Bảo đảm an sinh xã hội - nền tảng phát triển bền vững

Để hiện thực hóa mục tiêu quan trọng này, ngay sau thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, từng cấp, ngành, địa phương trong tỉnh, căn cứ chức năng, nhiệm vụ, điều kiện, đặc thù của đơn vị mình đã và đang triển khai đồng bộ nhiều chính sách an sinh, phúc lợi xã hội trên tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”, người dân là trung tâm của mọi quyết sách, chiến lược.

Chủ động đi trước, làm trước

Sau hợp nhất, tỉnh Đồng Nai mới có nhiều thành phần dân tộc, tôn giáo cùng sinh sống. Tỉnh có đường biên giới dài tiếp giáp Vương quốc Campuchia. Người dân trên tuyến biên giới sinh sống ổn định lâu dài, cùng thế trận biên phòng toàn dân tạo phên giậu vững chắc bảo vệ biên cương Tổ quốc. Trong nội địa, Đồng Nai là một trong những thủ phủ công nghiệp của cả nước. Nơi đây mỗi năm thu hút hàng ngàn lao động từ các tỉnh, thành phố trong cả nước về lập nghiệp. Đồng Nai cũng là địa phương phát triển mạnh nhiều loại hình kinh tế tạo nên sự phong phú, đa dạng trong lực lượng lao động, việc làm và thu nhập.

Những đặc thù riêng biệt, bên cạnh tạo nên bức tranh kinh tế đa sắc màu, bảo đảm không gian phát triển rộng khắp, đa lĩnh vực, đa ngành nghề và nhiều thế mạnh hình thành các chuỗi liên kết từ sản xuất - chế biến đến tiêu thụ sản phẩm, cũng đặt ra cho Đồng Nai nhiều bài toán an sinh xã hội, bảo đảm việc làm, thu nhập, nhà ở cho người dân…

Từ tình hình thực tế, xác định bảo đảm an sinh xã hội là một trong những trụ cột, nền tảng phát triển bền vững, với quyết tâm chủ động đi trước, làm trước, tỉnh không chờ Trung ương và xã, ngành không chờ tỉnh, trên tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, ngay sau thành công đại hội Đảng bộ các cấp, các ngành, địa phương trong tỉnh đã chủ động xây dựng chương trình hành động của cấp mình, ngành mình, đồng loạt ra quân thực hiện nhiều giải pháp, chiến lược với mục đích “thay đổi từ gốc”.

Một trong những điển hình là việc triển khai xây dựng trường nội trú, bán trú cho học sinh vùng biên giới. Ngay sau khi Trung ương có chủ trương, ngành giáo dục tỉnh đã nhanh chóng khảo sát và nắm bắt tình hình thực tế, nhu cầu của các địa phương để triển khai thực hiện.

Theo báo cáo của Sở Giáo dục và Đào tạo, qua rà soát tại 8 xã biên giới của tỉnh hiện có 36 trường học với hơn 19,3 ngàn học sinh. Trong đó, gần 1,3 ngàn học sinh có nhu cầu ở nội trú và hơn 9,2 ngàn em có nhu cầu bán trú. Để đáp ứng nhu cầu này, ngành giáo dục tỉnh dự kiến sẽ đầu tư bổ sung 390 hạng mục cho 14 công trình hiện hữu. Các hạng mục cấp thiết nhất bao gồm phòng học, phòng học bộ môn, nhà bếp và nhà ăn. Tổng kinh phí xây dựng khoảng 396 tỷ đồng. Mục tiêu của tỉnh, của Trung ương là bảo đảm học sinh các xã biên giới được hưởng chính sách nội trú, bán trú phù hợp với thực tiễn khó khăn về địa hình, khoảng cách địa lý. Qua đó giúp học sinh an tâm tới trường, các hộ dân an cư bám biên lập nghiệp.

