Bằng cấp có phải là yếu tố quan trọng nhất khi tuyển dụng nhân sự Truyền thông/Marketing?

Thưa Thạc sĩ Nguyễn Mai Lan, trong lĩnh vực Truyền thông/Marketing, bằng cấp có còn là yếu tố then chốt khi doanh nghiệp tuyển dụng nhân sự không?

Trong ngành Truyền thông/Marketing, bằng cấp không còn là yếu tố then chốt tuyệt đối như trước đây. Bằng cấp vẫn có giá trị nhất định vì nó thể hiện nền tảng kiến thức, sự nghiêm túc trong học tập và cam kết với nghề. Tuy nhiên, bản chất của lĩnh vực này thay đổi rất nhanh, đòi hỏi sự linh hoạt, tư duy sáng tạo và khả năng bắt nhịp với xu hướng. Nhiều doanh nghiệp hiện nay đánh giá ứng viên dựa trên kỹ năng thực tiễn, tư duy chiến lược, khả năng thích ứng và thái độ làm việc hơn là chỉ nhìn vào tấm bằng. Một ứng viên có bằng cấp tốt nhưng thiếu kỹ năng thực hành, thiếu khả năng giao tiếp, phối hợp hoặc sáng tạo có thể không hiệu quả bằng người ít bằng cấp hơn nhưng có năng lực thực sự. Do đó, bằng cấp chỉ là “tấm vé vào cửa”, còn việc đi được bao xa phụ thuộc nhiều hơn vào năng lực và trải nghiệm thực tế của ứng viên.

Thạc sĩ Nguyễn Mai Lan - Quản lý Truyền thông và Thương hiệu, One Mount Group.

Ngoài bằng cấp, những yếu tố nào thường được các nhà tuyển dụng ưu tiên hơn, thưa chị?

Khi tuyển dụng nhân sự Truyền thông/Marketing, doanh nghiệp thường chú trọng vào năng lực thực hành, kỹ năng mềm và tư duy sáng tạo. Khả năng viết lách, xây dựng chiến lược, lập kế hoạch, quản lý dự án, hiểu biết về dữ liệu, kỹ năng phân tích và sử dụng công cụ số là những điểm cộng rất lớn. Bên cạnh đó, kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, thuyết trình và quản lý khủng hoảng truyền thông cũng quan trọng không kém. Ở lĩnh vực này, thái độ học hỏi, khả năng cập nhật xu hướng và sự kiên trì thực hiện mục tiêu thường được đánh giá cao hơn cả. Một ứng viên chủ động, biết lắng nghe, biết đóng góp ý tưởng sáng tạo thường dễ ghi điểm với nhà tuyển dụng hơn người chỉ có bằng cấp mà thiếu trải nghiệm. Điều này đặc biệt quan trọng khi doanh nghiệp phải thích ứng liên tục với thị trường và khách hàng.

Theo chị, các doanh nghiệp nên cân bằng như thế nào giữa việc đánh giá bằng cấp và năng lực thực tế của ứng viên?

Doanh nghiệp nên coi bằng cấp là một tiêu chí tham khảo thay vì tiêu chí quyết định. Bằng cấp cho thấy ứng viên có nền tảng kiến thức cơ bản, nhưng năng lực thực tế mới phản ánh được khả năng ứng dụng và tạo ra kết quả. Khi tuyển dụng, doanh nghiệp có thể áp dụng phương pháp đánh giá đa chiều như phỏng vấn tình huống, bài test kỹ năng, phân tích portfolio, yêu cầu ứng viên trình bày kế hoạch truyền thông để kiểm tra khả năng tư duy và sáng tạo. Nhờ đó, nhà tuyển dụng sẽ thấy rõ hơn cách ứng viên tiếp cận vấn đề, giải quyết khó khăn và đưa ra giải pháp. Đồng thời, doanh nghiệp cũng nên mở rộng cơ hội cho những ứng viên trái ngành nhưng có kỹ năng phù hợp.

Trong quá trình làm việc của chị, chị nhận thấy những lợi thế hoặc hạn chế gì của ứng viên có bằng cấp cao so với những người có kinh nghiệm thực tế?

Ứng viên có bằng cấp cao thường có lợi thế về nền tảng lý thuyết, hiểu biết hệ thống, khả năng tiếp cận thông tin bài bản. Các bạn nắm vững các khái niệm, công cụ và quy trình chuẩn mực, giúp ích khi xây dựng chiến lược dài hạn. Tuy nhiên, hạn chế của nhóm này là đôi khi thiếu sự linh hoạt và trải nghiệm thực chiến, dẫn tới khó thích nghi khi gặp tình huống thực tế phức tạp. Ngược lại, ứng viên nhiều kinh nghiệm thực tế thường nhạy bén hơn với thị trường, khách hàng và xu hướng, có thể phản ứng nhanh và sáng tạo. Họ lại dễ thiếu cơ sở lý luận hoặc phương pháp bài bản để phát triển chiến lược dài hạn. Tốt nhất là sự kết hợp giữa hai yếu tố: vừa có kiến thức nền tảng từ học thuật, vừa có trải nghiệm thực tiễn phong phú. Doanh nghiệp nên nhận diện ưu/nhược điểm của từng nhóm để bố trí công việc phù hợp.

Chị có lời khuyên nào cho các bạn trẻ đang theo đuổi ngành Truyền thông/Marketing về việc nên đầu tư nhiều hơn vào bằng cấp hay kỹ năng và trải nghiệm thực tế?

Lời khuyên của tôi là đừng nhìn bằng cấp và kỹ năng như hai con đường tách biệt, mà hãy coi chúng bổ trợ cho nhau. Bằng cấp vẫn quan trọng vì nó cho bạn nền tảng kiến thức và cơ hội tiếp cận môi trường học thuật, đồng thời giúp bạn có “bước đệm” khi xin việc. Tuy nhiên, kỹ năng và trải nghiệm thực tế mới là yếu tố giúp bạn đi đường dài. Các bạn trẻ nên chủ động tham gia dự án thực tập, làm việc tự do, cộng tác với các tổ chức, hoặc tự khởi xướng các chiến dịch nhỏ để rèn luyện kỹ năng. Việc này không chỉ giúp hồ sơ của bạn “dày” hơn mà còn tạo ra sự tự tin khi ứng tuyển. Một ứng viên vừa có bằng cấp hợp lý vừa có trải nghiệm thực tế phong phú sẽ có lợi thế vượt trội trên thị trường lao động hiện nay, đặc biệt trong ngành Truyền thông/Marketing luôn biến động.

Ảnh: NVCC