Bamboo Airways đã qua 'vùng thời tiết xấu'?

Bamboo Airways về lại với Tập đoàn FLC

Cất cánh ngoạn mục, mở hàng loạt đường bay quốc tế, Bamboo Airways từng khiến thị trường kỳ vọng về một thế lực mới. Nhưng sau giai đoạn đầy biến động, Bamboo Airways từng đổi chủ, rút gọn quy mô, tạm dừng kế hoạch dài hạn và cuối cùng lại trở về với FLC sau quãng thời gian thăng trầm.

QUAY TRỞ LẠI VÒNG TAY MẸ ĐẺ

Mới đây, tại trụ sở cũ 265 Cầu Giấy, nơi từng là “đại bản doanh” của Công ty Cổ phần Hàng không Tre Việt (Bamboo Airways) dưới thời Tập đoàn FLC, hãng hàng không này đã tổ chức Đại hội đồng cổ đông bất thường lần 2 năm 2025 với quyết định quan trọng: chuyển giao quyền sở hữu và điều hành Bamboo Airways trở lại cho FLC, sau thời gian quản lý bởi nhóm nhà đầu tư mới.

Phát biểu tại đại hội, ông Lê Thái Sâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Bamboo Airways thẳng thắn thừa nhận việc tiếp tục sở hữu và điều hành hãng hàng không này đã vượt quá năng lực tài chính và quản trị của nhóm nhà đầu tư hiện tại.

Ông Sâm cho biết, kinh doanh vận tải hàng không là lĩnh vực đặc thù, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khách quan nằm ngoài tầm kiểm soát. Từ đó, ông đề nghị Tập đoàn FLC tiếp nhận lại toàn bộ cổ phần và quyền quản trị hãng bay.

Trên cơ sở xem xét và đánh giá kỹ lưỡng, FLC đã đồng ý tiếp quản Bamboo Airways. Đại hội cũng thông qua đề xuất của ông Sâm về việc hỗ trợ thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan, đảm bảo tuân thủ quy định hiện hành. Dù chuyển giao quyền sở hữu, ông Lê Thái Sâm vẫn sẽ tiếp tục giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng quản trị và cam kết đồng hành, chịu trách nhiệm trong giai đoạn tái cấu trúc.

Đại hội đồng cổ đông bất thường lần 2 năm 2025 của Bamboo Airways

Giữa năm 2023, Bamboo Airways tách độc lập hoàn toàn khỏi Tập đoàn FLC. Sau hơn hai năm thực hiện kế hoạch tái cấu trúc toàn diện, Bamboo Airways ghi nhận một số kết quả tích cực: tiết kiệm 20% chi phí phục vụ mặt đất, duy trì tỉ lệ bay đúng giờ thuộc top đầu ngành, hệ số sử dụng ghế bình quân đạt 90%. Tuy nhiên, phần lớn hiệu quả đạt được nhờ việc thu hẹp quy mô, đội bay giảm từ 30 xuống còn 7 chiếc, mạng bay quốc tế tạm dừng, chỉ còn duy trì các chuyến thuê chuyến.

Đánh giá hoạt động chưa đạt mục tiêu kỳ vọng, đại hội thống nhất dừng kế hoạch kinh doanh 2024–2028 và giao Tập đoàn FLC xây dựng chiến lược phát triển mới cho giai đoạn 2026–2030. Đồng thời, hội nghị cũng tiến hành kiện toàn nhân sự Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát, tạo nền tảng pháp lý và tổ chức cho giai đoạn mới.

Cụ thể, Đại hội đồng cổ đông Bamboo Airways đã thông qua các quyết định nhân sự quan trọng, trong đó chấp thuận đơn từ nhiệm của 2 thành viên Hội đồng quản trị là ông Phạm Ngọc Vịnh và ông Vương Công Đức.

Để thay thế các thành viên đã miễn nhiệm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Bamboo Airways đã đề cử bầu bổ sung 3 thành viên Hội đồng quản trị là ông Trương Phương Thành, ông Bùi Quang Dũng và bà Phùng Thị Thu Thảo và đã được các cổ đông thông qua.

Như vậy, Hội đồng quản trị Bamboo Airways nhiệm kỳ 2023-2028 sẽ bao gồm 6 thành viên là ông Lê Thái Sâm, ông Nguyễn Ngọc Trọng, ông Lê Bá Nguyên, ông Trương Phương Thành, ông Bùi Quang Dũng và bà Phùng Thị Thu Thảo.

Đại hội cũng thông qua đơn từ nhiệm của 4 thành viên Ban kiểm soát nhiệm kỳ 2023-2028 và tiến hành bầu thay thế 3 thành viên mới, bao gồm ông Đặng Ngải, bà Trần Thị Mỹ Dung và bà Nguyễn Thị Thùy Linh.

VỠ MỘNG

Công ty Cổ phần Hàng không Tre Việt được thành lập vào tháng 4/2017, từng được sở hữu bởi Tập đoàn FLC. Khi Bamboo Airways chính thức cất cánh chuyến bay thương mại đầu tiên vào tháng 1 năm 2019, không ít người đã kỳ vọng hãng sẽ tạo nên làn gió mới trong ngành hàng không nội địa. Là hãng bay đầu tiên theo mô hình dịch vụ đầy đủ (full-service) do tư nhân sở hữu, Bamboo không giấu diếm khát vọng "nâng tầm trải nghiệm bay" cho hành khách Việt, một điều từng là “sân chơi riêng” của Vietnam Airlines.

