Bàn giải pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao nhất cho Hà Nội

Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh phát biểu bế mạc hội thảo. Ảnh: Phạm Linh

Doanh nghiệp nhỏ và vừa phải trở thành “đại bàng”

Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh chủ trì hội thảo.

Dự hội thảo còn có Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông; Phó Chủ tịch HĐND thành phố Phạm Quí Tiên; Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Mạnh Quyền; cùng đại diện các sở, ban, ngành, các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, hội, hiệp hội.

Phát biểu đề dẫn, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho hay, năm 2025, Hà Nội được giao chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8%.

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Phạm Linh

Trước đó, năm 2024, Hà Nội đạt tăng trưởng 6,52%. Lịch sử Hà Nội trong 15 năm gần đây có thời điểm tăng trưởng trên 8% như năm 2015, năm 2017. Gần nhất là năm 2022, Hà Nội tăng trưởng kinh tế 8,29%, đóng góp tích cực cho kinh tế cả nước. Làm thế nào để năm nay, tăng trưởng kinh tế đạt 8% và những năm tới phấn đấu tăng trưởng 2 con số là bài toán lớn với Hà Nội.

Tham luận tại hội thảo, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương cho rằng, tăng trưởng GRDP của Hà Nội luôn cao hơn cả nước, trừ năm 2024, nhưng chưa vượt trội.

Hà Nội đã từng đạt tăng trưởng GRDP 8% trở lên. Tuy vậy, tăng trưởng GRDP đang giảm dần, trung bình giai đoạn 2011-2015 đạt 7,35%; 2016-2020 là 7% và 2021-2024 là 6,44%. Trong 6 năm còn lại, trung bình phải đạt 10% thì mới đạt tăng trưởng 8,5% cho giai đoạn 2021-2030 (theo quy hoạch phát triển thành phố). Đây là mục tiêu đầy thách thức và áp lực với Hà Nội.

Tiến sĩ Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Phạm Linh

Vị chuyên gia này kiến nghị một số giải pháp trước mắt và lâu dài. Trong đó, tháo gỡ ngay các vướng mắc pháp lý cho các dự án, giải phóng nguồn lực đang “đọng”, tạo sản phẩm cho xã hội, góp phần tăng tốc độ tăng trưởng kinh tế thành phố.

Thành phố nên khôi phục lại và đẩy mạnh công nghiệp hóa kinh tế thành phố bằng cách xây dựng thêm một số khu công nghiệp công nghệ cao. Hà Nội chỉ thu hút công nghiệp công nghệ cao và sản xuất xanh; công nghiệp hóa gắn với đô thị hóa và ngược lại; đột phá hơn nữa trong cải thiện môi trường kinh doanh, chú trọng hơn trong thu hút FDI chất lượng cao…

Tiến sĩ Nguyễn Nhật Quang, Phó Chủ tịch, Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ VINASA nhìn nhận, trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, không có quốc gia, địa phương nào trở nên hùng cường mà không có công nghiệp. Hà Nội cần đẩy mạnh thu hút đầu tư ở lĩnh vực công nghệ cao, lôi kéo nhà đầu tư đến với Hà Nội.

Để phát triển kinh tế bền vững, doanh nghiệp vừa và nhỏ phải thành “đại bàng”. Vì thế, phải thay đổi tư duy nguồn lực, tạo môi trường phù hợp, để doanh nghiệp lớn mạnh.

Tiến sĩ Nguyễn Nhật Quang phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Phạm Linh

Theo Tiến sĩ Nguyễn Nhật Quang, muốn tăng trưởng kinh tế nhanh cần đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư công. Vướng mắc của các dự án chủ yếu là giải phóng mặt bằng. Vì thế, Hà Nội cần có hệ thống thông tin điều hành toàn bộ hoạt động về đầu tư trên địa bàn thành phố, từ đó tháo gỡ nhanh những vướng mắc. Cùng với đó, cần có mô hình kinh tế dự báo, thu thập dữ liệu từ các ngành để phân tích dữ liệu...

Thay mặt cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ thành phố Hà Nội, ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố kiến nghị tiếp tục cải cách mạnh mẽ về thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho cộng đồng doanh nghiệp; tăng cường các chính sách ưu đãi về thuế, đặc biệt giảm thuế cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, sáng tạo.

Về hạ tầng và logistics, Hà Nội cần đầu tư mạnh vào hệ thống cảng cạn (ICD), trung tâm logistics hiện đại để giảm chi phí vận chuyển; xây dựng hệ thống kết nối Hà Nội với các tỉnh lân cận, tạo chuỗi cung ứng hiệu quả hơn.

Tổng Giám đốc Công ty TNHH điện tử Meiko Việt Nam Tsuchibashi Akito nêu, trong bối cảnh có nhiều biến động về khoa học, công nghệ như hiện nay, doanh nghiệp xác định ứng dụng công nghệ, tự động hóa vào sản xuất, quản lý sản xuất là điều kiện tiên quyết.

