Bản sắc của Michael Bay trong 'Ambulance'

Thể loại: Hành động, giật gân, tội phạm

Đạo diễn: Michael Bay

Diễn viên: Yahya Abdul-Mateen II, Jake Gyllenhaal, Eiza González

Điểm: 6,5/10

Ambulance đánh dấu sự trở lại màn ảnh rộng của Michael Bay trong vai trò đạo diễn sau nửa thập kỷ kể từ Transformers: The Last Knight (2017). Đây cũng là lần đầu tiên ông thử sức với việc “Mỹ hóa” một tựa phim không nói tiếng Anh. Thành phẩm là bộ phim hành động, giật gân lấy đề tài tội phạm với những màn truy đuổi hoành tráng kết hợp cốt truyện xoay quanh chủ đề tình cảm gia đình nhiều ngang trái.

Màn rượt đuổi kịch tính

Trong Ambulance, Will Sharp (Yahya Abdul-Mateen II) là đứa trẻ da đen được gia đình Danny Sharp (Jake Gyllenhaal) nhận nuôi. Hai anh em lớn trong yên bình cho tới khi biến cố ập đến và Will quyết định ra đi. Anh tòng quân, một lòng phụng sự nước Mỹ, trở thành người hùng trước khi trở về và chìm trong bần hàn. Will tuyệt vọng vì không đủ tiền chữa bệnh cho vợ.

Anh tìm đến xin sự trợ giúp của người anh em bấy lâu mình chối bỏ. Danny là một tên tội phạm manh động, đang ấp ủ kế hoạch cướp 32 triệu USD từ ngân hàng. Danny đề nghị Will tham gia vụ cướp, đổi lại anh sẽ có số tiền đủ trang trải chi phí mổ ung thư cho vợ cùng cơ hội đổi đời. Tuyệt vọng vì không việc làm, bị đất nước mình thề phụng sự gạt ra bên lề, Will đành nhắm mắt làm liều.

Will và Danny là hai anh em cùng lớn lên bên nhau. Cha của họ là một tên cướp nguy hiểm nhưng đã sớm qua đời, Danny chính là hậu duệ kế thừa dòng máu tội phạm ấy.

Nhưng kế hoạch cướp bóc của họ đã gặp trục trặc, khiến Will và Danny phải cướp chiếc xe cấp cứu đang chở một cảnh sát bị trọng thương cùng nữ kỹ thuật viên y tế khẩn cấp Cam (Eiza González). Hai tên cướp điều khiển chiếc xe cấp cứu thoát khỏi sự truy đuổi của lực lượng cảnh sát hùng hậu trong khi giữ cho các con tin sống sót và kìm nén cơn giận dành cho đối phương.

Ambulance là mảnh đất vàng cho đạo diễn Michael Bay phô diễn thế mạnh. Sau mười phút đầu mang tính giới thiệu nhân vật, diễn biến tác phẩm chỉ gói gọn trong màn truy đuổi nghẹt thở trên các con phố của Los Angeles. Phim tuân theo tuyến tính thời gian - Will tới gặp Danny, vụ cướp xảy ra, họ bỏ trốn, cảnh sát truy đuổi, hai bên giằng co… - dồn dập và không có khoảng nghỉ nào. Đây là tính chất “hành động theo thời gian thật” làm nên nét độc đáo và thành công cho nguyên tác Ambulancen (2005).

Xuyên suốt cuộc đào thoát, khán giả được chứng kiến những màn rượt đuổi tốc độ nghẹt thở giữa bên này là chiếc xe cấp cứu chở hai tên cướp, con tin và nhân viên y tế chăm sóc cho anh ta với bên kia là đội quân hùng hậu gồm trực thăng, xe cảnh sát, cảnh sát ngầm, lính bắn tỉa, FBI… Đây thoạt trông có vẻ như một trận chiến không cân sức, nhưng sự ranh ma của Danny đã tạo ra những biến số khó lường.

Năm 2019, Michael Bay từng đạo diễn tác phẩm hành động 6 Underground cho nền tảng trực tuyến Netflix. Đây là phim đầu tiên của ông sau khi rời loạt Transformers. Bộ phim xoay quanh một nhóm nhân vật liều lĩnh thực hiện phi vụ nguy hiểm. Họ bị cuốn vào những cuộc truy đuổi tốc độ cao, các phi vụ đột nhập, đấu súng... và cả những màn cháy nổ mãn nhãn. Công thức này tiếp tục được áp dụng với Ambulance và thành công giữ chân khán giả đến phút chót.

