Báo cáo công khai dự toán ngân sách Nhà nước năm 2026 và giai đoạn 2026-2028

Bộ Tài chính đã biên soạn và phát hành “Báo cáo công khai dự toán ngân sách Nhà nước năm 2026 Chính phủ trình Quốc hội. (Ảnh: minh họa)

“Báo cáo công khai dự toán ngân sách nhà nước năm 2026 Chính phủ trình Quốc hội” được Bộ Tài chính thực hiệnnhằm cung cấp kịp thời, đầy đủ và chính xác những thông tin chủ yếu liên quan đến đánh giá của Chính phủ về tình hình thực hiện nhiệm vụ ngân sách Nhà nước năm 2025 và dự kiến dự toán thu chi ngân sách Nhà nước năm 2026 trình Quốc hội khóa XV, kỳ họp thứ mười xem xét, quyết định.

Mọi ý kiến đóng góp, tham gia hoặc câu hỏi thắc mắc liên quan đến nội dung Báo cáo, các tổ chức, cá nhân có thể gửi về Vụ Ngân sách nhà nước, Bộ Tài chính.

Bản báo cáo gồm 4 phần:

- Phần I: Tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2025

- Phần II: Dự kiến dự toán ngân sách nhà nước năm 2026

- Phần III: Kế hoạch tài chính-ngân sách Nhà nước 3 năm quốc gia 2026-2028

- Phần IV:Phụ lục số liệu liên quan

Bội chi ngân sách Nhà nước năm 2025 ước giảm khoảng 9,5 nghìn tỷ

Bộ Tài chính đã xây dựng dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2025 là 1.966,8 nghìn tỷ đồng; Tính đến hết quý III/2025, thực hiện thu ngân sách Nhà nước 9 tháng đạt khoảng 1.926 nghìn tỷ đồng, bằng 97,9% dự toán, tăng 30,5% so cùng kỳ năm 2024.

Căn cứ tình hình kinh tế-xã hội, thực hiện nhiệm vụ ngân sách Nhà nước 9 tháng đầu năm; theo Bộ Tài chính, đánh giá thực hiện cả năm, thu ngân sách Nhà nước ước đạt 2.388,8 nghìn tỷ đồng, tăng 421,9 nghìn tỷ đồng (+21,5%) so dự toán, tăng 16,9% so với thực hiện năm 2024; tỷ lệ huy động vào NSNN đạt khoảng 18,7% GDP, riêng thu thuế, phí đạt 13,5% GDP.

Dự toán chi ngân sách Nhà nước năm 2025 là 2.577,2 tỷ đồng; trên thực tế thực hiện chi ngân sách Nhà nước 9 tháng ước đạt 1.634,8 nghìn tỷ đồng, bằng 63,4% dự toán, tăng 31,4% so cùng kỳ năm 2024;

Hoạt động sản xuất kinh doanh sôi nổi góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Theo đó, ước cả năm chi ngân sách Nhà nước (bao gồm tăng chi cho các đối tượng chính sách theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP và Nghị định số 67/2025/NĐ-CP của Chính phủ từ nguồn cải cách tiền lương của ngân sách Trung ương và tăng chi từ nguồn tăng thu ngân sách Nhà nước) đạt 3.059,1 nghìn tỷ đồng, tăng 481,9 nghìn tỷ đồng (+18,7%) so dự toán.

Căn cứ khả năng thu và đánh giá chi ngân sách Nhà nước cả năm nêu trên, bội chi ngân sách Nhà nước ước thực hiện khoảng 462 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 3,6% GDP, giảm khoảng 9,5 nghìn tỷ đồng so dự toán; trong đó, dự kiến bội chi ngân sách Trung ương ước bằng dự toán, bội chi ngân sách địa phương giảm khoảng 9,5 nghìn tỷ đồng, do giảm chi đầu tư nguồn vốn vay của các địa phương.

Chi tiêu dùng tăng trưởng khá trong thời gian qua.