“Chúng tôi kiến nghị UBND thành phố quan tâm, đầu tư hơn nữa việc đào tạo nguồn nhân lực có trình độ kỹ thuật cao, đặc biệt là trong lĩnh vực bán dẫn”, Tổng Giám đốc Công ty TNHH điện tử Meiko Việt Nam nói.

Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, muốn tăng trưởng kinh tế cao, cả thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội cần đẩy mạnh đầu tư xã hội, đặc biệt là đầu tư công. Trong đó, tập trung xây dựng đường sắt đô thị, bởi đây là động lực tăng trưởng. Tuy nhiên, cách làm cần thay đổi, cải cách thủ tục hành chính mạnh hơn để đẩy nhanh việc đưa dự án đi vào hoạt động.

Giải quyết 6 thách thức

Theo PGS. TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, vốn đầu tư nước ngoài (FDI) của Hà Nội không cao, quy mô vốn trung bình mỗi dự án nhỏ. Những dự án xoay chuyển cấu trúc, tình thế phát triển của Hà Nội gần như chưa có.

Do đó, Hà Nội cần có tư duy về hệ sinh thái công nghiệp mới để mời được các nhà đầu tư lớn. Trong hệ sinh thái này phải có khu công nghệ cao xứng tầm. Hà Nội cũng cần trở thành trung tâm đào tạo nhân lực cho thời đại mới. Ngoài ra, nút thắt thể chế vẫn là khâu cần giải quyết. Hà Nội nên có dự án được vận hành theo cơ chế tự quyết, tự làm, tự chịu trách nhiệm.

PGS. TS Trần Đình Thiên. Ảnh: Phạm Linh

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), để Hà Nội tăng trưởng cao, cần giải quyết 6 thách thức: Cơ cấu kinh tế chưa cân bằng; hiệu suất sử dụng vốn chưa cao; doanh nghiệp còn gặp khó khăn; lạm phát và giá cả tăng cao; hạ tầng giao thông đối mặt với quá tải, ùn tắc nghiêm trọng và môi trường kinh doanh chưa hấp dẫn.

Trên cơ sở đó, ông Đậu Anh Tuấn nêu ra các nhóm giải pháp tương ứng nhằm điều chỉnh cơ cấu kinh tế, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, hỗ trợ doanh nghiệp, nâng cấp hạ tầng giao thông và đô thị và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Góp ý trực tiếp vào những lĩnh vực có thể trực tiếp tạo ra tăng trưởng “nóng” cho Thủ đô trong năm 2025 cũng như tăng trưởng bền vững trong những năm tiếp theo, ông Phạm Thiếu Hoa, đại diện Tập đoàn Vingroup đề xuất Hà Nội tập trung phát triển bất động sản, đẩy nhanh tăng trưởng trong lĩnh vực này. Hiện trên địa bàn thành phố đang có hàng ngàn dự án đã “đắp chiếu” sau thời gian dài, nếu được khởi động lại, sẽ mang về nguồn thu ngân sách cho Hà Nội.

Ngoài ra, thành phố phải tập trung phát triển mạng lưới giao thông, mở rộng đường, giãn dân ra các khu đô thị vệ tinh, dành quỹ đất đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; sớm triển khai các dự án nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ…

Trong khi đó, PGS.TS Bùi Quang Tuấn, Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam phân tích dư địa, tiềm năng từ các trụ cột tăng trưởng truyền thống như tiêu dùng tư nhân, đầu tư tư nhân, đầu tư nhà nước và xuất khẩu.

“Để thu hút dược doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp công nghệ cao, Hà Nội cần phát huy vai trò trung tâm đầu tàu kinh tế, đầu tàu giáo dục, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thung lũng silicon đặt tại Hòa Lạc”, PGS.TS Bùi Quang Tuấn nêu.

Xác định rõ lợi thế, tồn tại để thay đổi

Phát biểu tiếp thu cuối hội thảo, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh đánh giá, các ý kiến sâu sắc, tâm huyết của các đại biểu hôm nay sẽ góp thêm thông tin, luận chứng để thành phố vững tin trong hoạch định chính sách, xác định nhiệm vụ thời gian tới.

Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Báo KTĐT

“Nền kinh tế Hà Nội được “chụp cắt lớp”, được rà soát, kiểm tra lại “sức khỏe” bằng nhiều lát cắt, góc nhìn riêng của các nhà khoa học, doanh nghiệp”, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh nêu và khẳng định, hội thảo hôm nay là cơ hội để lãnh đạo thành phố nhìn rõ mình, xác định các lợi thế, tồn tại để thay đổi.

Đặc biệt, trong năm 2025, để đạt mục tiêu tăng trưởng 8%, thành phố sẽ tiến hành nhiều công việc mang tính thử nghiệm, đột phá; cởi trói về thể chế, theo đúng tinh thần biến điểm nghẽn trở thành lợi thế cạnh tranh, thu hút đầu tư, tạo động lực tăng trưởng cho Thủ đô.

Hoa-Hương