Cục Dự trữ Nhà nước khu vực 2 bàn giao gạo cấp phát cho học sinh Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Đồng Nai, xã Hưng Thịnh. Ảnh: Phan Trí

Lấy sức dân để chăm lo cho dân

Với mục tiêu trong nhiệm kỳ 2025-2030, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh giảm từ 1-1,5 điểm %/năm, công tác giảm nghèo của tỉnh đã và đang được các cấp, ngành vào cuộc với tinh thần “lấy sức dân để chăm lo cho dân”. Bên cạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức để các hộ dân chủ động vươn lên thoát nghèo, các cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã có nhiều việc làm thiết thực, ngoài huy động nguồn lực còn tạo sinh kế giảm nghèo bền vững cho người dân.

Theo báo cáo của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, 9 tháng năm 2025, đơn vị đã vận động xây dựng 1.334 căn nhà đại đoàn kết, với tổng trị giá 111,2 tỷ đồng; vận động Quỹ “Vì người nghèo” với tổng số tiền 146,6 tỷ đồng; tổ chức 57 phiên chợ nghĩa tình… Tổng giá trị các hoạt động an sinh xã hội trên 400 tỷ đồng.

Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh phát động đợt thi đua chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước và đại hội Đảng các cấp, qua đó đã thực hiện 312 công trình, phần việc, trị giá trên 5,9 tỷ đồng; vận động xã hội hóa xây dựng 19 căn nhà, trị giá hơn 1,8 tỷ đồng; triển khai hoạt động tri ân người có công, đối tượng chính sách với tổng kinh phí hơn 1,2 tỷ đồng; phối hợp trao học bổng cho 50 trẻ mồ côi, với tổng trị giá 280 triệu đồng...

Tính đến hết tháng 9-2025, toàn tỉnh đã xây dựng mới 1.576 căn nhà và sửa chữa 383 căn nhà cho gia đình chính sách, người có công, hộ nghèo, cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn với tổng trị giá gần 122 tỷ đồng.

Đại diện Hội Chữ thập đỏ tỉnh Đồng Nai và các nhà tài trợ tặng quà cho phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn các xã biên giới phía Bắc của tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Xuân Huy

Ông Nguyễn Tấn Phú, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Đồng Nai cho biết: Trong giai đoạn tới, MTTQ các cấp trong tỉnh sẽ tiếp tục huy động mạnh mẽ các nguồn lực xã hội cho công tác giảm nghèo. Phối hợp chặt chẽ với chính quyền, các đơn vị liên quan để hỗ trợ sinh kế, đào tạo nghề, tạo việc làm giúp các hộ dân thoát nghèo bền vững. MTTQ cũng sẽ tăng cường giám sát việc thực hiện để đảm bảo công khai, minh bạch mọi chính sách, “không để ai bị bỏ lại phía sau” trên hành trình phát triển của tỉnh.

Phát triển nhà ở xã hội - giải bài toán an cư, lập nghiệp

Với vị thế là tỉnh công nghiệp lớn, Đồng Nai đón nhận hàng ngàn lao động nhập cư mỗi năm. Bên cạnh cung cấp nguồn nhân lực, lao động cho tỉnh cũng tạo ra áp lực về hạ tầng xã hội, nhà ở, việc làm và các dịch vụ công ngày càng tăng.

Theo thống kê của ngành chức năng, toàn tỉnh hiện có gần 882 ngàn công nhân tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Công nhân có hoàn cảnh khó khăn khoảng 21 ngàn người. Tổng số lao động tại các khu công nghiệp của tỉnh khoảng hơn 700 ngàn công nhân, trong đó nhu cầu về nhà ở khoảng 450 ngàn người. Ngoài ra, nhu cầu của các nhóm đối tượng là lao động tự do, cán bộ, công chức và các nhóm đối tượng thu nhập thấp khác khoảng 150-200 ngàn người. Tổng số nhu cầu về nhà ở xã hội (NƠXH) trên địa bàn tỉnh hiện nay khoảng 600-650 ngàn người, tương ứng nhu cầu khoảng 150-160 ngàn căn NƠXH.

Với quan điểm có an cư mới có thể lập nghiệp và con người là trung tâm, là chủ thể, nguồn lực và là mục tiêu của quá trình phát triển, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đặt mục tiêu trong nhiệm kỳ, toàn tỉnh phấn đấu hoàn thành khoảng 65 ngàn căn NƠXH, từng bước hiện thực hóa giấc mơ an cư của lao động trẻ.