Dự toán thu và chi ngân sách Nhà nước năm 2026 tăng lần lượt là 28,6% và 22,6%

Bộ Tài chính xác định mục tiêu ngân sách Nhà nước năm 2026 là: Xây dựng, điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt, có trọng tâm, trọng điểm; đảm bảo nguồn lực thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số, chủ trương của Đảng, Nhà nước về giáo dục, y tế, các nhiệm vụ chính trị, an ninh, quốc phòng, an sinh xã hội, chú trọng đầu tư hạ tầng quốc gia; thực hiện các nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị, nhất là phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy phát triển kinh tế nhanh, bền vững.

Cùng với đó tăng cường kỷ luật, kỷ cương, đẩy mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa gắn liền với việc tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả quản lý tài chính nhà nước; duy trì an ninh, an toàn nền tài chính quốc gia.

Theo đó, Dự toán thu ngân sách Nhà nước là 2.529,4 nghìn tỷ đồng, tăng 28,6% so với dự toán năm 2025 và tăng 5,9% so với ước thực hiện năm 2025, tỷ lệ huy động vào ngân sách Nhà nước khoảng 17,4% GDP, trong đó từ thuế, phí khoảng 13% GDP.

Dự toán tổng chi ngân sách Nhà nước năm 2026 khoảng 3.159,1 nghìn tỷ đồng, tăng 22,6% so với dự toán năm 2025.

Do vậy, bội chi ngân sách Nhà nước năm 2026 là 605,8 nghìn tỷ đồng (khoảng 4,2% GDP) trong đó: Bội chi ngân sách Trung ương là 583,7 nghìn tỷ đồng (khoảng 4,0% GDP), bội chi ngân sách địa phương là 22,1 nghìn tỷ đồng (khoảng 0,2% GDP).

Kế hoạch tài chính-ngân sách Nhà nước 3 năm quốc gia 2026-2028

Mục tiêu chung khi xây dựng kế hoạch tài chính-ngân sách Nhà nước 2026-2028, Bộ Tài chính chỉ rõ: Thực hiện chính sách tài khóa chủ động, mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, linh hoạt, thích ứng với các biến động kinh tế - xã hội trong và ngoài nước.

Huy động, phân bổ, sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thực hiện hiệu quả các chủ trương của Đảng, nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội; cơ cấu lại ngân sách Nhà nước, đảm bảo vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương, ưu tiên phân bổ cho đầu tư phát triển, giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, giải quyết các vấn đề an sinh xã hội và an ninh, quốc phòng, hội nhập quốc tế;

Đồng thời đẩy mạnh đổi mới khu vực doanh nghiệp nhà nước, khu vực sự nghiệp công, quản lý tài sản công, phát triển thị trường tài chính hiện đại, minh bạch; phát triển kinh tế tư nhân nhanh, bền vững, hiệu quả, chất lượng cao; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, đẩy mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa gắn liền với việc tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả quản lý tài chính nhà nước; duy trì an ninh, an toàn nền tài chính quốc gia.

Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính dự kiến khung cân đối thu, chi ngân sách Nhà nước 3 năm quốc gia 2026-2028 như sau:

Về thu ngân sách Nhà nước: dự kiến tổng thu cân đối ngân sách Nhà nước kế hoạch 3 năm 2026-2028 trên 8.485 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 37% so với ước thực hiện thu ngân sách Nhà nước 3 năm 2023-2025. Tỷ lệ huy động thu ngân sách Nhà nước bình quân khoảng 17-18%GDP.

Về chi ngân sách Nhà nước: tổng chi cân đối ngân sách Nhà nước kế hoạch 3 năm 2026-2028 khoảng 10.919 nghìn tỷ đồng, gấp 1,46 lần so với thực hiện tổng chi ngân sách Nhà nước 3 năm 2023-2025.

Về bội chi ngân sách Nhà nước, nợ công: mức bội chi ngân sách Nhà nước các năm 2026-2028 khoảng 4,8% GDP. Dự kiến đến cuối năm 2028, dư nợ công khoảng 39-40% GDP, dư nợ Chính phủ khoảng 35-36% GDP.

QUỲNH TRANG