Ambulance thường xuyên tả cảnh bằng những cú máy với góc nhìn trên cao, bắt trọn hình ảnh thành phố rộng lớn trước khi xác định một điểm mốc và đột ngột lao xuống, chính xác như chim săn mồi. Lối dẫn truyện phần nào biến tác phẩm thành một cuốn dư địa chí, đưa người xem chu du vòng quanh Los Angeles, từ khu trung tâm sầm uất san sát nhà cao tầng cho tới vùng ngoại ô tiêu điều là nơi sinh sống của Will, nơi anh và Danny đã trải qua thời thơ ấu với “hàng xóm” là các băng nhóm tội phạm.

Diễn xuất thuyết phục của bộ ba diễn viên chính

Trong phim gốc, nhân vật chính là hai kẻ tuyệt vọng quyết định cướp ngân hàng để lấy tiền đưa mẹ sang Đức chữa trị. Trên đường đào tẩu, họ đã cướp chiếc xe cấp cứu đang chở một người đàn ông lên cơn đau tim và nữ y sĩ thực tập.

Hai anh em bị đẩy vào tình thế khó khăn - nếu họ tiếp tục chạy trốn, người đàn ông sẽ khó toàn mạng, nhưng nếu đến bệnh viện, người chắc chắn chết là mẹ họ. Câu hỏi nhiều lựa chọn đã khiến hai anh em nảy sinh bất đồng quan điểm. Hai tính mạng trong tay, họ chỉ có thể chọn một. Họ hoặc sẽ trở thành kẻ gián tiếp giết người, hoặc mang nỗi ăn năn của những người con bất hiếu.

Danny và Will, ngược lại, không phải anh em ruột. Cha mẹ họ đều đã chết. Ngay từ đầu, mục tiêu trộm cướp của hai anh em cũng hoàn toàn đối lập. Một kẻ có dòng máu tội phạm chạy trong huyết quản, kẻ kia lại rơi vào thế “chó cùng rứt giậu”. Mầm mống mâu thuẫn đã luôn ở đó, từ trước khi bộ phim bắt đầu và lập tức bùng lên trong lần tái ngộ.

Eiza González đảm nhận vai nữ chuyên viên y tế cứng cỏi nhưng cũng khó gần tên Cam. Cô là gương mặt quen thuộc của dòng phim hành động.

Thủ vai hai anh em đạo chích là Jake Gyllenhaal và Yahya Abdul-Mateen II - hai ngôi sao điện ảnh với tài diễn xuất đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận. Nhân vật người đàn ông đang bế tắc, bị giằng xé giữa tình yêu dành cho vợ con và các giá trị đạo đức mình hằng tôn thờ không làm khó Yahya Abdul-Mateen II. Tương tự, vai Danny không hề phức tạp với một diễn viên dành phần đáng kể trong sự nghiệp để thủ vai những kẻ mang tâm lý méo mó như Gyllenhaal.

Bóng hồng Eiza González xuất hiện trong Ambulance mang lại sự cân bằng cho cuộc đối đầu đã có quá nhiều nam tính và bạo lực. Nữ diễn viên gợi nhớ hình ảnh của Megan Fox trong những phần phim Transformers đầu tiên - gợi cảm, tài năng, luôn ở đó để giúp nam chính vượt qua những tình huống ngặt nghèo.

Tuy nhiên, Cam không phải bình hoa di động. Nhân vật có một hành trình phát triển tâm lý rõ rệt từ đầu đến cuối phim. Nếu có một bài học mà Cam cần rút ra, và đã làm được, thì đó chính là biết trân trọng nghề nghiệp của mình, hiểu được giá trị của bản thân cũng như những giá trị cô tạo ra cho mọi người.

Xuyên suốt cuộc truy đuổi, Cam mang đến cảm giác của một người phụ nữ bị phụ thuộc - nhất cử nhất động phải nghe theo sắp xếp, chỉ dẫn của những người đàn ông áp đảo cô về sức mạnh, quyền lực hay năng lực nghề nghiệp. Nhưng về cuối phim, người phụ nữ đã tìm ra cách để cất lên tiếng nói của riêng mình.

