Bán lẻ truyền thống 'chuyển mình' để thích ứng

Mặt bằng bán lẻ của Việt Nam còn khiêm tốn về quy mô, chất lượng và trải nghiệm

Mặt bằng bán lẻ vẫn "nóng" giữa cơn sốt thương mại điện tử

Sức hút mãnh liệt của thương mại điện tử đang tạo ra những thách thức và cơ hội chưa từng có cho thị trường bán lẻ Việt Nam. Các nhà bán lẻ truyền thống buộc phải định hình lại chiến lược kinh doanh, xây dựng mô hình bán lẻ đa kênh linh hoạt, đáp ứng xu hướng tiêu dùng hiện đại. Trong khi đó, các nhà đầu tư mặt bằng bán lẻ cần nâng cấp chất lượng và quy mô để đảm bảo nguồn cung phù hợp với nhu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.

Theo báo cáo mới nhất từ YouNet ECI và YouNet Media, tổng giá trị giao dịch thương mại điện tử tại Việt Nam có tiềm năng đạt mốc 49,9 tỷ USD vào năm 2028. Con số ấn tượng này cho thấy sức mạnh và tiềm năng phát triển vượt bậc của tại Việt Nam.

Thương mại điện tử mang lại nhiều tiện ích vượt trội như mua sắm nhanh chóng, đa dạng sản phẩm, dễ dàng so sánh giá cả và tiếp cận khách hàng trên phạm vi rộng. Tuy nhiên, hình thức mua sắm trực tuyến này vẫn tồn tại những hạn chế nhất định, đặc biệt là về trải nghiệm thực tế sản phẩm, thời gian giao hàng và các vấn đề liên quan đến chất lượng sản phẩm.

Ngược lại, bán lẻ truyền thống với hệ thống cửa hàng vật lý vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc mang đến trải nghiệm trực quan, dịch vụ tư vấn trực tiếp và tạo dựng niềm tin cho khách hàng. Do đó, xu hướng tất yếu của thị trường là sự kết hợp hài hòa giữa bán lẻ trực tuyến và truyền thống, tạo ra trải nghiệm mua sắm đa kênh liền mạch và tối ưu cho người tiêu dùng.

Ông Matthew Powell, Giám đốc Savills Việt Nam cho biết, việc kết hợp giữa bán lẻ trực tuyến và cửa hàng truyền thống sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa lợi thế của cả hai hình thức, vừa tận dụng được sức mạnh của công nghệ số để mở rộng quy mô, vừa đảm bảo trải nghiệm toàn diện và chân thực cho người tiêu dùng. Các thương hiệu lớn đang đầu tư mạnh vào mô hình tích hợp này nhằm mang đến sự tiện lợi tối đa cho khách hàng mà vẫn duy trì giá trị cốt lõi của không gian bán lẻ vật lý.

Tại Việt Nam, các trung tâm thương mại và mặt bằng bán lẻ vẫn duy trì công suất thuê ổn định, thậm chí cho thấy tiềm năng phát triển theo hướng mới, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng hiện đại. Báo cáo thị trường quý IV/2024 của Savills ghi nhận, công suất mặt bằng bán lẻ tại Hà Nội được duy trì ổn định ở mức 85% và tại TP. Hồ Chí Minh đạt mức cao, 93,5%.

Thương mại điện tử chưa thể "soán ngôi" bán lẻ truyền thống

Bà Hoàng Nguyệt Minh - chuyên gia Savills, cho rằng thị trường bán lẻ Việt Nam vẫn còn quá trẻ và mang những đặc trưng riêng biệt để thương mại điện tử có thể tạo ra sức ép lớn đến nhu cầu thuê mặt bằng bán lẻ.

"Hiện tại, các sàn thương mại điện tử ghi nhận doanh số tốt hơn từ các nhãn hàng Việt Nam hoặc hộ kinh doanh bán lẻ trong nước. Trong khi đó, các thương hiệu bán lẻ nước ngoài khi gia nhập thị trường cần ưu tiên mở rộng mặt bằng, xây dựng hệ thống cửa hàng flagship để nâng cao mức độ nhận diện thương hiệu trước khi đẩy mạnh doanh số trên sàn thương mại điện tử", bà Minh phân tích.

Bên cạnh đó, Việt Nam có văn hóa bán lẻ truyền thống đặc trưng, trong đó các cửa hàng tạp hóa, chợ truyền thống và không gian bán lẻ nhỏ lẻ đóng vai trò quan trọng trong đời sống hàng ngày của người dân. Không gian bán lẻ không chỉ là nơi giao dịch hàng hóa mà còn là điểm kết nối và xây dựng cộng đồng. Do đó, các cửa hàng bán lẻ truyền thống vẫn sẽ giữ một vị trí nhất định trong thị trường.

Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận thực tế rằng nguồn cung mặt bằng bán lẻ, đặc biệt là các trung tâm thương mại chất lượng cao tại Việt Nam còn hạn chế, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu về công năng của mặt bằng từ các thương hiệu, đặc biệt là các thương hiệu quốc tế.

Bà Minh cho biết, so với các nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore hay Malaysia, mặt bằng bán lẻ của Việt Nam còn khiêm tốn về quy mô, chất lượng và trải nghiệm. Trong 5 năm qua, nguồn cung mặt bằng bán lẻ tại Hà Nội chỉ tăng trung bình 3% mỗi năm. Thị trường vẫn đang nghiêng về bên cho thuê nhiều hơn, bởi nguồn cung trung tâm thương mại chất lượng và được xây dựng bài bản không nhiều. Nguồn cung mặt bằng bán lẻ hiện đại tăng trưởng chậm hơn nhu cầu thuê đến từ các thương hiệu quốc tế.

Tuy nhiên, triển vọng cho thấy nguồn cung khả quan của thị trường từ nay đến năm 2027 khi một loạt các dự án mới, có chất lượng quốc tế được giới thiệu tới thị trường.

Tại Hà Nội, đến cuối năm 2025, thị trường dự kiến sẽ mở rộng với 140.700 m² nguồn cung bán lẻ mới từ bốn trung tâm mua sắm và ba khối đế bán lẻ. Trong giai đoạn 2026 và 2027, nguồn cung tiếp tục tăng thêm 174.100 m² diện tích sàn cho thuê đến từ bảy dự án. Các dự án trọng điểm bao gồm Ha Noi Centre tại 175 Nguyễn Thái Học và Starlake B1CC1 & B1CC2. Trong khi đó, tại TP Hồ Chí Minh, 12 dự án tương lai dự kiến gia nhập thị trường với tổng 165.429 m², tăng 3% mỗi năm từ 2025 đến 2027.

Bà Minh nhận định, Việt Nam sẽ là một trong những thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất khu vực Đông Nam Á, khi sở hữu các yếu tố nền tảng vững chắc về dân số trẻ, tầng lớp trung lưu ngày càng tăng và tốc độ đô thị hóa nhanh chóng.

Để tận dụng tối đa cơ hội, thị trường cần tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng, mở rộng nguồn cung mặt bằng chất lượng cao, đa dạng hóa các loại hình bán lẻ và nâng cao trải nghiệm mua sắm cho người tiêu dùng. Chỉ khi đó, Việt Nam mới có thể thu hút thêm nhiều nhà đầu tư và nhãn hàng quốc tế, cạnh tranh hiệu quả với các quốc gia lân cận và nắm bắt được cơ hội vàng từ sự thay đổi nhanh chóng của thói quen tiêu dùng và xu hướng bán lẻ mới, đặc biệt là sự bùng nổ của thương mại điện tử.

Hải Yến