Đội bay mới, dịch vụ chỉn chu, đồng phục tiếp viên màu xanh bắt mắt và phong cách trẻ trung giúp Bamboo nhanh chóng chiếm cảm tình từ khách hàng. Chỉ trong vòng 3 năm, hãng đã mở hàng loạt đường bay nội địa, kể cả các chặng ít người khai thác như Rạch Giá, Côn Đảo, Điện Biên và tham vọng vươn ra thị trường quốc tế với các đường bay thẳng tới Đức, Anh, Nhật Bản, và thậm chí cả Mỹ.

Tham vọng không chỉ dừng ở đường bay. Bamboo Airways từng đặt hàng loạt máy bay thân rộng Boeing 787 Dreamliner và ký kết nhiều thỏa thuận quốc tế để tăng cường năng lực khai thác các chuyến bay dài. Khi đó, hãng được coi là một “hiện tượng lạ” trong ngành, mang tinh thần dám nghĩ, dám làm của doanh nghiệp tư nhân Việt.

Tuy nhiên, giai đoạn năm 2022 – 2023 hãng hàng không này rơi vào khủng hoảng trầm trọng, cùng giai đoạn dàn lãnh đạo Tập đoàn FLC bị khởi tố và bắt tạm giam về tội thao túng thị trường chứng khoán.

Thời điểm đó, Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) cho biết, các khoản phải thu từ Bamboo Airways lên tới hơn 1.300 tỷ đồng vào quý 1/2023, trong đó phần lớn được phân loại là nợ xấu, và ACV đã phải trích lập dự phòng gần 459 tỷ đồng cho các khoản nợ khó đòi.

Theo kết luận thanh tra của Bộ Tài chính cho biết đến cuối năm 2023, Bamboo Airways dẫn đầu các hãng nội địa về nợ quá hạn tại ACV, với số tiền 2.099 tỷ đồng. Bamboo Airways cũng có những khoản nợ với các nhà cung cấp dịch vụ mặt đất, như với Công ty Phục vụ Mặt đất Sài Gòn (SAGS), bị phải trả dần kéo dài đến năm 2028.

Bamboo Airways tái cấu trúc bất thành

Hệ quả là từ cuối năm 2023, hãng phải tạm dừng khai thác phần lớn đường bay quốc tế, trả lại nhiều tàu bay thân rộng và dòng máy bay phản lực nhỏ Embraer.

Việc “chia tay” nhà cung cấp dịch vụ mặt đất SAGS, một trong những đối tác phục vụ lớn nhất ngành cũng làm dấy lên lo ngại Bamboo đang cắt giảm chi phí ở mức tối đa để duy trì vận hành.

Trước khủng hoảng tài chính và áp lực vận hành, Bamboo Airways chọn con đường không dễ dàng: tái cấu trúc toàn diện. Tháng 5/2023, FLC chuyển nhượng toàn bộ cổ phần sở hữu tại Bamboo Airways cho ông Lê Thái Sâm, chính thức tách hãng bay ra khỏi tập đoàn.

Thay vì tiếp tục "ôm mộng lớn", hãng tuyên bố thu hẹp quy mô đội bay, chỉ giữ lại các dòng máy bay thân hẹp Airbus A320/A321. Mạng bay quốc tế dài bị dừng vô thời hạn. Trọng tâm chuyển sang phục vụ thị trường nội địa và các chuyến bay thuê chuyến quốc tế ngắn ngày (charter) đến Thái Lan, Đài Loan...

Đồng thời, Bamboo thực hiện hàng loạt biện pháp tái cơ cấu: Tinh gọn bộ máy, cắt giảm chi phí vận hành; cải thiện hệ số sử dụng ghế và tỷ lệ bay đúng giờ (hiện đang ở mức cao trên thị trường); tăng cường hợp tác với các hãng dịch vụ trong nước để tiết giảm chi phí.

Việc Bamboo Airways của ông Trịnh Văn Quyết về tay đại gia Dương Công Minh, ông chủ Him Lam và Sacombank khiến người ta kỳ vọng hãng bay này sẽ sớm khởi sắc. Song thực tế không đơn giản như vậy bởi kinh doanh lĩnh vực hàng không chưa bao giờ là cuộc chơi dễ dàng. Ngay cả một doanh nhân dày dạn, đầy tham vọng như ông Johnathan Hạnh Nguyễn cũng từng phải cay đắng từ bỏ giấc mơ bay vào phút chót dù tưởng chừng đã "dọn đường băng" rất kỹ.

Tuy nhiên, sau hơn 2 năm tiếp quản, nhóm cổ đông mới đã không thể vực dậy được Bamboo Airway. Và cuối cùng sau những "chặng bay" đầy trắc trở, Tập đoàn FLC một lần nữa lại tiếp quản quyền điều hành Bamboo Airways, đánh dấu sự trở lại với “chủ cũ” của hãng bay này. Sắp tới liệu Bamboo Airways đã bay qua "vùng thời tiết xấu" hay chưa vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ.

Thịnh Vượng