Báo cáo Kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên: Cách nhìn mới về kinh tế tư nhân Việt Nam
Đã đến lúc cần thay đổi cách nhìn về kinh tế tư nhân Việt Nam, thông qua việc nhìn nhận đúng và khẳng định vai trò của những doanh nghiệp tư nhân hàng đầu cũng như những đóng góp đáng kể của khối này vào tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Kinh tế tư nhân ngày càng lớn mạnh
Chia sẻ tại tọa đàm “Phương pháp PCI 2.0” và lễ công bố “Sáng kiến Báo cáo kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên” vừa diễn ra, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan - nguyên Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (nay là Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - VCCI) cho biết, doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đã ngày càng lớn mạnh và được Đảng, Nhà nước xác định là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Những doanh nghiệp lớn đã có các phiên gặp mặt, đối thoại với lãnh đạo Chính phủ trong thời gian vừa qua. Đặc biệt, từ sau khi có Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, doanh nghiệp tư nhân Việt Nam được ứng xử khác, với vị thế xứng tầm hơn. Khối doanh nghiệp tư nhân được tham gia các dự án đầu tư công lớn của quốc gia như đường sắt cao tốc Bắc Nam, sân bay Long Thành… “Trước đây những dự án này nếu doanh nghiệp Nhà nước không tham gia thì sẽ đến doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn bây giờ doanh nghiệp tư nhân đã được tham gia. Đây là thước đo quan trọng” - bà Phạm Chi Lan nói.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam VCCI và Công ty Tân Hiệp Phát ký kết hợp tác thực hiện Báo cáo kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên
Đánh giá tích cực về kinh tế tư nhân Việt Nam, bà Phạm Chi Lan cho hay, năm 2022, kinh tế tư nhân vẫn chỉ đóng góp 10% GDP, nhưng đến năm 2024, con số này đã lên tới 40%. Là doanh nghiệp Việt Nam hiếm hoi duy trì được vị thế top đầu trong ngành nước giải khát tại Việt Nam, ông Nguyễn Duy Hưng - thành viên HĐQT Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ Tân Hiệp Phát cũng cho hay, nhờ đổi mới năm 1986, đặc biệt là Luật Công ty, Luật Doanh nghiệp tư nhân năm 1990, Tân Hiệp Phát và nhiều doanh nghiệp tư nhân đã hình thành, phát triển.
Các số liệu thống kê và thực tế đã cho thấy sự đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân vào sự phát triển của đất nước. Bộ Chính trị đã khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. “Với mục tiêu trở thành quốc gia hùng cường, thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam sẽ phải quyết liệt thực hiện đồng thời cải cách thể chế cùng với nâng cao năng lực cạnh tranh cho khu vực kinh tế tư nhân. Đổi mới năm 1986, Luật Công ty và Luật Doanh nghiệp tư nhân có ý nghĩa là “cởi trói”, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hình thành và gia nhập thị trường, hiện nay là giai đoạn mới, đòi hỏi doanh nghiệp phải có chuẩn mực cao hơn, năng lực cao hơn nhằm thích ứng với môi trường cạnh tranh toàn cầu” - ông Nguyễn Duy Hưng nói.

Đông đảo chuyên gia, hiệp hội, doanh nghiệp tham gia góp ý xây dựng báo cáo
Tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân phát triển bền vững
Việc triển khai “Sáng kiến Báo cáo Kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên” đánh dấu bước đi quan trọng của VCCI trong việc cung cấp thông tin toàn diện và có chiều sâu về thực trạng, cơ hội và thách thức của khu vực kinh tế tư nhân - động lực quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Mục tiêu của sáng kiến là xây dựng một ấn phẩm định kỳ, khách quan, cung cấp thông tin tham khảo tin cậy cho các nhà hoạch định chính sách, tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, hiệp hội ngành nghề và cộng đồng doanh nghiệp tư nhân Việt Nam. Báo cáo sẽ phân tích dữ liệu thống kê, kết hợp phản ánh tiếng nói từ thực tế của doanh nghiệp về quá trình tiếp cận các nguồn lực, việc thực hiện thủ tục hành chính, chuyển đổi số và phát triển bền vững. Trên cơ sở đó, ấn phẩm thường niên sẽ đề xuất các khuyến nghị chính sách thực tiễn giúp cải thiện chất lượng điều hành kinh tế địa phương, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam. Báo cáo này sẽ góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, an toàn, thông thoáng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân phát triển bền vững. VCCI kỳ vọng sáng kiến trở thành một kênh phản hồi thường xuyên giữa cộng đồng doanh nghiệp và cơ quan quản lý, giúp chính sách được điều chỉnh kịp thời, phù hợp với thực tế.
Ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký VCCI cho biết, nền tảng của báo cáo là phiên bản báo cáo PCI phiên bản 2.0. Đại diện VCCI đánh giá cao Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ Tân Hiệp Phát trong việc chủ động hợp tác cùng VCCI xây dựng “Sáng kiến Báo cáo Kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên” trong bối cảnh thực hiện báo cáo PCI gặp nhiều khó khăn. Sự hỗ trợ này cho thấy sự tự tin về năng lực và nguồn lực của các doanh nghiệp tư nhân trong nước.
Ghi nhận sự tham gia của doanh nghiệp tư nhân là Tân Hiệp Phát trong việc đồng hành cùng sáng kiến, bà Phạm Chi Lan cho rằng, “Báo cáo Kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên”, trong đó có nội dung năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) phiên bản 2.0 lần đầu tiên có sự tham gia của doanh nghiệp trong nước cho thấy sự thay đổi về tầm nhìn của doanh nghiệp trong nước. “Sự tham gia này vừa thể hiện trách nhiệm xã hội, vừa góp phần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ và vừa, từng bước hình thành những doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh, dẫn dắt và làm chủ chuỗi cung ứng, từ đó vươn ra thế giới. Đó cũng là nền tảng để xây dựng một Việt Nam hùng mạnh, tự lực, tự cường” - bà Phạm Chi Lan chia sẻ.
Ông Nguyễn Duy Hưng - đại điện Tân Hiệp Phát, đối tác sáng lập của chương trình, chia sẻ, bên cạnh việc đề xuất tháo gỡ, giải quyết các cản trở, Tân Hiệp Phát đề xuất VCCI đề cập đến môi trường cạnh tranh công bằng giữa các doanh nghiệp trong báo cáo này: “Cạnh tranh công bằng trong thể thao làm cho các vận động viên tạo ra những thành tích cao hơn. Cạnh tranh công bằng trong kinh doanh thúc đẩy các doanh nghiệp làm ra các sản phẩm tốt hơn, hiệu quả hơn, đem lại lợi ích cho người tiêu dùng và xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia”.