Để thực hiện mục tiêu này, thời gian qua, ngoài triển khai nghiêm túc các luật, nghị định, thông tư hướng dẫn của Trung ương, tỉnh đã ban hành nhiều quy định cụ thể hóa chính sách phù hợp với đặc điểm, tình hình địa phương. Tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo phát triển NƠXH; ban hành quy định về tiêu chuẩn, đối tượng, điều kiện mua, thuê và thuê mua NƠXH. Đồng thời chỉ đạo rút ngắn thời gian xử lý thủ tục để đẩy nhanh tiến độ các dự án. Nhờ vậy, trong tháng 9-2025, UBND tỉnh đã giao 10 chủ đầu tư, quy mô khoảng 11 ngàn căn hộ và cho phép 4 dự án nhà ở thương mại được đầu tư NƠXH, quy mô 6 ngàn căn.

Phát biểu tại cuộc họp trực tuyến đầu tháng 10-2025, giữa Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh với các bộ, ngành, địa phương về công tác phát triển NƠXH, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Hồ Văn Hà cho biết: Thời gian tới, tỉnh sẽ triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, đột phá để hoàn thành mục tiêu Chính phủ giao. Trong đó, trọng tâm ưu tiên bố trí quỹ đất tại các vị trí liền kề khu công nghiệp, gần trục giao thông công cộng, đảm bảo quỹ đất sạch sẵn sàng cho các dự án đầu tư.

Để mở rộng đối tượng, thêm cơ hội cho nhiều người được tiếp cận NƠXH, tỉnh đã ban hành quy định bổ sung thêm 2 nhóm đối tượng được ưu tiên gồm: cán bộ, công chức, viên chức từ Bình Phước (cũ) chuyển về tỉnh Đồng Nai làm việc và người có nhà ở cách nơi làm việc từ 20km trở lên; người dân có đất bị thu hồi để thực hiện dự án nhưng không đủ điều kiện bố trí tái định cư. Đặc biệt, bên cạnh nguồn vốn từ các gói tín dụng ngân hàng trung ương, tỉnh có nguồn hỗ trợ lãi suất địa phương, huy động xã hội hóa từ doanh nghiệp, Ngân hàng Chính sách xã hội…

Gia đình chị Nguyễn Thị Diễm Ly (45 tuổi, ở xã Thiện Hưng, tỉnh Đồng Nai) vừa được vay 500 triệu đồng từ Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội Bù Đốp để xây nhà mới theo chương trình cho vay NƠXH. Việc lãi suất giảm 1,2 %/năm sẽ giúp gia đình chị tiết kiệm được một khoản chi phí đáng kể trong suốt thời gian vay kéo dài 25 năm.

Chị Diễm Ly chia sẻ: “Vợ chồng, con cái đã sống nhiều năm trong căn nhà cấp bốn xuống cấp, cuộc sống rất bất tiện. Nhờ chương trình cho vay NƠXH của Ngân hàng Chính sách xã hội, ước mơ xây dựng tổ ấm khang trang của gia đình tôi đã trở thành hiện thực. Vợ chồng tôi đều là công chức, thu nhập không cao nên chương trình cho vay dài hạn, với lãi suất ưu đãi là cực kỳ phù hợp. Áp lực tài chính giảm theo, đó là điều chúng tôi rất mừng”.

Căn nhà của gia đình chị Nguyễn Thị Diễm Ly đang được xây dựng khang trang từ vốn cho vay nhà ở xã hội. Ảnh: Đức Dũng

Từ việc chủ động đi trước, làm trước trong triển khai chính sách, đến những chương trình thiết thực vì người dân, Đồng Nai đang từng bước khẳng định vị thế - một địa phương năng động, sáng tạo và nhân văn. Nơi người dân không chỉ được hưởng lợi từ tăng trưởng kinh tế, mà còn được bảo đảm an sinh, có cuộc sống hạnh phúc, bền vững.

Minh Luận