệu gắn liền với thời kỳ bao cấp với nhiều sản phẩm xanh, hiện đại khi ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số.

Công ty Rạng Đông ứng dụng dây chuyền sản xuất hiện đại, đổi mới khoa học công nghệ.
Trước nhu cầu thay đổi của người dùng về các sản phẩm tiện ích, tiết kiệm năng lượng, Công ty Rạng Đông chuyển đổi mô hình kinh doanh bằng công nghệ số từ năm 2020 với dây chuyền lắp ráp sản phẩm LED tự động, liên hoàn với công suất 1.200 sản phẩm/giờ, ứng dụng robot hóa, trí tuệ nhận tạo. Mỗi dây chuyền có cảnh báo khi tự động báo về chất lượng sản phẩm, sản phẩm lỗi và báo lên trung tâm kiểm soát.
Anh Đào Văn Phú, Phó Ban quản lý hệ thống và công nghệ thông tin xưởng led điện tử và thiết bị chiếu sáng (Công ty Rạng Động) cho biết: Nhờ tích hợp công nghệ robot tự động trong cả quá trình nên sản phẩm đạt theo tiêu chí đề ra. Đồng thời,năng suất tăng lên 30% từ 5,5 triệu sản phẩm/tháng lên 7,5 triệu trong tháng…
Ông Nguyễn Đoàn Kết, Phó Tổng Giám đốc cho biết: Nếu không ứng dụng công nghệ thay đổi kịp với thời đại thì sản phẩm hôm nay là mới nhưng một thời gian sẽ là cũ. Nhiều bài học về doanh nghiệp từng vang bóng một thời nhưng nay không còn khi không mở rộng không gian và mang lại giá trị cho người dùng. Sau 5 năm thực hiện chuyển đổi số, Công ty Rạng Đông tạo hệ sinh thái dịch vụ 4.0 với các giải pháp thông minh hóa, cá thể hóa, nền tảng hóa dữ liệu, đổi mới sáng tạo, xanh hóa. Nhờ đó, Công ty đạt mức tăng trưởng lên tới 15-20%. Do đó, Bộ Khoa học Công nghệ đã chỉ định Công ty Rạng Đông tham gia đề tài ứng dụng xây dựng ngôi nhà thông minh, đô thị thông minh và nông nghiệp thông minh.

Việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật giúp tăng năng suất, loại những sản phẩm lỗi ngay từ đầu.
Từ những thành công đạt được trong thời gian qua, năm 2025, Công ty Rạng Đông phấn đấu hoàn thành chuyển đổi số cho khâu sản xuất với 80% dữ liệu được kết nối, xử lý tự động trong một hệ thống nhất, có thể xử lý phân tích dữ liệu toàn hệ thống. Năm 2030 vươn tầm tỷ đô, đưa thương hiệu Rạng Đông lên tầm khu vực.
Trong khi đó, CMC là tập đoàn công nghệ thông tin và viễn thông lớn của Việt Nam cũng cũng đang chuyển đổi mạnh mẽ sang làm chủ công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). “Đối với công cuộc chuyển đổi số, tư duy về tương lai số của tôi trở nên sâu sắc hơn từ năm 2016. Khi đi nước ngoài học hỏi, tôi nhận thấy chuyển đổi số, phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo. Do đó, CMC công bố chiến lược chuyển đổi AI với chủ đề "Enable Your AI-X. Có như vậy, công ty mới duy trì tốc độ tăng trưởng 20%, doanh thu vượt 1 tỷ USD, quy mô lên hơn 10.000 nhân sự, trong đó 40% là chuyên gia AI vào năm 2030”, ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch Hội đồng quản trị CMC chia sẻ.
Doanh nghiệp công nghệ số sẵn sàng
Nghị quyết 57 đặt mục tiêu năm 2025 hình thành 5 tập đoàn công nghệ số lớn ngang tầm các nước tiên tiến. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng: Muốn phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, các doanh nghiệp lớn phải đi đầu. Muốn có doanh nghiệp lớn, Nhà nước cần giao việc lớn, đặt hàng, giao nhiệm vụ, bởi "có việc lớn, doanh nghiệp Việt Nam mới lớn lên được".
Để triển khai Nghị quyết 57 vào cuộc sống, tại Diễn đàn quốc gia về doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam đầu năm 2025, một số doanh nghiệp số lớn trong nước đã nhận nhiệm vụ làm chủ công nghệ như: 5G, 6G, blockchain, IoT, mô hình AI tiếng Việt, trợ lý ảo AI trong thời gian tới. Đây là những công nghệ lõi tạo tính đột phá cho sự phát triển công nghệ số, công nghệ mới.

Trung tâm dữ liệu CMC tại Tân Thuận (TP Hồ Chí Minh).
Tổng Giám đốc Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) Huỳnh Quang Liêm cho biết: Muốn phát triển doanh nghiệp công nghệ thì phải chủ động tiếp cận và nắm bắt công nghệ tiên tiến. Cách đây 5 năm, VNPT đã đầu tư vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. VNPT định hướng đến năm 2027 sẽ làm chủ các mô hình GenAI Make in Vietnam trên các lĩnh vực ngôn ngữ, hình ảnh, âm thanh, dữ liệu. Đồng thời, làm chủ công nghệ để xây dựng bản sao số cho các thành phố, phát triển bản đồ số quốc gia 3D Make in Vietnam, bao gồm hạ tầng kỹ thuật đô thị, môi trường, giao thông - logistics, giáo dục, y tế, công thương, bản đồ dịch bệnh từ công trình ngầm đến không gian mặt đất tới không gian vệ tinh…
Là đơn vị nhận nhiệm vụ làm chủ trong lĩnh vực viễn thông và chip bán dẫn, đại diện Viettel cho biết đã thiết kế toàn trình và làm chủ công nghệ lõi của hai mẫu chip quan trọng của trạm vô tuyến 5G là DFE và RFIC. Trong giai đoạn đến 2030, tập đoàn dự kiến phát triển chip cho hạ tầng mạng viễn thông, chip xử lý AI tại biên và chip cho khí tài quân sự. Đơn vị hiện đầu tư công cụ thiết kế, phòng lab, ứng dụng công nghệ mới, thuật toán thông minh hơn để tăng hiệu năng và hiệu suất của chip.
Theo ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch CMC, CMC đã nhận 2 nhiệm vụ quốc gia gồm: Xây dựng trung tâm điện toán đám mây hàng đầu khu vực với quy mô 80MW, (gấp gần 2 lần tổng công suất Việt Nam hiện đang có (khoảng 50MW). Trung tâm này hoàn toàn do Việt Nam làm chủ. Nhiệm vụ thứ 2 là xây dựng xây dựng nền tảng Hệ sinh thái mở C.OpenAI. Theo đó, C.Open được CMC công bố từ năm 2017 và đến nay chuyển thành C.OpenAI của người Việt, trí tuệ của người Việt và sử dụng cho người Việt. Tổng mức đầu tư vào công nghệ cao cho 2 nhiệm vụ này trong vòng 5 năm tới lên đến 700 triệu USD đến 1 tỷ USD nên rất cần nhà nước có chính sách cho vay ưu đãi đầu tư công nghệ cao.
“Bên cạnh nhận các nhiệm vụ lớn trong nước, các doanh nghiệp công nghệ lớn phải đi ra nước ngoài chinh phục thế giới, thông qua đó học hỏi, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế. Muốn cạnh tranh quốc tế được thì phải dựa vào và phải sử dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhận định.
Bài cuối: Nâng cao hiệu quả thực thi chính sách từ cơ quan quản lý