Bài học từ nhiệm kỳ thành công
Hà Đức MiêùPhó Chủ tịch Thường trực Hội Khuyến học tỉnh
Đại hội Hội Khuyến học tỉnh Lào Cai lần thứ IV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 là sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với hơn 168 nghìn cán bộ, hội viên hội khuyến học các cấp trong tỉnh. Hội Khuyến học tỉnh Lào Cai thành lập ngày 11/11/2002. Trải qua 18 năm xây dựng và trưởng thành, Hội Khuyến học tỉnh đã vượt qua rất nhiều khó khăn, thử thách để có kết quả như hôm nay.
Khó khăn trước hết là triển khai công tác khuyến học ở một tỉnh miền núi, biên giới, nhiều dân tộc; trình độ dân trí, nhận thức về khuyến học của người dân không đồng đều; nhiều nơi, tập quán cũ gây cản trở công tác khuyến học; mô hình tổ chức hội khuyến học và cơ chế, chính sách hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập cả nước đang trong giai đoạn hoàn thiện. Thuận lợi là công tác khuyến học được cấp ủy đảng, chính quyền các cấp quan tâm và cả hệ thống chính trị vào cuộc; có đội ngũ cán bộ hội nhiệt tình, tâm huyết và trách nhiệm với công việc; được Nhân dân, doanh nghiệp, nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh ủng hộ, đồng hành. Đặc biệt, trong nhiệm kỳ 2015 - 2020, công tác khuyến học càng được quan tâm hơn khi có Quyết định 281 ngày 20/2/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2020”. UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch 46 ngày 4/3/2015 để thực hiện Quyết định 281 của Thủ tướng Chính phủ và giao cho Hội Khuyến học tỉnh chủ trì.
Sự phát triển của Hội Khuyến học tỉnh Lào Cai được kế thừa và phát huy kết quả công tác khuyến học từ khi thành lập đến nay với những nhận thức mới, cách làm mới. Kết thúc năm 2019, đại hội hội khuyến học cấp xã, cấp huyện được tổ chức thành công; hệ thống tổ chức hội được kiện toàn, củng cố; hội viên phát triển đạt 23% dân số với tổng số 168.670 hội viên. Trong nhiệm kỳ, các cấp hội đã tập huấn cho hơn 27 nghìn lượt cán bộ hội về Điều lệ hội, Quyết định 281 của Thủ tướng Chính phủ, Kế hoạch 46 của UBND tỉnh, Bộ tiêu chí các mô hình học tập… Phong trào xây dựng mô hình “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”, “Đơn vị học tập” phát triển. Toàn tỉnh hiện có 81% gia đình học tập; 64% dòng họ học tập; 85% cộng đồng học tập (thôn, bản), có 95% đơn vị học tập, trong đó có 98 mô hình tiêu biểu được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen tại Đại hội thi đua Khuyến học năm 2019. Kết quả trên đã vượt mục tiêu đề ra.
Trong nhiệm kỳ qua, các cấp hội luôn coi trọng tuyên truyền về học tập suốt đời, chăm lo việc học tập của trẻ em, góp phần nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục và xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia, duy trì tỷ lệ học sinh chuyên cần; huy động các nguồn lực ủng hộ công tác khuyến học, quy ra tiền được gần 254 tỷ đồng, trong đó người dân đóng góp hơn 446 ngày công lao động, góp quỹ lương thực được hơn 237 tấn, hiến 31.371 m2 đất làm trường học... Nhiều cơ quan, tổ chức, nhà hảo tâm cũng ủng hộ với giá trị lớn. Đặc biệt, hình thức hỗ trợ, đầu tư theo địa chỉ được phát huy. Quỹ Khuyến học ở 3 cấp đạt 17 tỷ đồng (bình quân đạt 17.000 đồng/người/năm).