Biến tấu của Michael Bay

Khi Mỹ hóa Ambulance, Michael Bay đã thay đổi phần lớn tiền đề của câu chuyện. Không chỉ viết lại xuất thân của các nhân vật và động cơ của họ, Bay và ê-kíp cũng đẩy diễn biến cuộc đuổi bắt lên tới tận cùng của sự khoa trương. Ở khía cạnh này, bộ phim Hollywood năm 2022 đã thành công "nâng cấp" toàn diện phần hình ảnh của tác phẩm kinh phí thấp ra đời năm 2005.

Hai tên cướp nghiệp dư mong cứu mẹ trở thành một băng tội phạm táo tợn bị cảnh sát chìm săn đuổi; hành trình tẩu thoát trở thành cuộc thị uy vòng quanh thành phố; con số thương vong, thiệt hại phát sinh tăng dần theo từng phút phim… Nhưng đây xét cho cùng mới chính là thứ không khí Mỹ, là giá trị mà khán giả luôn chờ đợi khi thấy cái tên Michael Bay xuất hiện trong vai trò đạo diễn một dự án.

Ambulance lồng ghép nhiều vấn đề như phân biệt chủng tộc, tỷ lệ thất nghiệp cao, chi phí y tế cao, hệ thống hành chính nhiều quan liêu, hôn nhân đồng tính... tại Mỹ.

Những màn truy đuổi dồn dập, nghẹt thở không hồi kết giữa cảnh sát và tội phạm trên màn ảnh không chỉ là chất liệu giải trí cảm giác mạnh được lòng khán giả. Nó còn giúp Ambulance khỏa lấp khuyết điểm trong khâu phác họa chân dung nhân vật và xây dựng kịch bản.

Không gian chật hẹp trên chiếc xe cứu thương khiến hai anh em Will và Danny, trái tim của tác phẩm, không thể đi đến tận cùng những vấn đề của bản thân. Họ có bất đồng quan điểm, có tranh cãi và xô xát. Nhưng họ thiếu cơ hội để giải quyết rốt ráo mâu thuẫn với đối phương hay bày tỏ quan điểm của mình. Cùng lúc, kịch bản đôi lúc lại phung phí thời gian cho những tuyến nhân vật phụ không quan trọng.

Tương tự, kịch bản phim cũng thiếu sự bất ngờ đến từ những cú lật ngược tình huống hay các kế hoạch B được chuẩn bị sẵn sàng trước khi vụ cướp xảy ra - thứ sẽ góp phần cho thấy sự thông minh, đáng gờm của phe phản diện. Danny và băng cướp lên đường khi không có lấy một mảnh kế hoạch dự phòng. Đây là mắt xích lỏng lẻo ngay mở đầu câu chuyện.

Biên kịch Ambulance đã chủ động tạo ra nhiều chi tiết hài hước được bố trí xuyên suốt chiều dài phim. Tuy nhiên, chúng đa phần khó tìm được sự kết nối với tổng thể tác phẩm - vốn ngay từ đầu đã tạo cho khán giả cảm giác căng thẳng, nghiêm túc. Ngược lại, cách Michael Bay lựa chọn một số góc máy đôi lúc khiến khán giả cảm thấy buồn cười hơn những màn tấu hài mình dày công xây dựng.

Phần lớn thời lượng, các nhân vật đều chỉ xuất hiện qua các cảnh cận hoặc đặc tả khuôn mặt. Cách quay này góp phần nhấn mạnh cảm giác chật hẹp của không gian bên trong các phương tiện cơ giới, nhưng mặt khác, cũng khiến chính người xem ngột ngạt. Thêm vào đó, việc phim lạm dụng góc máy chếch từ dưới lên cùng các điểm sáng lóa, hiệu ứng slow-motion cũng vô tình tạo cảm giác sến súa.

Về tổng thể, Ambulance cho thấy Michael Bay biết rõ những gì mình muốn cũng như cách thực hiện chúng trên màn ảnh. Phim hoành tráng, hấp dẫn về tính giải trí và cũng đủ sâu sắc để từ đó những bài học đạo đức được rút ra.

Hải Anh

Ảnh: Universal, Just Jared