Bảo đảm khả năng tiếp cận thuốc an toàn, hiệu quả, giá hợp lý cho người dân

Phát biểu mở đầu tọa đàm, ông Lê Thanh Kim, Phó Tổng Biên tập Báo Đại biểu Nhân dân thông tin, tại Kỳ họp thứ 10 đang diễn ra, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua dự thảo Nghị quyết quy định các cơ chế, chính sách để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị và dự thảo Nghị quyết về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026–2035.

"Trong bối cảnh như vậy, tọa đàm được tổ chức với mong muốn cung cấp thêm các luận cứ khoa học và thực tiễn cho quá trình xây dựng, hoàn thiện chính sách phát triển ngành y tế, dược phẩm nói chung và bảo đảm khả năng tiếp cận thuốc an toàn, hiệu quả, giá hợp lý cho người dân nói riêng", Phó Tổng Biên tập Lê Thanh Kim nhấn mạnh.

Toàn cảnh buổi tọa đàm.

Ông Luke Treloar, Thành viên Điều hành, Giám đốc Khối Tư vấn Chiến lược Ngành Y tế và Khoa học Đời sống, Công ty KPMG Việt Nam, công bố Báo cáo "Giá trị tương lai của thị trường thuốc generic tại Việt Nam". Ông cho biết, mục tiêu của nghiên cứu là làm nổi bật tiềm năng phát triển to lớn của thị trường thuốc generic và đề xuất một lộ trình cải cách chính sách nhằm mang lại lợi ích song song cho ngành y tế công và nền kinh tế quốc gia. Theo ông, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành trung tâm khu vực về đổi mới sáng tạo và sản xuất dược phẩm nếu biết tận dụng các mô hình thành công trên thế giới và tháo gỡ các rào cản hiện nay.

Ông Luke Treloar.

Ông Gregory Charitonos, Chủ tịch Tiểu ban Thuốc Tiêu chuẩn châu Âu (EuroCham), nhấn mạnh rằng ở châu Âu, việc duy trì các tiêu chuẩn cao và đồng bộ là yếu tố then chốt để xây dựng một ngành công nghiệp dược bền vững, đủ năng lực cạnh tranh toàn cầu. Nhờ đó, mọi bệnh nhân dù ở Pháp, Đức hay Hungary đều được hưởng cùng một tiêu chuẩn chăm sóc.

Đồng quan điểm, ông Attila Molnar, Phó Chủ tịch kiêm Thủ quỹ Tiểu ban Thuốc Tiêu chuẩn châu Âu (EuroCham), thông tin rằng không phải tất cả thuốc generic đều giống nhau về độ an toàn, hiệu quả và độ tin cậy trong sản xuất. Chuẩn EU-GMP bảo đảm thuốc được sản xuất trong môi trường kiểm soát nghiêm ngặt, quy trình ổn định và dữ liệu minh bạch, từ đó duy trì niềm tin của người bệnh và uy tín quản lý dược phẩm.

Ông Nguyễn Thành Lâm, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế).

Tại tọa đàm, ông Nguyễn Thành Lâm, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế), phát biểu: để phát triển một loại thuốc mới, các hãng dược thường phải mất hàng chục năm nghiên cứu với chi phí lên tới hàng chục, thậm chí hàng tỷ USD. Chính vì vậy, nếu chỉ dựa vào thuốc phát minh, không một quốc gia nào có thể đủ nguồn lực tài chính để đáp ứng nhu cầu điều trị của người dân.

Từ thực tế đó, thuốc generic ra đời, đây là các loại thuốc được phát triển sau khi thuốc gốc hết thời hạn bảo hộ, có thành phần, công dụng và hiệu quả điều trị tương đương nhưng giá thành rẻ hơn nhiều lần. Theo ông Lâm, ở góc độ quản lý và chính sách, hầu hết các quốc gia, trong đó có Việt Nam, đều coi việc khuyến khích nghiên cứu, sản xuất và sử dụng thuốc generic chất lượng cao là một ưu tiên quan trọng của ngành dược.

ĐBQH Nguyễn Công Hoàng - ĐBQH tỉnh Thái Nguyên.

Với mong muốn người dân được tiếp cận thuốc chất lượng tốt, giá thành hợp lý, PGS.TS Nguyễn Công Hoàng, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, ĐBQH tỉnh Thái Nguyên, cho rằng Việt Nam cần hướng đến mục tiêu "đưa thuốc generic chất lượng cao về trong nước".

"Giống như cách chúng ta đã thu hút được Samsung, một tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới đến đầu tư và hình thành chuỗi sản xuất, thì trong lĩnh vực dược cũng cần những chính sách đủ mạnh để các tập đoàn lớn lựa chọn Việt Nam làm điểm đến sản xuất thuốc," ông Hoàng nhấn mạnh. Đồng thời, theo ĐBQH Nguyễn Công Hoàng, ba yếu tố then chốt cần tháo gỡ gồm: chính sách thuế, cơ chế hợp tác công – tư và quy định đối với doanh nghiệp nước ngoài.

Còn TS. Trần Hồng Nguyên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, nêu quan điểm: cần thiết kế chính sách thiết thực để thúc đẩy lĩnh vực này phát triển. Theo đó, cần có các cơ chế về tài chính, đất đai, thuế, khuyến khích ứng dụng khoa học và công nghệ, lựa chọn doanh nghiệp đạt yêu cầu đầu tư vào Việt Nam như cách chúng ta thu hút Samsung đầu tư vào Thái Nguyên, Bắc Ninh…

Lê Bảo