Trong nhiệm kỳ III, Hội Khuyến học tỉnh và các đơn vị tài trợ đã cấp học bổng cho 29.628 lượt học sinh với số tiền gần 11 tỷ đồng; hỗ trợ 80.846 lượt học sinh khuyết tật, học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; khen thưởng 206.466 lượt học sinh giỏi và 19.033 lượt giáo viên có thành tích xuất sắc tiêu biểu. 164 trung tâm học tập cộng đồng cấp xã hoạt động tích cực gắn với nhu cầu học tập của Nhân dân. Giai đoạn 2015 - 2019, toàn tỉnh đã tổ chức được 10.180 lớp học cho 703.647 lượt người học tập, trong đó có 934 lớp xóa mù chữ với 14.727 học viên, góp phần nâng cao kiến thức, đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ, phục vụ chương trình xây dựng nông thôn mới.
5 năm qua, Hội Khuyến học tỉnh Lào Cai vinh dự được nhận 1 Cờ thi đua xuất sắc của Chính phủ, 1 Cờ thi đua xuất sắc của UBND tỉnh, 2 Cờ thi đua xuất sắc của Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam, 2 Bằng khen của Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam, 2 Bằng khen của UBND tỉnh và 200 Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp khuyến học” cho cán bộ, hội viên tiêu biểu. Nhân dịp Đại hội IV, Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam ra Quyết định tặng Cờ thi đua xuất sắc cho tỉnh Lào Cai giai đoạn 2015 - 2020. Thành công của nhiệm kỳ III đã góp phần vào sự phát triển sự nghiệp giáo dục - đào tạo và xây dựng xã hội học tập của tỉnh Lào Cai.
Từ thành công của nhiệm kỳ III, có thể rút ra bài học về phát triển công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập giai đoạn tới, đó là:
Xác định hội khuyến học là tổ chức xã hội đặc thù, do Đảng và Nhà nước giao phó, do vậy, hoạt động của hội phải đảm bảo sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền; đảm bảo sự phối hợp, ủng hộ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể, các tổ chức xã hội.
Hoạt động khuyến học phải ưu tiên dành nhiều nguồn lực cho phát triển sự nghiệp giáo dục của tỉnh, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục - đào tạo. Chú trọng các điều kiện học tập của người lao động, người lớn tuổi; đảm bảo cho mọi người học tập suốt đời.
Hoạt động khuyến học là phong trào của quần chúng; làm cho cán bộ, hội viên và Nhân dân hiểu, thấy rõ lợi ích của khuyến học; khơi dậy sự chung sức, chung lòng của các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội, các tầng lớp Nhân dân. Đồng thời, phải đầu tư công sức, trí tuệ xây dựng các mô hình học tập, các điển hình tiên tiến, coi trọng tuyên truyền, khích lệ nhân tố mới.
Mô hình tổ chức hội khuyến học tỉnh cần được ổn định phù hợp Điều lệ Hội Khuyến học Việt Nam trong mối tương quan với các tỉnh để thực hiện mục tiêu chung là “xây dựng cả nước thành một xã hội học tập”. Đội ngũ cán bộ hội các cấp phải nhiệt tình, trách nhiệm và có năng lực tham mưu, phối hợp thực hiện nhiệm vụ ở địa phương.
Đẩy mạnh phong trào thi đua khuyến học sâu rộng trong toàn tỉnh; lấy đăng ký và thực hiện các danh hiệu học tập theo Đề án 281 làm trọng tâm; triển khai mô hình “Công dân học tập”; mở rộng mô hình “Đơn vị học tập” trong các cơ quan, đơn vị; thí điểm xây dựng “Huyện học tập”, “Thành phố học tập”.
Công tác khuyến học tỉnh Lào Cai đang có bước đi vững chắc, được các tỉnh thuộc Cụm I đánh giá là “bông hoa” khuyến học vùng Tây Bắc. Tin tưởng rằng trong giai đoạn tới, Hội Khuyến học tỉnh Lào Cai tiếp tục phấn đấu đạt được kết quả tốt hơn, thiết thực đóng góp cho sự nghiệp giáo dục - đào tạo của tỉnh, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2020 - 2025.